Áp lực chứng minh 'giỏi điều hành kinh tế' của ông Biden

Dữ liệu cho thấy kinh tế Mỹ đang tốt lên nhưng chưa giúp ông Biden thuyết phục người dân rằng tổng thống giỏi điều hành lĩnh vực này.

Có 272.000 việc làm được tạo ra trong tháng 5. Sau khi số liệu được công bố hôm 7/6, Tổng thống Joe Biden nói đây là dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đang khỏe mạnh dưới thời chính quyền của ông.

Ông Biden đã liên tục ca ngợi về sự bùng nổ việc làm kỷ lục, thị trường chứng khoán lập định mới. Ồng thúc đẩy các chính sách nhằm tăng lương và kiềm chế chi tiêu cho tầng lớp lao động.

Nhưng một năm qua, công chúng vẫn không lạc quan hơn về cách điều hành kinh tế của tổng thống, do bị ám ảnh bởi giá cả tăng cao, chi phí nhà ở và lãi suất leo thang, theo Politico. Người dân vẫn hoài nghi và lo lắng một cuộc suy thoái sắp xảy ra, bất chấp dữ liệu và chuyên gia không còn nghiêng về nguy cơ đó.

Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Washington DC hôm 6/2. Ảnh: Reuters

Trong khi đó, AP cho hay ông Donald Trump đang tập trung chỉ trích các chính sách kinh tế của ông Biden vào tình trạng lạm phát gia tăng, điều mà các cuộc thăm dò cho thấy vẫn ảnh hưởng nặng nề đến đánh giá của cử tri về nền kinh tế.

Các đảng viên Dân chủ lo lắng những số liệu đẹp vẫn không cải thiện được đánh giá của cử tri, vào thời điểm đã rất gần cuộc bầu cử tháng 11. Các cuộc thăm dò cho thấy người dân vẫn không đánh giá cao thành tích của tổng thống, trong khi lại tập trung nhiều đến việc giá hàng tạp hóa, giá xăng và nhà ở tăng.

Thách thức đó đặc biệt lớn với những người trẻ, nghèo và thiểu số mà Biden cần họ ủng hộ. Tuy nhiên, nhóm cử tri này cũng là những người phải gánh chịu chi phí gia tăng và lãi suất cao.

Mark Zandi, Kinh tế trưởng Moody's Analytics đánh giá các chính sách của ông Biden đang có hiệu quả và khá thành công. "Nhưng bạn thậm chí không thể nói về điều đó bởi vì mọi người đều có một mặt hàng thực phẩm mà họ phải mua với giá đắt hơn 25% so với 4 năm trước", ông nói.

Ngoài ra, nhiều người Mỹ không biết hết các chính sách kinh tế mà ông Biden đã ban hành nên họ không thấy được tác động tốt từ đó nếu có. Sean McGarvey, Chủ tịch Công đoàn Xây dựng Bắc Mỹ, cho biết nhiều lao động làm việc trong chính các dự án xây dựng ra đời từ Luật cơ sở hạ tầng của ông Biden không biết về mối liên hệ của chính sách đó với tổng thống. "Một khi bạn giải thích những điều đó cho họ, họ sẽ nói,‘Ôi Chúa ơi, tôi đã không nhận ra điều đó", ông kể.

Tổng thống Biden và đội ngũ của ông đã có nhiều năm để giải thích các chính sách mà họ đã ban hành. Và bản thân ông từng thực hiện nhiều chuyến đi tới các công trường xây dựng nhưng không có nhiều hiệu quả.

Trong 5 tháng chạy nước rút cho cuộc bầu cử, ông chủ Nhà Trắng đang cố gắng tận dụng những công cụ còn lại để chứng minh cho công chúng thấy khả năng điều hành kinh tế tốt của mình.

Một chiến thuật cũ để xoa dịu bức xúc về giá cả là thúc giục các nhà sản xuất hàng tiêu dùng, chuỗi bán giảm giá bất cứ khi nào có thể. Jonathan Donenberg, Phó giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia của Biden, nói trọng tâm của họ là cố gắng đảm bảo rằng các công ty giúp người dân tiết kiệm chi tiêu hơn. "Một số công ty đáp lại lời kêu gọi và có những công ty thì không", ông nói.

Target, Walmart, Walgreens và những công ty khác gần đây đã công bố giảm giá hoặc đưa ra các lựa chọn chi phí thấp hơn. Nhưng ngay cả khi xu hướng đó tiếp tục, vẫn chưa rõ liệu cử tri có chấp nhận nó hay không. Bên trong Nhà Trắng, các chính trị gia vẫn lo rằng, đơn giản là có những cử tri không tin mọi thứ tốt dần lên.

Ben Harris, cựu quan chức Bộ Tài chính, người hỗ trợ xây dựng chương trình nghị sự kinh tế của Biden ví dụ, nếu một nửa dân số Mỹ nghĩ rằng tỷ lệ thất nghiệp đang ở mức cao nhất 50 năm trong khi nó thực sự gần với mức thấp nhất trong 50 năm thì đây không phải vấn đề thông tin bị sai lệch mà là do nhận thức. "Thật không may, tôi nghĩ nó sẽ có tác động lớn đến cuộc bầu cử", ông nói.

Trong lịch sử tranh cử, đảng Dân chủ cũng hiếm khi giành được đa số ủng hộ về các vấn đề kinh tế, đảng Cộng hòa thường nhận được đồng tình hơn. Một số nhà kinh tế và nhà hoạt động chính trị theo khuynh hướng Dân chủ cho rằng ông Biden nên khoe khoang nhiều hơn về sức mạnh của nền kinh tế.

Dean Baker, chuyên gia cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chính sách và Kinh tế tiến bộ, cho rằng nền kinh tế hiện đã tốt hơn lúc ông Biden mới nhậm chức. Theo ông, đảng Dân chủ dường như đang ngại kể về điều đó.

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng ông Biden cần bày tỏ sự đồng cảm hơn với những người đang áp lực tài chính. Hiện chiến dịch tái tranh cử của ông đang chọn đi theo hướng này. Các cố vấn cho rằng tổng thống có thể cân bằng việc quảng bá thành tích với sự thừa nhận rằng còn nhiều việc phải làm.

Nhưng cũng có ý kiến thừa nhận rằng đảng Dân chủ đã thử gần như mọi chiến thuật sẵn có để chứng minh thành tích kinh tế cho ông Biden. Nhưng khi còn 5 tháng nữa là bầu cử, việc cử tri có thay đổi quan điểm và đánh giá cao hơn hay không thì đã nằm ngoài tầm kiểm soát.

"Có giả thuyết rằng khi mọi người đã quen hơn với giá cả hiện tại, họ sẽ bắt đầu chú ý đến các khía cạnh khác của nền kinh tế (các khía cạnh đã tốt hơn xưa). Nhưng đó là lý thuyết và tôi không chắc nó có đúng hay không", Harris nói.

Phiên An (theo Politico, AP)