Nông dân như ngồi trên lửa vì vụ lúa mới hứng chịu khô hạn kéo dài

Khô hạn, thiếu nước ngọt khiến đồng lúa ở các tỉnh, thành ĐBSCL cạn nước, lúa chết khô. Ảnh: Phương Anh

Dưới cái nắng cháy da thịt của những ngày đầu tháng 5, ông Huỳnh Thành Mộng (TP Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang) vẫn phải ra đồng thăm lúa. Năm nay hạn mặn, nắng nóng ảnh hưởng đến diện tích vụ lúa hè thu quá nhiều khiến ông như ngồi trên đống lửa, đứng ngồi không yên.

Ông Mộng cho biết: “Dù đã chủ động tăng lượng lúa giống từ 80kg/ha lên 100kg/ha nhưng lúa lên vẫn còn thưa thớt. Nắng nóng khiến mặt ruộng dễ bốc hơi nhưng nguồn nước lại bắt đầu nhiễm mặn nên không dám bơm vào ruộng”.

Trong khi đó, anh Nguyễn Văn Thật (huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang) lại sốt ruột vì không biết đến khi nào mới gieo sạ được vụ lúa mới khi lượng mưa ít, kênh nội đồng nhiễm mặn.

“Mọi năm cuối tháng 4 là đã bắt đầu có mưa rồi, năm nay mưa trễ, nắng nóng lại kéo dài nên chưa thể gieo sạ được. Mấy ngày qua, cũng có vài cơn mưa nhưng lượng mưa ít, nguồn nước lại nhiễm mặn nên không dám bơm vào ruộng”, anh Thật nói.

Vì 3.000m2 đất canh tác lúa mỗi năm là nguồn thu nhập chính của gia đình, thế nên khi nắng nóng kéo dài, thiếu nguồn nước ngọt khiến anh Thật lo lắng. “Vụ lúa trước không có lãi nhiều nên chỉ trông chờ vụ hè thu này, giờ nắng lại thiếu nước không gieo sạ vụ mới được. Tình hình này kéo dài gia đình tôi không biết lấy gì trang trải cuộc sống” - anh Thật bộc bạch.

Theo kế hoạch, vụ lúa hè thu 2024, tỉnh Hậu Giang phấn đấu diện tích gieo sạ đạt 73.800ha. Theo khuyến cáo của ngành nông nghiệp tỉnh, người dân cần tuân thủ lịch xuống giống thời vụ của ngành nông nghiệp. Đối với các địa phương bị ảnh hưởng của xâm nhập mặn, nông dân chỉ gieo sạ lúa hè thu khi mùa mưa bắt đầu, trong đó lưu ý thời điểm xuống giống vào các ngày từ 1-7 đầu tháng dương lịch.

Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Hậu Giang cũng đã yêu cầu ngành chức năng và các địa phương chỉ đạo bộ phận chuyên môn theo dõi, chủ động ứng phó. Thường xuyên cử cán bộ kiểm tra mặn ngoài sông chính khi độ mặn đo được 1,5‰ phải tiến hành vận hành các cống, đập cải tiến có sẵn, đắp đập thời vụ tại các đầu kênh để ngăn mặn, trữ ngọt, bảo vệ sản xuất, giảm thiểu thấp nhất thiệt hại.

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia dự báo, mùa khô năm 2023 - 2024, tình trạng xâm nhập mặn ở ĐBSCL ở mức cao hơn trung bình nhiều năm, trong thời kỳ cao điểm có thể xảy ra thiếu nước ngọt cục bộ, xâm nhập mặn ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất nông nghiệp của người dân như trồng lúa, cây ăn trái.