Vai trò của cán bộ Công đoàn khi tham gia các vụ án lao động

Ngày 23.8, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh Khánh Hòa tổ chức lớp tập huấn “Công đoàn khởi kiện và tham gia tố tụng dân sự, giải quyết vụ án lao động, việc lao động tại tòa án”.

Đây là nội dung tập huấn dành cho 90 cán bộ Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở và công đoàn cơ sở (CĐCS) có đông lao động, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ am hiểu về pháp luật lao động để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người lao động (NLĐ) khi tham gia các vụ án lao động.

Tại đây, các học viên được chia sẻ về cơ chế giải quyết tranh chấp lao động tại Việt Nam, hệ thống cơ quan giải quyết tranh chấp lao động; quy trình khởi kiện và tham gia tố tụng dân sự, giải quyết vụ án lao động, việc lao động tại tòa án; kỹ năng tham gia tố tụng trong vụ án lao động; thu thập hồ sơ và xây dựng phương án khởi kiện.

Đông đảo cán bộ công đoàn Khánh Hòa tham gia lớp tập huấn. Ảnh: Phương Linh

Ông Vũ Ngọc Hà - Giám đốc Trung tâm tư vấn Pháp luật Đồng Nai - chia sẻ, các vụ án lao động cá nhân và tập thể có xu hướng tăng thời gian qua. Đối với các vụ án tranh chấp lao động cá nhân tập trung 3 tranh chấp chính là đơn phương cho nghỉ việc, sa thải lao động và nợ bảo hiểm Xã hội của NLĐ. Các vụ án lao động tập thể liên quan nhiều đến vấn đề về bảo hiểm xã hội, kinh phí Công đoàn và an toàn vệ sinh lao động…

Một trong những chức năng của Công đoàn đã được quy định trong luật pháp là có quyền khởi kiện, tham gia tố tụng lao động. Tại Điều 10 Luật Công đoàn 2012 quy định: Công đoàn đại diện cho tập thể người lao động khởi kiện tại toà án khi quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của tập thể NLĐ bị xâm phạm.

Vai trò của Công đoàn khi khởi kiện và tham gia tố tụng dân sự giải quyết các vụ án lao động, việc lao động tại tòa án cũng được quy định rõ trong Bộ luật Tố tụng dân sự. Hướng dẫn số 92/HD-TLĐ ngày 31.8.2023, hướng dẫn Công đoàn khởi kiện và tham gia tố tụng dân sự giải quyết các tranh chấp về lao động và tranh chấp liên quan đến lao động, các yêu cầu về lao động…

Bà Trần Thị Hương - Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Khánh Hòa - phát biểu tại lớp tập huấn. Ảnh: Phương Linh

Theo bà Trần Thị Hương - Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Khánh Hòa, thời gian qua, công tác tham gia đại diện theo ủy quyền để bảo vệ NLĐ của các cấp Công đoàn tỉnh Khánh Hòa đã đạt được một số kết quả rất tích cực.

Tuy nhiên, Công đoàn không thể đại diện khởi kiện tập thể mà phải hướng dẫn NLĐ ủy quyền để khởi kiện cá nhân. Việc ủy quyền cá nhân khá phức tạp, vì hàng trăm NLĐ nợ BHXH thì rất khó để tập hợp tất cả viết giấy ủy quyền cho Công đoàn.

Về phía tòa án cũng không nhận đơn khởi kiện tập thể mà bắt buộc phải từng cá nhân NLĐ làm đơn và giấy ủy quyền cho tổ chức Công đoàn nhận ủy quyền khởi kiện, dẫn đến thủ tục hành chính rườm rà, thời gian xét xử kéo dài...