Thiết kế nhà tù xoay thế kỷ 19
Nhà tù xoay do hai kỹ sư người Mỹ William H. Brown và Benjamin F. Haugh thiết kế để ngăn tù nhân trốn thoát, nhưng sau đó bị phá bỏ vào thập niên 1930.
Nhà tù xoay gồm một khối phòng giam hình trụ tròn chia thành nhiều khu, mỗi khu vực đóng vai trò như một phòng giam riêng lẻ.
Bao quanh khối này là lồng sắt tròn chỉ có một lối mở. Toàn bộ khối đặt trên một cột trung tâm để xoay tròn trong khi lồng sắt vẫn cố định. Điều này khiến tù nhân chỉ có thể vào hoặc ra khỏi phòng giam khi phòng của mình xoay đến đúng lối mở.
Ý tưởng của Brown và Haugh là "tạo ra một nhà tù hoặc trại giam nơi tù nhân được kiểm soát mà không cần sự tiếp xúc cá nhân giữa họ với cai ngục hoặc lính canh". Lý do hai kỹ sư này chọn giải pháp có vẻ rắc rối là xoay khối phòng giam thay vì xoay lồng tròn vẫn là một bí ẩn.
Thiết kế của Brown và Haugh được áp dụng khá phổ biến. Nhà tù xoay đầu tiên mọc lên ở Crawfordsville, bang Indiana, năm 1882. Nó có 16 phòng giam chia thành hai tầng, mỗi tầng 8 phòng. Vì việc trốn thoát là bất khả thi, nhà tù chỉ cần một người canh gác mỗi tầng. Hệ thống cũng rất linh hoạt và các bánh răng được bôi trơn tốt đến mức một người cũng có thể xoay toàn bộ khối phòng giam bằng tay quay.
Nhà tù xoay trang bị nhiều tính năng mà thời đó coi là xa xỉ như hệ thống thông gió cho phép không khí lưu thông tự do qua các phòng giam, hệ thống sưởi ấm vào mùa đông, hệ thống ống nước và nhà vệ sinh có thể xả nước trong mỗi phòng giam.
Cuối cùng, khoảng 16 nhà tù xoay được xây dựng tại Mỹ, chủ yếu ở vùng trung tây. Chúng đôi khi được gọi là "nhà tù lồng sóc".
Tuy nhiên người ta nhanh chóng nhận ra những vấn đề thiết kế của nhà tù xoay. Ví dụ, trong trường hợp hỏa hoạn, không thể sơ tán tù nhân đủ nhanh vì chỉ mở được một phòng giam tại một thời điểm. Dù không có ghi chép về thảm kịch dạng này, tù nhân cũng thường xuyên bị chấn thương khi tay chân bị kẹt giữa các thanh sắt trong quá trình xoay trụ. Những vấn đề này cùng với nhiều vấn đề cơ khí khác đã đặt dấu chấm hết cho nhà tù xoay.
Đến những năm 1930, gần như tất cả nhà tù xoay bị phá bỏ. Chỉ 4 công trình vẫn còn tồn tại, trong đó chỉ có nhà tù hạt Montgomery ở Crawfordsville vẫn xoay. Tất cả hiện nay đều là bảo tàng.
Thu Thảo (Theo Amusing Planet)
Cháy rừng ở Vườn quốc gia Tràm Chim nhìn từ góc độ sinh thái học
05:50 13/06/2024Có thể nói, hệ sinh thái đồng cỏ ngập theo mùa mới là ưu tiên bảo tồn của Vườn quốc gia Tràm Chim. Nhưng trên thực tế, diện tích rừng tràm ở vườn đã tăng nhanh chóng trong thời gian qua.
Tận thấy tên lửa Trung Quốc rơi xuống và cháy nổ
17:40 03/01/2024Các mảnh vỡ tên lửa từ vụ phóng vệ tinh gần đây của Trung Quốc rơi xuống đất gần các khu vực có người ở và được người dân ghi lại và đăng tải trên mạng xã hội Trung Quốc.
Thêm điều kiện thiết lập Internet vệ tinh tại Việt Nam
06:10 21/02/2024Bộ Thông tin và Truyền thông đề xuất doanh nghiệp nước ngoài muốn cung cấp dịch vụ viễn thông vệ tinh trong nước phải có trạm gateway đặt tại Việt Nam.
Khai quật được kho báu 850 năm tuổi trong ngôi mộ thời Trung cổ
08:40 30/04/2024Những nhà khoa học Thụy Điển mới đây đã phát hiện một ngôi mộ từ thế kỷ 12 cùng với kho báu bị chôn vùi trong đó.
'Hòn ngọc thô' với hình mẫu 'nói không với rác thải nhựa'
07:10 01/06/2024Được mệnh danh là 'hòn ngọc thô' của thành phố Hội An (Quảng Nam), khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm đã và đang trở thành hình mẫu 'nói không với rác thải nhựa', góp phần bảo tồn nguyên vẹn giá trị hệ sinh thái rừng, biển, hướng tới phát triển bền vững.
Colombia bắt đầu thám hiểm xác tàu chở kho báu 20 tỷ USD
15:50 23/05/2024Colombia tiến hành giai đoạn đầu của chuyến thám hiểm dưới nước nhằm khám phá xác tàu chiến Tây Ban Nha chìm ở biển Caribe cách đây hơn 300 năm.
Thìa điện tạo độ mặn cho đồ ăn
08:20 17/06/2024TP - Thìa muối điện, một phát minh mới của Nhật Bản, dành cho những người muốn giảm lượng muối ăn trong chế độ ăn uống hàng ngày.
Kỳ lạ cá mập mặt lợn
07:40 17/09/2024Khi nói đến cá mập, chúng ta thường nghĩ đến những loài săn mồi to lớn, cơ bắp như cá mập trắng lớn hoặc cá mập đầu búa. Nhưng đối với loài cá mập thô góc cạnh giống lợn, thì không phải vậy. Những con cá mập kỳ lạ này có đầu phẳng, mắt cách xa nhau và mõm màu hồng.
Những mẫu tên lửa vũ trụ mới dự kiến phóng năm 2024
06:50 18/12/2023Một số tên lửa mới của châu Âu và Mỹ sẽ phóng năm sau, khi ngành hàng không vũ trụ thiếu phương tiện phóng do số lượng vệ tinh tăng.
