Quả bom nguyên tử đầu tiên trên thế giới
Quả bom Gadget là một khối cầu với lõi bằng plutonium, được nâng lên đỉnh tháp cao 30 m trong vụ nổ thử nghiệm Trinity nổi tiếng.
Vụ thử hạt nhân đầu tiên trên thế giới có mật danh là Trinity. Ngày diễn ra cuộc thử nghiệm Trinity, 16/7/1945, thường được coi là ngày bắt đầu Thời đại Nguyên tử. Quả bom nguyên tử trong vụ nổ mang tên Gadget, được tạo ra trong dự án Manhattan của Mỹ nhằm phát triển vũ khí hạt nhân.
Gadget là một thiết bị plutonium dạng nổ có thiết kế tương tự quả bom Fat Man dùng trong vụ đánh bom nguyên tử ở Nagasaki, Nhật Bản, vài tuần sau thử nghiệm Trinity. Hai quả bom chỉ có một số khác biệt nhỏ. Điểm khác biệt rõ ràng nhất là về ngòi nổ và vỏ ngoài.
Gadget là thiết bị nổ sập (implosion) hình cầu, gồm 32 "thấu kính" hình lục giác hoặc ngũ giác làm từ hai loại thuốc nổ mạnh khác nhau. Những thấu kính này bao quanh một khối cầu plutonium ở trung tâm của Gadget. Các kíp nổ đặc biệt được thiết kế để kích hoạt các thấu kính nổ với thời gian đồng bộ hoàn hảo, dồn ép khối plutonium ở trung tâm nhằm gây ra một vụ nổ nguyên tử. Tại trung tâm của Gadget, sóng xung kích hội tụ tạo ra áp suất lớn gấp 500.000 lần áp suất không khí trên bề mặt Trái Đất.
Quá trình lắp ráp Gadget bắt đầu vào ngày 13/7/1945 tại trang trại McDonald Ranch House, bang New Mexico, Mỹ. Sau khi ngòi nổ polonium-beryllium được ráp lại, nhà vật lý Louis Slotin đặt nó vào trong hai bán cầu của lõi plutonium. Tiếp theo, chuyên gia kim loại Cyril Smith đặt lõi plutonium vào trong một ống trụ bằng uranium. Các khe hở của ống trụ được bịt bằng lá vàng 0,013 mm và hai nửa ống trụ được ráp lại bằng vòng đệm uranium và ốc vít.
Sau khi Gadget hoàn thiện, nhóm dự án Manhattan đưa quả bom đến chân tháp thử nghiệm. Quả bom được nâng lên đỉnh tháp cao 30 m. Một số người lo ngại rằng vụ thử nghiệm Trinity có thể thiêu đốt khí quyển Trái Đất, xóa sổ toàn bộ sự sống trên hành tinh, dù các tính toán cho thấy điều này không thể xảy ra kể cả với những thiết bị vượt xa quả bom thời đó. Những ước tính dè dặt hơn cho rằng bang New Mexico sẽ bị thiêu hủy. Sức mạnh của Gadget dự kiến nằm trong khoảng từ 0 (nếu không hoạt động) đến 20 nghìn tấn thuốc nổ TNT.
05h29 ngày 16/7/1945 giờ địa phương, Gadget nổ tung, để lại một hố thủy tinh phóng xạ sâu 3 m và rộng 340 m giữa sa mạc. Vào thời điểm nổ, những ngọn núi xung quanh được chiếu sáng "sáng hơn ban ngày" trong 1 - 2 giây, sức nóng được báo cáo là "nóng như lò nướng". Màu sắc ánh sáng phát ra thay đổi từ tím đến xanh lục, cuối cùng là trắng.
Tiếng gầm của sóng xung kích mất 40 giây để chạm đến những người quan sát. Sóng xung kích có thể được cảm nhận ở khoảng cách xa tới hơn 160 km và đám mây hình nấm đạt độ cao 12,1 km.
Cảm giác phấn khích ban đầu khi chứng kiến vụ nổ qua đi, chỉ huy vụ thử nghiệm Kenneth Bainbridge nói với nhà vật lý lý thuyết J. Robert Oppenheime, thành viên nhóm dự án Manhattan: "Bây giờ tất cả chúng ta đều là những kẻ khốn nạn". Oppenheimer sau đó chia sẻ, khi theo dõi cuộc thử nghiệm, ông nhớ đến một câu trong Bhagavad Gita, một cuốn kinh của đạo Hindu: "Giờ ta đã trở thành Thần Chết, kẻ hủy diệt thế giới".
Thu Thảo (Theo Rare Historical Photos)
Đôi giày đặc biệt của chiến binh đất nung mộ Tần Thủy Hoàng
01:50 03/04/2024Đôi giày ở chân một cung thủ trong đội quân đất nung có nhiều đặc điểm ưu việt, thể hiện trình độ thủ công xuất sắc dưới thời nhà Tần.
Thiết bị của công ty tư nhân lần đầu hạ cánh thành công xuống Mặt trăng
09:20 23/02/2024Công ty tư nhân Intuitive Machines của Mỹ đã đi vào lịch sử khi thiết bị của họ hạ cánh xuống Mặt trăng thành công sáng 23-2 (giờ Việt Nam), đánh dấu lần trở lại của người Mỹ sau nửa thế kỷ.
Bí ẩn 'thủ đô song sinh' của thế giới
11:00 05/12/2023Igbo-Ora của Nigeria và làng Kodinhi của Ấn Độ là những nơi kỳ lạ và đầy bí ẩn khi sản sinh ra nhiều cặp sinh đôi nhất thế giới với tỉ lệ tăng nhanh chóng mặt. Nhiều nhà khoa học đã dày công giải thích nhưng các lí giải dường như chưa thỏa đáng.
Hai nhà khoa học Việt Nam được nhận giải thưởng của Viện Hàn lâm Pháp
08:00 20/10/2023Tiến sỹ nghiên cứu Hoàng Thị Giang thuộc Viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam, và Trần Quang Hòa, Phó Trưởng khoa Toán-Đại học Sư phạm Huế, đã vinh dự được nhận giải thưởng của Viện Hàn lâm Pháp.
Triển khai cấp chữ ký số miễn phí cho công dân Thủ đô
22:30 08/04/2023Trong bối cảnh công nghệ số ngày nay, chữ ký số cá nhân dành cho mỗi công dân chính là mảnh ghép còn thiếu để mỗi người dân có thể thực hiện mọi hoạt động trên môi trường số.
Đỗ xe ngang ngược, nữ tài xế bị 4 xe sang bủa vây
15:50 26/04/2024Câu chuyện xảy ra ở Trung Quốc đã thu hút sự chú ý của cư dân mạng, từ cách đỗ xe ngang ngược tới cách phản ứng của các chủ xe khác.
Chặt tre trong vườn nhà ở quận Bình Thạnh, bắt được cặp cu li quý hiếm
11:20 19/05/2024Chi cục Kiểm lâm TP.HCM vừa đưa về cứu hộ một cặp cu li nhỏ do một người dân ở quận Bình Thạnh bắt được trong lúc chặt tre trong vườn nhà.
Đường hầm dưới nước được xây như thế nào?
04:00 02/07/2024Theo thời gian, các kỹ sư đã phát triển nhiều phương pháp xây dựng đường hầm giúp quá trình xây dựng tiết kiệm nhân lực và an toàn hơn.
Rùa Hoàn Kiếm chết là 'đòn' giáng mạnh vào nỗ lực bảo tồn
09:30 28/04/2023Các nhà bảo tồn cho biết, cá thể rùa Hoàn Kiếm ở hồ Đồng Mô đang ở độ tuổi sinh sản và đã đẻ nhiều trứng. Vì vậy, cái chết của cá thể này là đòn giáng mạnh vào nỗ lực bảo tồn loài rùa quý hiếm nhất thế giới của Việt Nam cũng như quốc tế.
