Việt Nam nên chuyển từ thắt chặt sang nới lỏng phù hợp

Kinh tế Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức. Ảnh: Trà My

Dự báo kinh tế năm 2023

Dự báo về tăng trưởng GDP, TS Cấn Văn Lực cho rằng, trong bối cảnh quốc tế khó khăn cùng với những thách thức nội tại, Việt Nam phải nỗ lực, quyết tâm nhiều hơn nữa mới đạt mức tăng trưởng khả quan hơn. Với kết quả tăng trưởng khá thấp của quý I, mức nền cao của quý II và cả năm 2022, dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2023 có thể đạt 5,5-6% (kịch bản cơ sở) , trong đó dự báo tăng trưởng các quý còn lại lần lượt là 7%; 6% và 6,5%.

Mặc dù việc Trung Quốc mở cửa từ tháng 1.2023 sẽ có tác động tích cực đến tăng trưởng, thương mại, đầu tư, du lịch... toàn cầu và Việt Nam, song sẽ khó bù đắp được tác động tiêu cực từ môi trường quốc tế, cũng như sự sụt giảm đáng kể từ các đối tác lớn của Việt Nam. Tuy nhiên, khả năng đạt được mức tăng trưởng cao hơn (6-6,5%) vẫn có thể xảy ra nếu Việt Nam quyết tâm thực hiện một số giải pháp được kiến nghị dưới đây.

Áp lực lạm phát vẫn còn do cả yếu tố cầu kéo (lực cầu tiêu dùng khá cao, cung tiền và vòng quay tiền cải thiện hơn năm trước) và chi phí đẩy (giá dầu và giá hàng hóa, dịch vụ thế giới còn ở mức cao). Tuy nhiên, lạm phát của Việt Nam đang hạ nhiệt dần và dự báo CPI cả năm 2023 tăng khoảng 4-4,5% nhờ tác động cộng hưởng của các yếu tố tích cực cho kiềm chế lạm phát (giá cả và lạm phát toàn cầu đang hạ nhiệt, tỉ giá ổn định, lãi suất tiếp tục giảm, lực cầu còn yếu và các biện pháp kiểm soát lạm phát phối hợp đồng bộ, hiệu quả hơn).

Theo các chuyên gia của Agriseco, hai động lực tăng trưởng kinh tế chính là xuất khẩu và tiêu dùng trong nước khả năng vẫn khó khăn trong các tháng tới.

Ông Nguyễn Minh Cường - chuyên gia kinh tế trưởng ADB - cho rằng, Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Dấu hiệu là khối doanh nghiệp tư nhân đang gặp khó khăn được thể hiện trong quý I/2023 có 60.241 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 17,4% so với cùng kỳ năm 2022. Đây là lần đầu tiên trong các quý I từ trước đến nay, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường (60.241 doanh nghiệp) cao hơn số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường (56.946 doanh nghiệp). Theo ông Cường, đây cũng là một lý do Việt Nam nên chuyển sang chính sách hỗ trợ tăng trưởng. Những thống kê của quý I cho thấy, mức tăng trưởng của quý I là rất thấp, trong đó mức tăng trưởng như Thành phố Hồ Chí Minh với những con số đáng quan ngại.

Đầu tư công là động lực chính

Ông Andrew Jeffries - Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam - cho rằng, đầu tư công sẽ là động lực chính cho phục hồi và tăng trưởng kinh tế trong năm 2023. Dự kiến một lượng đáng kể vốn đầu tư công sẽ được giải ngân trong năm 2023. Chính phủ cam kết giải ngân 30 tỉ USD trong năm nay, trong đó 90% đã được phân bổ cho các bộ, ngành và tỉnh để giải ngân từ tháng 1.2023.

Đồng quan điểm trên, chuyên gia của Agriseco kỳ vọng yếu tố đầu tư công và đầu tư trực tiếp nước ngoài nhiều khả năng sẽ trở thành nhân tố chính, thúc đẩy tăng trưởng khi các động lực khác (xuất khẩu, tiêu dùng) đang có những khó khăn nhất định.