Tin tức thế giới 28-5: Ukraine chính thức bắt đầu phản công

Hơn 80% người Trung Quốc đổ lỗi cho Mỹ về xung đột Ukraine; 1.500 người bị bắt do biểu tình khí hậu ở Hà Lan.

Thành phố Bakhmut của Ukraine đã bị tàn phá nặng nề do giao tranh - Ảnh: AFP

Ukraine bắt đầu phản công

* Nga giảm hỏa lực ở Bakhmut, Ukraine bắt đầu phản công. Một quan chức cấp cao của Ukraine ngày 27-5 cho biết quân đội Nga đã tạm thời giảm bớt các cuộc tấn công trong và xung quanh thành phố Bakhmut.

"Hôm qua và hôm nay không có bất kỳ trận đánh nào", bà Hanna Maliar, thứ trưởng Quốc phòng Ukraine, viết trên Telegram.

Đồng thời, các quan chức cấp cao của Ukraine tuyên bố lực lượng của họ đã sẵn sàng tiến hành một cuộc phản công ấp ủ từ lâu để giành lại lãnh thổ do Nga kiểm soát.

Trợ lý tổng thống Mykhailo Podolyak nói với tờ The Guardian rằng các hoạt động sơ bộ như cắt đường tiếp tế hoặc cho nổ tung các kho hàng đã bắt đầu.

Cũng trong ngày 27-5, Tướng Valeriy Zaluzhnyi của Ukraine đăng một đoạn video cho thấy quân đội Ukraine tuyên thệ và chuẩn bị cho trận chiến.

"Đã đến lúc lấy lại những thứ của chúng ta", ông Zaluzhnyi viết.

Trong tuần này, tập đoàn lính đánh thuê Wagner đã bắt đầu bàn giao các vị trí nắm giữ cho quân đội chính quy Nga sau khi tuyên bố kiểm soát hoàn toàn Bakhmut. Trong khi đó, Kiev khẳng định lực lượng của họ vẫn kiểm soát một phần nhỏ thành phố.

* Hơn 3,5 triệu người Ukraine đã vào Nga kể từ tháng 2-2022. Đây là con số chính thức do ông Vladimir Kulishov, người đứng đầu cơ quan biên phòng Nga, công bố.

Phát biểu với Hãng tin TASS, ông Kulishov lưu ý rằng "do tình hình nhân đạo ngày càng trầm trọng ở khu vực chiến sự", chính quyền Mátxcơva đã tạo điều kiện nhập cảnh cho hàng triệu người Ukraine vượt biên vào Nga.

Ông Kulishov không nói rõ 3,5 triệu người Ukraine nói trên còn ở lại Nga hay đã rời khỏi.

Ông Kulishov cho biết cuộc xung đột đã dẫn đến "sự leo thang của các mối đe dọa quân sự" đối với biên giới Nga, xuất phát từ những nỗ lực của Kiev nhằm "thực hiện các hành động khiêu khích" và gửi các lực lượng phá hoại và trinh sát vào Nga.

Đầu tháng này, một cuộc đột kích của Ukraine ở vùng Belgorod, gần biên giới Ukraine, khiến một dân thường thiệt mạng và một số người khác bị thương.

Hồi tháng 3, Hãng tin TASS đưa tin tổng số người tị nạn từ Ukraine và vùng Donbass đã lên tới hơn 5,4 triệu kể từ khi bắt đầu xung đột, bao gồm 744.000 trẻ em. Chính quyền Nga đã cung cấp cho họ dịch vụ y tế, tài chính, và trợ giúp pháp lý.

Ngoài Nga, người Ukraine cũng chạy sang các nước châu Âu khác, với tổng số 4 triệu người tị nạn đang được châu Âu bảo vệ theo nhiều chương trình khác nhau.

* 80% người Trung Quốc đổ lỗi cho Mỹ về xung đột Ukraine. Theo một thăm dò công bố ngày 24-5 của Trung tâm Chiến lược và An ninh Quốc tế tại Đại học Thanh Hoa, phần lớn người được thăm dò không tin tưởng vào Mỹ mà có thiện cảm với Nga.

Cuộc thăm dò cho thấy 80,1% số người được hỏi đổ lỗi cho Mỹ và các nước phương Tây gây ra cuộc xung đột ở Ukraine. Chỉ 11,7% cho rằng Ukraine có trách nhiệm và 8,2% cho rằng trách nhiệm thuộc về Nga.

Khoảng 34,1% nhận định tác động của cuộc chiến đối với cuộc sống người dân là vấn đề quan trọng nhất. Cuộc thăm dò cũng cho thấy 59,1% người có quan điểm không tin tưởng Mỹ.

Chính phủ Trung Quốc vẫn thường tuyên bố có lập trường trung lập về Ukraine. Bắc Kinh từ chối lời kêu gọi lên án hoặc trừng phạt Mátxcơva từ Washington và các nước phương Tây.

Các tuyên bố chính thức của Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã xác định việc NATO mở rộng về phía đông là nguyên nhân chính dẫn đến các hoạt động thù địch. Trong khi đó, các quan chức Trung Quốc lên án Mỹ và đồng minh tiếp tục đổ vũ khí vào Ukraine mà không tìm kiếm một giải pháp ngoại giao cho xung đột.

Bình yên giữa hoa vàng

Tay máy Christof Stache đã chọn một góc máy cố tình bất cân xứng để thấy người đạp xe như chìm giữa biển hoa vàng rực trên con đường gần ngôi làng nhỏ Schoengeising thuộc vùng Bavaria nước Đức. Những ngày tháng 5 này, nhiều cánh đồng ở đây rực rỡ sắc vàng - Ảnh: AFP

Vấn đề trần nợ công Mỹ gây lo ngại

* IMF: khủng hoảng trần nợ của Mỹ khiến kinh tế toàn cầu lo ngại. Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva đã chỉ trích sự bế tắc về trần nợ đang diễn ra của Washington giữa chính quyền Biden và các nhân vật hàng đầu của Đảng Cộng hòa. 

Bà Georgieva cho rằng việc Mỹ vỡ nợ sẽ có tác động lan tỏa đáng kể đến sự thịnh vượng kinh tế của thế giới.

"Thị trường trái phiếu kho bạc Mỹ là mỏ neo của sự ổn định cho hệ thống tài chính toàn cầu", bà Georgieva cho biết. "Quý vị nhổ neo và nền kinh tế thế giới - con tàu mà tất cả chúng ta đi trên đó - đang ở trong vùng biển đầy sóng gió".

Bà Georgieva nói thêm rằng "ngay bây giờ, tác động đáng kể nhất là sự lo lắng trên khắp thế giới về một điều gì đó mà lẽ ra không phải là vấn đề ngay từ đầu", và việc vỡ nợ "chắc chắn" sẽ dẫn đến sự suy giảm của nền kinh tế Mỹ và toàn cầu.

Vụ vỡ nợ sẽ "cú sốc nối tiếp cú sốc" đối với các tổ chức tài chính vẫn đang quay cuồng với tác động từ đại dịch COVID-19 và xung đột ở Ukraine.

* Biểu tình khí hậu lớn ở Hà Lan. Cảnh sát Hà Lan cho biết hơn 1.500 người đã bị bắt trong cuộc biểu tình của nhóm hoạt động khí hậu Extinction Rebellion ở The Hague ngày 27-5.

Các nhà hoạt động đã chặn một đoạn đường cao tốc ở trung tâm thành phố vào buổi chiều để phản đối trợ cấp nhiên liệu hóa thạch của chính phủ.

Cảnh sát đã sử dụng vòi rồng để giải tán nhóm người này và bắt giữ "tổng cộng 1.579 người... 40 người trong số đó sẽ bị truy tố" với các tội danh bao gồm cả tội phá hoại.

Một trong những nhà hoạt động đã cắn một cảnh sát trong lúc bị bắt.

Một số nhân vật nổi tiếng của Hà Lan nằm trong số những người biểu tình, trong đó có Carice van Houten, nổi tiếng với vai diễn Melisandre trong bộ phim truyền hình ăn khách Trò chơi vương quyền (Game of Thrones).

Hãng thông tấn ANP của Hà Lan đưa tin rằng cô đã bị bắt nhưng sau đó được phép trở về nhà. ANP không nói rõ liệu nữ diễn viên có nằm trong số những người bị truy tố hay không.