Phát huy những giá trị của Đề cương về văn hóa Việt Nam 1943

Đề cương về văn hóa Việt Nam do Tổng Bí thư Trường Chinh soạn thảo và được thông qua tại Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương tháng 2.1943, được xem là cương lĩnh đầu tiên của Đảng về văn hóa.

Điều này cho thấy, ngay từ những ngày đầu thành lập, Đảng đã rất quan tâm đến vấn đề phát triển văn hóa. Và trong suốt 80 năm qua, những nội dung, giá trị cốt lõi của bản Đề cương đã được Đảng ta không ngừng kế thừa, vận dụng và phát triển.

Theo GS.TS Phạm Tất Dong (cố vấn của Hội Khuyến học Việt Nam), sau 80 năm tức đã qua gần 1 thế kỷ, đất nước đã có rất nhiều thay đổi. Ví dụ năm 1943, khi Đảng ban hành Đề cương về văn hóa thì đất nước ta có đến 95% dân số mù chữ, nhưng đến nay 98% dân số biết chữ, trong đó có hàng triệu người có trình độ Đại học và cao hơn.

Cùng với đó, nền khoa học của chúng ta đã thay đổi từ "nền nông nghiệp con trâu cái cày" thì hiện nay đã có một nền nông nghiệp xanh và thông minh với nhiều công nghệ mới và chúng ta đã có những sản phẩm nông nghiệp đứng ngang hàng với các nước hàng đầu trên thế giới…

Hay công nghiệp cũng đã phát triển mạnh với những nhà máy, những sản phẩm công nghiệp được xuất khẩu sang nước ngoài…

Như vậy, điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay đã khác trước rất nhiều. Chính vì lẽ đó, sau 80 năm, có những vấn đề rất mới được đặt ra đối với văn hóa.

“Đề cương về Văn hóa Việt Nam” năm 1943 trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Ảnh: Hải Nguyễn

GS.TS Phạm Tất Dong đưa ra ví dụ, chẳng hạn như hiện nay, chúng ta bước vào giai đoạn chuyển đổi số và việc chuyển đổi số cũng đã đặt ra cho chúng ta một khái niệm mới về "văn hóa mạng", nghĩa là bên cạnh không gian hiện thực thì hiện chúng ta còn có một không gian ảo.

Đây là một hiện thực mới mẻ hơn trước nhiều khi chúng ta có thêm một môi trường mạng với không gian văn hóa cũng cực kỳ lớn.

"Điều này đặt cho chúng ta vấn đề phải nghiên cứu về văn hóa mạng và xây dựng văn hóa mạng, mỗi người tham gia không gian mạng đều phải có văn hóa, tức là phải có hiểu biết về luật lệ, về đạo đức, nghi thức, sức khỏe trên mạng…

Bởi thông tin xấu trên môi trường mạng internet nếu không được kiểm soát sẽ lan truyền rất nhanh và gây ra tác hại rất khủng khiếp" - GS.TS Phạm Tất Dong nêu.

Còn theo TS. Nguyễn Viết Chức, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, trong điều kiện ngày nay thì giá trị của văn hóa lại càng phải được đề cao.

Ở nước ta, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến phát triển văn hóa, tuy nhiên vẫn có không ít những vấn đề về văn hóa đã ở mức báo động. Chẳng hạn như trong xã hội những tệ nạn đang ngày càng tăng cả về số lượng, cường độ, mức độ và tính chất.

Vì vậy, tập trung đầu tư cho văn hóa, xác định lại để quán triệt sâu sắc Đề cương về văn hóa Việt Nam cách đây 80 năm với toàn bộ những đường lối, những Nghị quyết của Đảng và đem những những đường lối đúng đắn đó vào cuộc sống thì mới có thể loại bỏ những điều không tốt đẹp trong xã hội.