Nhà ở xã hội tại TPHCM: Hàng loạt vướng mắc 'trói chân'

TP - Hàng loạt các vướng mắc đang trói chân các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn TPHCM được đại diện Sở Xây dựng TPHCM nêu ra trong cuộc họp báo chiều 25/5.

Nhiều dự án có quỹ đất 20% nhà ở xã hội chưa triển khai xây dựng. Ảnh: Vân Sơn

Nhiều dự án có quỹ đất 20% nhà ở xã hội chưa triển khai xây dựng. Ảnh: Vân Sơn

Ông Mai Thanh Tùng, Phó trưởng phòng Phát triển Nhà và Thị trường Bất động sản, Sở Xây dựng TPHCM cho biết, hiện trên địa bàn thành phố hiện có 9 dự án nhà ở xã hội đang triển khai với diện tích đất 17,54 ha quy mô 517.689,7 m2 sàn xây dựng, 6.383 căn hộ. Trong đó có 5 dự án chuyển tiếp từ giai đoạn 2016 - 2020. Riêng năm 2022 thành phố khởi công, động thổ 4 dự án nhà ở xã hội và 1 dự án nhà lưu trú công nhân. Tuy nhiên đến nay mới có 1 dự án hoàn tất thủ tục đầu tư xây dựng, các dự án còn lại đang thực hiện thủ tục gia hạn tiến độ thực hiện dự án, thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng, điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000.

Nói về những khó khăn vướng mắc, ông Tùng cho biết, ngoài thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, chấp thuận đầu tư, giao đất, tính tiền sử dụng đất, ký quỹ như nhà ở thương mại, các dự án nhà ở xã hội phải thực hiện thêm các thủ tục như thẩm định giá bán nhà ở xã hội, xác nhận đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội, kiểm toán chi phí để xác định lợi nhuận định mức. Bên cạnh đó, công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại một số dự án nhà ở xã hội rất khó khăn, kéo dài, tiến độ thực hiện dự án chậm, thậm chí không thực hiện được.

Đối với các dự án nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất trên 10 ha, tuy đã xác định quỹ đất 20% xây dựng nhà ở xã hội, nhưng chủ đầu tư dự án chậm triển khai bồi thường giải phóng mặt bằng hoặc chưa đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, nên chưa triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.

“Theo quy định, nguồn tiền sử dụng đất thu được từ các dự án phát triển nhà ở thương mại, phát triển đô thị có quy mô sử dụng đất dưới 10 ha thực hiện nghĩa vụ nhà ở xã hội bằng hình thức nộp tiền, được sử dụng để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Tuy nhiên, việc sử dụng nguồn tiền này để tái đầu tư xây dựng nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước để cho thuê trong giai đoạn vừa qua còn hạn chế” - ông Tùng nói.

Bên cạnh đó, nguồn vốn dài hạn với lãi suất ưu đãi để hỗ trợ các chủ đầu tư vay thực hiện đầu tư dự án nhà ở xã hội, cho các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội vay mua nhà là chưa ổn định; thủ tục điều chỉnh quy hoạch tỷ lệ 1/2000, quy hoạch chi tiết 1/500 mất nhiều thời gian; chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội chưa thực sự chủ động về nguồn vốn, nên tiến độ thi công kéo dài; cơ chế ưu đãi chủ đầu tư nhà ở xã hội chưa hấp dẫn, nên không thu hút được nhiều nhà đầu tư tham gia.

Để tháo gỡ khó khăn cho các dự án nhà ở xã hội, ông Tùng cho hay, Sở Xây dựng TPHCM đã đề xuất UBND thành phố và các bộ ngành liên quan khẩn trương hoàn thành việc lập và phê duyệt Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TPHCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060, trong đó có quy hoạch xây dựng nhà ở xã hội, nhà lưu trú cho công nhân...

Bên cạnh đó, tổ chức đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thực hiện xây dựng dự án nhà ở xã hội, nhà lưu trú cho công nhân tại các khu đất do Nhà nước trực tiếp quản lý. Điển hình hóa thiết kế được cấp phép xây dựng để triển khai, áp dụng hàng loạt nhằm rút ngắn thời gian đầu tư xây dựng.