Chủ nhân quan tài chì chôn dưới nhà thờ Đức Bà Paris

Nghiên cứu mới hé lộ hài cốt của người có biệt danh "kỵ sĩ" ở một trong hai cỗ quan tài chì là nhà thơ Pháp Joachim du Bellay nổi tiếng mất năm 1560.

Một trong hai cỗ quan tài chì khai quật bên dưới nhà thờ Đức Bà. Ảnh: INRAP

Khi quá trình khai quật ở nhà thờ Đức Bà Paris tìm ra hai quan tài chì ẩn bên dưới gian giữa giáo đường đầu năm 2022, các nhà khảo cổ lập tức nhận ra ý nghĩa quan trọng của chúng. Chì, kim loại có thể chống ẩm và ngăn phân hủy, từ lâu đã trở thành vật liệu quan tài của giới thượng lưu, thậm chí được dùng để bao phủ quan tài của Nữ hoàng Elizabeth II. Do hai cá nhân chôn ở nhà thờ Đức Bà được đặt trong cỗ quan tài xa xỉ như vậy, các chuyên gia kết luận họ nhiều khả năng là thành viên địa vị cao trong xã hội Pháp, Smithsonian hôm 19/9 đưa tin.

Nhóm nghiên cứu giải đáp một số câu hỏi xoay quay chủ nhân cỗ quan tài vào tháng 12/2022. Sử dụng chữ khắc trên một quan tài, họ xác định người nằm bên trong là Antoine de la Porte, một linh mục cấp cao qua đời vào năm 1710 ở tuổi 83. Nhưng họ hầu như không biết gì về cá nhân còn lại, người đàn ông ngoài 30 tuổi có biệt danh "kỵ sĩ" dựa theo hài cốt biến dạng, nhiều khả năng do ông dành quá nhiều thời gian cho hoạt động này.

Giờ đây, sau gần hai năm nghiên cứu, các học giả đề xuất danh tính thực sự của hài cốt là Joachim du Bellay, một nhà thơ nổi bật thời Phục Hưng ở Pháp mất năm 1560. Một số bằng chứng thuyết phục khiến các nhà nghiên cứu liên hệ "kỵ sĩ" với du Bellay. Khả năng cưỡi ngựa của nhà thơ được ghi chép nhiều trong lịch sử. Ông từng cưỡi ngựa từ Paris tới Rome, thành tích đáng nể khi ông mắc bệnh lao, Eric Crubézy, nhà nhân chủng học sinh học ở Đại học Toulouse III của Pháp, chia sẻ trong buổi họp báo hôm 17/9.

Du Bellay có sức khỏe kém trong suốt cuộc đời. Trong khi đó, hài cốt của kỵ sĩ có dấu hiệu viêm màng não kinh niên gây ra do bệnh lao xương, cả hai đều là bệnh hiếm thời đó. "Ông đáp ứng mọi tiêu chí của chân dung", Crubézy cho biết. "Ông là một kỵ sĩ nhiều thành tựu, mắc cả hai bệnh từng được nhắc đến trong một số bài thơ của ông". Gia đình du Bellay có dòng dõi hoàng tộc và thân cận với Giáo hoàng.

Những ghi chép chính thức cho thấy du Bellay, họ hàng của một hồng y giáo chủ người Pháp tên Jean du Bellay, được mai táng ở nhà nguyện Saint-Crépin thuộc nhà thờ Đức Bà sau khi ông qua đời ở tuổi 37. Nhưng đợt khai quật tiến hành năm 1758 không tìm thấy hài cốt của nhà thơ.

Theo thông báo của Viện nghiên cứu khảo cổ học quốc gia Pháp (INRAP), các học giả nghi ngờ hài cốt của du Bellay được chuyển tới gian ngang ở nhà thờ Đức Bà sau này, có thể là năm 1569, sau khi những tác phẩm của ông được xuất bản hoàn chỉnh, hoặc di chuyển tạm thời. Vị trí nơi quan tài được tìm thấy trước đó đặt một cỗ quan tài khác ở khu vực thường dành cho người đức cao vọng trọng.

Tuy nhiên, không phải mọi nhà nghiên cứu đều tin chắc bộ xương thuộc về du Bellay. Christophe Besnier, nhà khảo cổ học ở INRAP kiêm trưởng nhóm khai quật, tiết lộ phân tích đồng vị răng của kỵ sĩ cho thấy ông lớn lên ở Paris hoặc vùng Lyon. Du Bellay sinh ở Anjou. Đáp lại, Crubézy cho biết du Bellay được nuôi nấng bởi Jean du Bellay, người từng là giám mục Paris, do đó ông trải qua nhiều thời gian ở thủ đô nước Pháp.

An Khang (Theo Smithsonian)