Thiếu thuốc, thiết bị y tế 'cục bộ': Đấu thầu vẫn khó khăn

10:20 15/07/2024

Lãnh đạo các bệnh viện cho biết công tác đấu thầu, mua sắm trang thiết bị, thuốc, vật tư y tế đã thuận lợi hơn nhưng vẫn có những khó khăn, đặc biệt là trượt thầu.

Người dân đến khám chữa bệnh tại một bệnh viện - Ảnh: NAM TRẦN

Mới đây, trả lời cử tri về việc các bệnh viện vẫn thiếu thuốc, trang thiết bị y tế phục vụ khám chữa bệnh, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết vẫn có tình trạng thiếu 'cục bộ' ở một số bệnh viện.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo một bệnh viện tại Hà Nội chia sẻ sau khi triển khai đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế theo quy định mới, đã có nhiều thuận lợi, tuy nhiên vẫn còn gặp những khó khăn nhất định dẫn đến một số thuốc, vật tư y tế chưa đáp ứng được nhu cầu khám, chữa bệnh.

Trượt thầu do giá đấu thầu thấp

"So với giai đoạn trước, hướng dẫn về việc đấu thầu, mua sắm đã dễ dàng thực hiện hơn. Tuy nhiên về cơ bản vẫn phải thực hiện qua các bước theo quy định nên cũng vẫn cần có thời gian.

Vì vậy việc đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế hiện vẫn chưa đạt được so với kỳ vọng của các bệnh viện và người bệnh, một số danh mục thuốc, vật tư y tế vẫn chưa hoàn thành việc mua sắm", vị này thông tin.

Bộ trưởng Bộ Y tế nói không thiếu thuốc nhưng người dân khám, chữa bệnh BHYT vẫn phải mua ngoài
Bộ Y tế hướng dẫn bệnh viện đấu thầu, khắc phục tình trạng thiếu thuốc

Trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo một bệnh viện tại Quảng Ninh cho biết công tác đấu thầu, mua sắm trang thiết bị, thuốc, vật tư y tế đã thuận lợi hơn nhưng vẫn có những khó khăn, đặc biệt là trượt thầu.

Vị này chia sẻ hiện nay khi xây dựng gói thầu, bệnh viện vẫn duy trì áp dụng giá thấp nhất. Tuy nhiên với các nhà thầu, với giá như vậy họ không thể vào thầu. Trong khi giá cả thị trường biến động, nguồn nguyên liệu bị gián đoạn, tăng giá... thì với giá thầu như vậy họ sẽ không có lãi, vì vậy số lượng bỏ thầu là rất lớn. Trong đó, chủ yếu rơi vào nhóm thuốc phổ thông.

Khó khăn nhất vẫn là việc trượt thầu do giá đấu thầu thấp, không có nhà thầu tham gia hồ sơ đấu thầu. Hiện nay Luật Đấu thầu chủ yếu vẫn quan tâm đến chủ đầu tư còn chưa có các chính sách liên quan nhà thầu, các công ty cung ứng. Vì vậy khi không thấy có lợi ích kinh tế thì họ sẽ không tham gia đấu thầu, dẫn đến nguồn cung ứng không đảm bảo.

Bên cạnh đó, một số loại thuốc thiếu nguồn cung dẫn đến gián đoạn.

Xoay xở bằng gói thầu cấp bách

Lãnh đạo một bệnh viện ở Quảng Ninh chia sẻ hiện bệnh viện vẫn đang đáp ứng cơ bản thuốc, vật tư khám chữa bệnh cho người dân. Trong trường hợp trượt thầu, bệnh viện lại xoay xở bằng việc sẽ mua sắm trong tình huống cấp bách. Với gói thầu này, bệnh viện có thể mua sắm trước mắt, đảm bảo giá thầu theo quy định là được.

Chia sẻ với Tuổi Trẻ về vấn đề này, lãnh đạo một bệnh viện hạng 2 tại Hà Nội cho hay theo luật định hiện nay công tác đấu thầu, mua sắm đã thuận lợi hơn. Tuy nhiên, cần có thời gian để các bệnh viện mời thầu theo quy định mới.

Tại bệnh viện cũng gặp khó khăn do trượt thầu một số thuốc, đối với thuốc sử dụng trong cấp cứu, bệnh viện có thể áp dụng chỉ định thầu trong tình huống cấp bách. Nghĩa là khi mở thầu, không có nhà thầu trúng thầu thì bệnh viện sẽ phải áp dụng chỉ định thầu để đảm bảo nhu cầu khám chữa bệnh cho người dân.

"Tuy nhiên phương án này chỉ áp dụng với gói thầu dưới 50 triệu. Tùy thuộc vào từng loại thuốc, có loại chỉ có thể sử dụng trong 1 đến 2 tháng. Có loại chỉ đủ sử dụng vài tuần. Trong khi đó, thời gian mở thầu và đấu thầu hoàn thiện phải mất 2 - 3 tháng. Vì vậy bệnh viện phải linh hoạt xoay xở theo tình trạng thực tế", vị này cho hay.

Người dân đến khám chữa bệnh tại một bệnh viện - Ảnh: NAM TRẦN

Không dễ chọn gói thầu giá cao

Lãnh đạo một bệnh viện tại tỉnh Quảng Ninh cho hay mặc dù hiện nay đã có quy định về việc các cơ sở y tế được lựa chọn nhà thầu có giá cao hơn, tuy nhiên kèm với đó là quy định phải đảm bảo và giải trình khi lựa chọn nhà thầu này.

Thực tế đây cũng là điều khiến các bệnh viện "rón rén" khi thực hiện. Bệnh viện có hàng ngàn gói thầu, nếu suốt ngày phải đi giải trình vấn đề này thì cũng khiến các bệnh viện rất khó khăn.

Còn lãnh đạo một bệnh viện hạng 2 tại Hà Nội cũng cho rằng mới đây khi bệnh viện lựa chọn một gói thầu có giá cao cũng đã bị "nhắc nhở". Ông nhận định việc áp dụng được lựa chọn gói thầu có giá cao hơn không dễ thực hiện.

Cạnh đó, cơ quan thanh tra bảo hiểm xã hội cũng sẽ đề nghị giải trình, so sánh với các bệnh viện cùng hạng. Nếu không hợp lý họ có thể từ chối chi trả. Vì vậy các bệnh viện cũng rất cân nhắc khi thực hiện những gói thầu như vậy.

TP.HCM triển khai nhiều giải pháp khắc phục

Ông Nguyễn Hoài Nam - phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM - cho hay để đáp ứng kịp thời thuốc cho các bệnh viện, ngành y tế đã triển khai ứng dụng cập nhật tình trạng thuốc cấp cứu giữa các bệnh viện. Khi một đơn vị nào thiếu thuốc sẽ tra cứu các đơn vị có sẵn thuốc tăng cường chuyển đến đơn vị thiếu thuốc kịp thời.

Ngành y tế đã thành lập tổ công tác đặc biệt với nhiệm vụ là thường xuyên nắm bắt tình hình thiếu thuốc của các đơn vị. Mỗi tuần các đơn vị sẽ báo cáo về sở qua đường link, những đơn vị nào có nguy cơ thiếu thuốc, phòng nghiệp vụ dược của sở sẽ có điều phối giữa các bệnh viện.

Ông Nam cho biết thêm với công tác đấu thầu thuốc tuyến cơ sở, sở cũng đã tổng hợp xong và chuẩn bị sẵn sàng công tác đấu thầu. Dự kiến đến cuối tháng 9 này, các thuốc cho y tế cơ sở sẽ có đầy đủ, người dân đến trạm y tế cũng có đầy đủ thuốc, giảm tải hệ thống y tế tuyến trên.

Với đấu thầu thuốc riêng lẻ, Sở Y tế sẽ tổ chức kiểm tra, giám sát đối với việc đấu thầu giữa các đơn vị cũng như nắm bắt tình hình cung ứng thuốc để điều phối kịp thời.