Phát hiện nhiều đàn voọc chà vá, thằn lằn không chân hiếm thấy

Cùng với 8 đàn voọc chà vá chân xám ước tính 48 con, nhóm nghiên cứu còn phát hiện các đàn vượn Trung Bộ, thằn lằn không chân hiếm gặp ở rừng Phú Yên.

Một con voọc chà vá chân xám phát hiện tại Phú Yên - Ảnh: A SIU

Ngày 17-3, ông Lê Văn Bé - chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Phú Yên - cho biết nhóm điều tra vừa có báo kỹ thuật về hiện trạng quần thể voọc chà vá (còn gọi là chà vá chân xám, tên khoa học Pygathrix cinerea) tại rừng phòng hộ huyện Đồng Xuân (Phú Yên).

Đây là loài linh trưởng nằm trong danh sách các loài cực kỳ nguy cấp trong sách đỏ của Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN).

Ông Bé cho hay trong khuôn khổ chương trình Nghiên cứu và bảo tồn voọc chà vá, loài động vật tại miền Trung và Tây Nguyên do Trung tâm Bảo tồn đa dạng sinh học Nước Việt Xanh (GreenViet) và Tổ chức Bảo tồn động thực vật hoang dã quốc tế (FFI) - Chương trình Việt Nam phối hợp thực hiện, các cán bộ kỹ thuật của Trung tâm GreenViet cùng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Phú Yên và Ban quản lý rừng phòng hộ Đồng Xuân đã điều tra hiện trạng quần thể của voọc chà vá ở các khu vực rừng tiềm năng tại xã Phú Mỡ (huyện Đồng Xuân).

Cuộc điều tra được tiến hành trong tháng 2-2023, khu vực rừng tiềm năng được khảo sát rộng khoảng 1.700ha thuộc quản lý của Ban quản lý rừng phòng hộ Đồng Xuân.

Qua đó ghi nhận thêm 8 đàn voọc chà vá chân xám với 30 con được quan sát trực tiếp, số lượng ước tính là 48 con. Ngoài ra còn có 14 điểm ghi nhận dấu hiệu của voọc bao gồm dấu phân, mùi nước tiểu và tiếng kêu.

Một cánh rừng phòng hộ huyện Đồng Xuân (Phú Yên) - Ảnh: LÊ CÔNG TÌNH

"Nỗ lực khảo sát chưa bao phủ hết toàn bộ diện tích khu vực rừng phòng hộ Đồng Xuân, tuy nhiên căn cứ trên kết quả ghi nhận và đặc điểm sinh cảnh rừng, chúng tôi ước tính hiện có khoảng từ 15 đến 20 đàn voọc chà vá chân xám đang sinh sống tại rừng phòng hộ huyện Đồng Xuân", báo cáo của nhóm điều tra nêu.

Bên cạnh đó, nhóm cũng ghi nhận sự xuất hiện của 3 con voọc chà vá chân xám tại chùa Quang Sơn ở xã Hòa Kiến (TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên). Đây là điểm phân bố tự nhiên được ghi nhận mới nhất về ranh giới phía nam của loài voọc chà vá chân xám hiện có tại Việt Nam.

Báo cáo cũng khuyến cáo đã phát hiện một số tác động đe dọa đến sự an toàn của các đàn voọc chà vá chân xám gồm: bẫy, săn bắn bằng súng, lán trại của lâm tặc và thợ săn, nhiều đường mòn mới và cũ trong rừng phòng hộ… Nhóm cũng phát hiện dấu vết máu, lông và xương và voọc chà vá chân xám trong một lán trại.

Ngoài ra, quá trình khảo sát, nhóm còn ghi nhận 6 đàn vượn Trung Bộ (Nomascus annamensis) qua tiếng hót. Đây cũng là loài linh trưởng quý hiếm trong Sách đỏ Việt Nam 2007 và danh mục đỏ IUCN ở mức độ cực kỳ nguy cấp (CR) - loài đang bị đe dọa nghiêm trọng.

Nhóm cũng phát hiện một số loài vật đáng chú ý như: thằn lằn không chân hiếm gặp (Ophisaurus sokolovi), rắn lục Vogel (Viridovipera vogeli), chim trảu đầu hung (Merops leschenaulti), chim phường chèo đỏ lớn (Pericrocotus flammeus)… cho thấy sự đa dạng sinh học của các cánh rừng phòng hộ huyện Đồng Xuân.

Một số hình ảnh nhóm điều tra ghi nhận được tại Phú Yên:

Một chú voọc chà vá tại ngôi chùa ở xã Hòa Kiến (TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên) - Ảnh: A SIU

Voọc chà vá ở Phú Yên - Ảnh: A SIU

Thằn lằn không chân hiếm gặp (Ophisaurus sokolovi) - Ảnh: LÊ CÔNG TÌNH

Chim trảu đầu hung (Merops leschenaulti) - Ảnh: A SIU

Rắn lục Vogel - Ảnh: A SIU