Hẹp niệu đạo gây nghẽn đường tiểu

Ông Dũng, 54 tuổi, dùng dây kẽm luồn vào vùng kín để gãi ngứa gây tổn thương trong niệu đạo, khó đi tiểu.

Ngày 19/3, thạc sĩ, bác sĩ Cao Vĩnh Duy, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết nội soi bàng quang và chụp X-quang niệu đạo bàng quang ngược dòng (UCR) cho thấy niệu đạo ông Dũng có một đoạn hẹp dài 10 cm từ lỗ tiểu đến gốc dương vật. Nguyên nhân ông Dũng ngứa niệu đạo khả năng cao là nhiễm khuẩn đường tiểu.

Còn ông Quân, 63 tuổi, ở Đồng Tháp, 25 năm trước bị ngã khi đi cầu khỉ, vùng kín va đập mạnh, chảy máu, vào viện cấp cứu. 5 năm gần đây, ông đi tiểu nhỏ giọt, tia yếu, mỗi lần đi phải rặn lâu.

Bác sĩ Duy nhận thấy trên niệu đạo của bệnh nhân có một điểm hẹp rất nhỏ, xấp xỉ bằng cây kim; tốc độ dòng tiểu rất yếu, chỉ 2 ml/s, trong khi bình thường 20-25 ml/s. Bác sĩ giải thích vết thương ở tầng sinh môn (vùng nằm giữa bìu và hậu môn) sau khi lành tạo thành mô sẹo, xơ cứng, dày lên theo thời gian làm niệu đạo hẹp dần. Đó là lý do các triệu chứng bất thường mới chỉ xuất hiện gần đây.

Niệu đạo ở nam giới là một đường ống dài 14-16cm, độ lớn lòng trong ống không đều, có những đoạn rộng, hẹp tự nhiên, đường kính 4-6 mm. Niệu đạo hẹp khiến tiểu khó, phải rặn, dòng nước yếu, tiểu lắt nhắt, són tiểu, thậm chí bí tiểu cần cấp cứu.

Ở nam giới, niệu đạo đồng thời là đường phóng tinh dịch nên tình trạng hẹp gây khó xuất tinh, xuất tinh máu, ảnh hưởng sinh hoạt vợ chồng và khả năng có con tự nhiên.

Trường hợp hẹp nhẹ, không ảnh hưởng cuộc sống nhiều, có thể không cần điều trị, chỉ cần theo dõi. Nếu nghiêm trọng, bác sĩ cân nhắc can thiệp phương pháp phù hợp tùy nguyên nhân, vị trí, chiều dài đoạn hẹp, mức độ hẹp...

Theo bác sĩ Duy, hiện nay, hẹp niệu đạo không có thuốc điều trị. Các phương pháp thường được áp dụng gồm nong, nội soi xẻ hẹp, phẫu thuật tạo hình niệu đạo. Phẫu thuật xử lý dứt điểm đoạn hẹp, giúp người bệnh cải thiện khoảng 90-95% triệu chứng.

Trường hợp ông Dũng, đoạn hẹp quá lớn, tổn thương dài nên bác sĩ phải phẫu thuật tạo hình niệu đạo. Sau mổ, ông đi tiểu dễ hơn.

ThS.BS Cao Vĩnh Duy (ngoài cùng bên phải) phẫu thuật tạo hình niệu đạo cho người bệnh. Ảnh: Thắng Vũ

Còn ông Quân được chỉ định phẫu thuật cắt nối niệu đạo tại vị trí tầng sinh môn. Sau phẫu thuật, ông phục hồi nhanh, đi tiểu như người bình thường.

Bác sĩ Duy lưu ý hẹp niệu đạo trong thời gian dài nếu không điều trị khiến nước tiểu ứ đọng, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiểu, áp xe, mủ, hình thành sỏi tiết niệu (sỏi niệu đạo, bàng quang, thận), ứ nước trên thận, thậm chí suy giảm chức năng thận... Tỷ lệ xảy ra ở nam giới cao hơn nữ giới. Tiến sĩ, bác sĩ Lê Phúc Liên, Trưởng Đơn vị Niệu nữ, cho biết do niệu đạo phụ nữ ngắn nên nguy cơ hẹp thấp hơn.

Bác sĩ Vĩnh Duy khuyến cáo người có triệu chứng rối loạn tiểu, từng chấn thương vùng tầng sinh môn và vùng chậu, nhiễm bệnh tình dục cần đến bệnh viện khám, phát hiện nguyên nhân, điều trị phù hợp.

Với người từng phẫu thuật tạo hình niệu đạo, tỷ lệ thành công khoảng 90% nhưng vẫn có nguy cơ tái phát hẹp, cần theo dõi định kỳ ba tháng một lần trong năm đầu. Những năm sau, cần khám định kỳ hàng năm.

Thắng Vũ