Nửa tháng cứu chữa nam thanh niên bị cô ruột đầu độc bằng xyanua

Nam thanh niên 18 tuổi vào viện hôn mê, ban đầu bác sĩ nghi ngờ rối loạn nhịp do viêm cơ tim, song diễn tiến bệnh cho thấy khả năng nhiễm độc chất, được lọc máu hấp phụ kịp thời trước khi có kết quả xét nghiệm.

Chiều 5/7, bác sĩ Nguyễn Phạm Cao Khoa, Khoa Nội Tim mạch - Lão học, Bệnh viện Lê Văn Thịnh, cho biết bệnh nhân vào viện tối 22/6, mất tri giác đột ngột, tụt huyết áp. Các bác sĩ cấp cứu đặt nội khí quản, dùng thuốc vận mạch.

Với người trẻ mất tri giác đột ngột, bác sĩ cấp cứu nghĩ nhiều nhất đến rối loạn nhịp tim, có thể do viêm cơ tim cấp hoặc bệnh lý loạn nhịp liên quan gia đình. Tuy nhiên khai thác bệnh sử, thông tin người nhà cung cấp không phù hợp chẩn đoán bệnh lý này.

Các bác sĩ nội tim mạch hội chẩn nhận thấy điều nổi bật ở người bệnh này là toan chuyển hóa rất nặng, lactate (sản phẩm được tạo ra trong quá trình chuyển hóa tế) tăng cao. Tuy nhiên, những dấu hiệu này có thể chồng lấn của nhiều bệnh. Ngưng tim ngưng thở, rối loạn nhịp tim nếu lâu gây thiếu máu cơ quan, tế bào, cũng có thể xảy ra tình trạng trên. Ngoài ra, việc nhiễm độc chất cũng có thể dẫn đến những biểu hiện này.

"Chẩn đoán nghiêng về khả năng bệnh nhân ngộ độc l nhưng chưa thể định hình được độc chất nào. Các dấu hiệu nổi trội như phù phổi, giãn đồng tử, lactate tăng cao cần được điều trị tích cực ngay từ đầu", bác sĩ Khoa nói. Bệnh nhân cần chuyển viện, nhưng lúc này các bệnh viện tuyến trên chưa sẵn giường trống để nhận ngay. Tình trạng bệnh nhân lại rất nguy cấp, nếu chuyển viện có thể tử vong trên đường đi. Do đó, các bác sĩ ở Lê Văn Thịnh bắt tay điều trị ngay.

Các chẩn đoán thiên về bệnh nhân ngộ độc xyanua, bởi độc chất này gây ngộ độc hô hấp tế bào, làm lactate tăng cao. Bệnh nhân được lọc máu với hai quả lọc hấp phụ chất độc từ trong máu. "Nếu đúng là xyanua thì sẽ hấp thu vào máu rất nhanh, gây độc rất dữ dội, bệnh nhân có thể tử vong ngay, không thể trì hoãn cấp cứu", bác sĩ nói.

Sau 12 giờ lọc máu, đến sáng 23/6, tình trạng bệnh nhân cải thiện hơn, giảm liều vận mạch, đồng tử nhỏ lại, toan chuyển hóa và lactate cải thiện. Hai hôm sau, kết quả xét nghiệm độc chất rút từ dịch dạ dày xác nhận có xyanua, đúng như dự đoán. Đến 30/6, bệnh nhân được cai thở máy.

Theo bác sĩ Khoa, nhiễm độc xyanua rất cấp tính, bệnh nhân có thể tử vong ngay sau vài phút. Xyanua có thể có trong tự nhiên, trong củ sắn, vỏ củ sắn, măng tươi... nhưng trường hợp này người nhà xác nhận bệnh nhân không ăn những món có độc trên.

Tùy vào mức độ hồi phục, bệnh nhân ngộ độc xyanua có thể tổn thương não vĩnh viễn không hồi phục, sống thực vật, liệt hoàn toàn. Trường hợp này, chỉ có tổn thương rải rác ở vỏ não, bác sĩ hy vọng với sức trẻ, bệnh nhân sẽ hồi phục tốt, có thể trở lại cuộc sống.

Hiện, chàng trai tỉnh táo, nhận biết được người nhà, song sức cơ còn yếu, các sinh hoạt phải có người trợ giúp, đang tập vật lý trị liệu.

Bệnh nhân được điều trị tại Đơn vị Hồi sức tim mạch, Bệnh viện Lê Văn Thịnh. Ảnh: Trọng Nghĩa

BS.CK2 Kiều Ngọc Minh, Phó giám đốc Bệnh viện Lê Văn Thịnh, đánh giá lọc máu hấp phụ độc sớm là mấu chốt quan trọng giúp cứu được bệnh nhân. Ngộ độc xyanua rất hiếm gặp, hấp thu nhanh trong máu, nếu không kịp thời lọc độc chất, đợi đến lúc có thuốc giải có thể sẽ muộn. Trường hợp này, bệnh viện liên hệ một số nơi, song không có thuốc giải độc đặc hiệu, dùng vitamin B12 giải độc nhưng hiệu quả yếu.

Cô ruột của nam thanh niên, Nguyễn Thị Hồng Bích, 36 tuổi, bị Công an Đồng Nai bắt tạm giam, ngày 5/7, về hành vi Giết người. Nghi phạm khai do mâu thuẫn sinh hoạt với các thành viên trong gia đình nên đã mua xyanua để đầu độc cháu ruột sống cùng nhà ở xã Vĩnh Thanh, huyện Nhơn Trạch.

Trình báo công an, gia đình bệnh nhân cho biết từ tháng 10/2023 đến tháng 6 năm nay trong nhà đã có 5 người tử vong bất thường, với các triệu chứng liên quan đến ngưng tim, rối loạn nhịp tim. 5 người này là ông Nguyễn Văn Hải (ông nội nam thanh niên), hai cháu ngoại, một cháu nội và con rể của ông Hải.

Cơ quan điều tra đề nghị người dân có thông tin về hành vi của Nguyễn Thị Hồng Bích thì cung cấp cho điều tra viên để làm rõ vụ án.

Lê Phương