Đồng hồ đá hơn 100 tuổi độc nhất Việt Nam có dấu hiệu xuống cấp

17:30 03/09/2023

Bạc Liêu - Đồng hồ đá độc nhất Việt Nam tại Bạc Liêu đã hơn 100 tuổi. Hiện di tích này đang có dấu hiệu xuống cấp, nguy cơ hư hỏng nặng.

Đồng hồ Thái Dương (còn gọi là Đồng hồ đá) do ông Lưu Văn Lang (còn gọi Bác Vật Lang, 1880-1969, là kỹ sư ngành công chánh đầu tiên của Nam bộ được đào tạo ở Pháp) xây dựng khoảng năm 1913, đặt trước khuôn viên Dinh Tỉnh trưởng Bạc Liêu thời Pháp thuộc.

Chiếc đồng hồ đá độc nhất vô nhị Việt Nam tại tỉnh Bạc Liêu. Ảnh: Nhật Hồ

Hiện nay, di tích này tọa lạc tại đường 30/4, Phường 3, TP. Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu.

Bản thuyết minh di tích Đồng hồ đá. Ảnh: Nhật Hồ

Chiếc đồng hồ được xây dựng bằng gạch thẻ, bề mặt được ốp bằng gạch tàu.

Bóng nắng nghiêng chỉ bên bề mặt vào chữ số X ứng với 10 giờ. Ảnh: Nhật Hồ

Trên bề mặt đồng hồ có 3 phần: Phần ở giữa là một gờ cao khối hình chữ nhật nhô ra phía trước; 2 phần còn lại là khối hình vuông cân đối ở 2 bên, có vạch số La Mã từ I đến XII để chỉ giờ.

Cách xem nhờ vào bóng nắng của mặt trời, chính vì vậy nó bền theo năm tháng. Ảnh: Nhật Hồ

Khi ánh sáng mặt trời chiếu vào gờ cao sẽ chia mặt đồng hồ làm 2 mảng sáng - tối. Lằn ranh giới giữa 2 mảng sáng - tối này chính là kim chỉ giờ của đồng hồ.

Theo Bảo tàng tỉnh Bạc Liêu, đây là chiếc đồng hồ được xem giờ bằng ánh nắng mặt trời duy nhất còn sót lại ở Việt Nam cho đến nay.

Dù được xác định là di tích, là độc nhất Việt Nam, nhưng nó đang xuống cấp theo năm tháng. Ảnh: Nhật Hồ

Năm 2006, UBND tỉnh Bạc Liêu đã quyết định xếp hạng đồng hồ Thái Dương là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh cần được bảo tồn và phát huy giá trị.

Ngoài khuôn viên di tích rộng khoảng 500m2 có trồng cây xanh, lát đá sạch sẽ, chiếc đồng hồ đá hiện nay có dấu hiệu xuống cấp.

Rêu phong đã bám đầy mặt sau của đồng hồ đá. Ảnh: Nhật Hồ

Mặt trước đồng hồ, phần gạch tàu bị bong tróc, lồi lõm, rong rêu bám đen. Các vạch số La Mã chỉ giờ đã bị mờ, thậm chí không còn nhìn thấy.

Phía mặt sau và xung quanh chiếc đồng hồ cũng bị rong rêu bám, bong tróc.

Dấu hiệu cho thấy không có sự chăm sóc, bảo vệ di tích tại Đồng hồ đá. Ảnh: Nhật Hồ

Trước tình trạng mưa nắng, chiếc đồng hồ có “một không hai” ở Việt Nam này có nguy cơ hư hỏng nặng và khó phục hồi nếu không sớm có biện pháp khắc phục, giữ gìn.