Thí điểm xử phạt người vi phạm giao thông bằng lao động công ích, nên không?

Mở rộng đường, làm đường một chiều... chỉ giải quyết phần ngọn vấn nạn kẹt xe. Giải pháp triệt để là gì?

Kẹt xe 'như nêm' các tuyến đường quanh bến xe Miền Đông cũ, quận Bình Thạnh, TP.HCM tối 8-10 - Ảnh: CHÂU TUẤN

Như Tuổi Trẻ Online thông tin, Sở Giao thông vận tải TP.HCM vừa cho biết từ đầu năm nay đến tháng 9-2024, TP có 24 điểm nguy cơ ùn tắc giao thông. Trong đó, 6 điểm chuyển biến tốt, 10 điểm có chuyển biến nhưng tình hình giao thông còn phức tạp và 8 điểm không chuyển biến.

Đường Xô Viết Nghệ Tĩnh, đoạn từ Bạch Đằng đến ngã năm Đài liệt sĩ bị ùn tới 615 lần trong 9 tháng. Tương tự, giao lộ Đinh Bộ Lĩnh và Bạch Đằng ùn ứ 588 lần, ngã tư Hàng Xanh ùn 161 lần...

Góp thêm góc nhìn giải quyết vấn nạn kẹt xe, Tuổi Trẻ Online giới thiệu bài viết của ThS. Trần Xuân Ba (Trường ĐH Giao thông vận tải).

Mở rộng đường chỉ giải quyết phần ngọn kẹt xe

Gần đây việc kẹt xe nghiêm trọng đã xảy ra tại nhiều tuyến đường ở quận Bình Thạnh sau các cơn mưa lớn.

Các giải pháp hạ tầng đã được lên kế hoạch như nâng cấp và mở rộng đường Ung Văn Khiêm, bổ sung quy hoạch đường trên cao cho hai tuyến Đinh Bộ Lĩnh (từ nút giao Phạm Văn Đồng đến Điện Biên Phủ) và Xô Viết Nghệ Tĩnh (từ Hàng Xanh đến cầu Bình Triệu 1), xây dựng hệ thống thoát nước mới…

Từng tham gia nghiên cứu, thiết kế một số công trình giao thông khác mức tại các nút giao ở TP.HCM, tôi nhận thấy các công trình kỹ thuật (dù đã áp dụng công nghệ hiện đại, thiết kế tối ưu, thi công nhanh…) chỉ giải quyết được phần ngọn vấn nạn kẹt xe, sau đó nhanh chóng xuất hiện bất cập.

Ví dụ một số công trình nâng cấp, mở rộng đường sau một thời gian tiếp tục quá tải do lưu lượng xe tăng nhanh vượt xa dự báo ban đầu khi thiết kế.

Một số công trình khi đưa vào khai thác sử dụng đã giải quyết được vấn đề kẹt xe ở nút giao này nhưng lại xuất hiện ùn tắc ở các vị trí khác gần đó. Chưa kể người dân và lực lượng chức năng đã rất khó khăn, tốn nhiều công sức trong thời gian công trình sử dụng mặt bằng để thi công.

Một số tuyến đường kết nối các trung tâm được xây dựng mới với nhiều làn xe sau khi được đưa vào khai thác một vài năm đã quá tải.

Xây dựng nhóm cộng đồng chung tay giải quyết kẹt xe

Theo tôi, phải đồng thời nghiên cứu các phương án tổ chức giao thông hiệu quả.

Cụ thể, tăng cường hơn nữa ứng dụng hệ thống giao thông thông minh. TP.HCM quyết tâm xây dựng thành công đô thị thông minh, ngoài việc phát triển đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm còn cần những khu vực thí điểm quyết liệt.

Khu vực này đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối cửa ngõ đông bắc thành phố, mật độ dân cư dày đặc và nhu cầu lưu thông rất cao.

Việc thí điểm tập trung xây dựng hoàn thiện hệ thống giao thông thông minh là khả thi.

Kết hợp tích cực việc huy động thông tin dữ liệu trong cộng đồng vào hệ thống dữ liệu chung cũng là bước giúp người dân quen với giao thông thông minh để có thêm nhiều góp ý, chỉnh sửa.

Đặc biệt, ý thức tham gia giao thông của người dân đóng vai trò vô cùng quan trọng.

Chỉ cần một số ít người vi phạm giao thông để mình nhanh hơn vài giây cũng có thể khiến cả tuyến đường nhanh chóng bị ùn ứ, rồi số đông từ từ lấn làn, nối đuôi không nhường đường dẫn đến vỡ trận.

Nếu có người điều tiết kịp thời thì có thể giải quyết nhanh. Bên cạnh đó, các tổ phản ứng nhanh của lực lượng chức năng, các tổ chức xã hội cũng rất nhiệt tình, vừa giúp đỡ giải quyết kẹt xe, vừa giáo dục, lan tỏa điều tốt đẹp.

Vì thế cần xây dựng, đào tạo, cấp chứng chỉ cho các nhóm cộng đồng với các trang bị về kiến thức, thực hành và thiết bị bảo hộ đầy đủ có thể hỗ trợ người dân, điều tiết giao thông ngay khi cần thiết.

Rất nhiều người dân tại khu vực kẹt xe, người đi đường hoặc các nhóm cộng đồng chủ động tham gia điều tiết giao thông khi ùn ứ đem lại tác dụng rõ rệt. Vì thế, nếu được chuẩn hóa, có quản lý, tập huấn và có thiết bị, dụng cụ phù hợp (có thể từ nguồn xã hội hóa) thì hiệu quả sẽ còn cao hơn nữa.

Những việc làm tốt đẹp này, kết hợp truyền thông bài bản sẽ có tác dụng lớn trong việc lan tỏa điều tích cực, góp phần giáo dục, nâng cao ý thức trách nhiệm xã hội.

Cũng có thể đưa vào thí điểm xử phạt các vi phạm giao thông bằng ngày công ích như thế này. Đồng thời tăng mức phạt và truyền thông để lên án, phê phán những cá nhân vi phạm giao thông dẫn đến kẹt xe trầm trọng.