Cảnh báo những hình thức lừa đảo trực tuyến phổ biến ở Việt Nam

Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) vừa đưa ra các hình thức lừa đảo trực tuyến phổ biến hiện nay và một số lưu ý với người dùng để tránh trở thành nạn nhân của đối tượng lừa đảo.

Thông báo “sai dữ liệu dân cư” để đánh cắp dữ liệu cá nhân

Thủ đoạn lừa đảo công nghệ cao giả mạo người của UBND quận để thông báo công dân sai dữ liệu dân cư vừa được Công an TP Hà Nội cảnh báo.

Cụ thể, các đối tượng liên tục gọi điện, giả danh nhân viên, cán bộ làm việc tại UBND phường, quận, thông báo với nạn nhân rằng dữ liệu cá nhân bị sai, đề nghị ra UBND để chỉnh sửa; yêu cầu cung cấp thông tin chứng minh nhân dân, thúc giục đi làm căn cước công dân... Thủ đoạn của các đối tượng nhằm chiếm đoạt thông tin cá nhân của người dùng để phục vụ vào mục đích xấu.

Cục An toàn thông tin khuyến cáo các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp cần đề cao cảnh giác khi nhận các cuộc gọi điện thoại từ người lạ, tự xưng là cán bộ các cơ quan nhà nước và các cơ quan tư pháp để yêu cầu điều tra vụ án, nhận tiền hoặc yêu cầu đóng các khoản phí, nợ không xác định.

Người dân tuyệt đối không làm theo các yêu cầu, hướng dẫn của nhóm đối tượng liên lạc qua điện thoại. Trường hợp có nghi ngờ về hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản, thông báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất để được hướng dẫn xử lý.

Lừa đảo kích hoạt, tích hợp sổ đỏ và ứng dụng VNeID

Lợi dụng việc chưa nắm bắt đầy đủ các thông tin liên quan đến việc cài đặt ứng dụng VNeID của người dân, thời gian qua, các đối tượng lừa đảo đã liên tục gọi điện, sau đó gửi đường link qua các trang mạng xã hội yêu cầu người dân truy cập và cài đặt ứng dụng VNeID giả mạo có giao diện giống với ứng dụng VNeID thật.

Qua các chiêu trò lừa đảo kể trên, Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân chỉ nên cài đặt ứng dụng VNeID từ nguồn chính thống, tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân hay truy cập vào các đường link lạ trên bất kỳ phương tiện truyền thông nào.

Lực lượng công an chỉ hỗ trợ người dân kích hoạt định danh điện tử trực tiếp, hoàn toàn không hỗ trợ qua cuộc gọi hay trang mạng xã hội nào. Trường hợp có thắc mắc về ứng dụng VNeID, người dân cần liên hệ với công an khu vực hoặc cơ quan công an gần nhất, hoặc qua đường dây nóng Bộ Công an hay công an nơi cư trú.

Thủ đoạn lừa vay tiền trực tuyến, ghép ảnh thờ để đòi nợ

Đánh vào tâm lý cần tiền gấp với thủ tục nhanh gọn, các đối tượng lừa đảo đã khiến nhiều người dùng sập bẫy, thực hiện cài đặt các ứng dụng vay tín dụng về điện thoại theo hướng dẫn mà không biết rằng bản thân đã để lộ lọt thông tin, hình ảnh cá nhân từ thiết bị; đồng thời, cho phép các đối tượng lừa đảo truy cập danh bạ điện thoại.

Đối với các trường hợp khách vay không trả hoặc cắt liên lạc, nhân viên sẽ truy soát danh bạ, gọi điện thoại cho người thân, bạn bè để yêu cầu nhắc người vay trả nợ. Ngoài ra, các đối tượng còn sử dụng lời lẽ thô tục để xúc phạm, đe dọa; thậm chí là ghép ảnh nạn nhân vào ảnh thờ, ảnh nhạy cảm để gửi cho người thân hoặc đăng tải lên mạng xã hội.

Từ thực trạng trên, Cục An toàn thông tin đề nghị người dân cần nâng cao cảnh giác trước những quảng cáo mang tính lôi kéo, dụ dỗ.

Người dân cũng được khuyến cáo tuyệt đối không tải hoặc vay tiền qua các ứng dụng di động không rõ nguồn gốc và hoạt động trái phép; không truy cập vào các đường link lạ để tránh bị lộ lọt thông tin, danh bạ và hình ảnh cá nhân trong điện thoại hoặc bị các đối tượng xấu lợi dụng để thực hiện các hoạt động vi phạm pháp luật.

Biên lai chuyển khoản giả trên mạng xã hội

Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng, Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT vừa đưa ra cảnh báo thời gian qua, trên mạng xã hội xuất hiện ngày càng nhiều hội nhóm chuyên cung cấp dịch vụ làm biên lai chuyển khoản giả mạo nhằm mục đích lừa đảo chiếm đoạt tài sản người dùng; có hội nhóm có tới hàng chục nghìn thành viên.

Trong các nhóm, đối tượng sử dụng tài khoản ảo để đăng bài quảng cáo về dịch vụ làm giả biên lai chuyển tiền của hàng loạt các ngân hàng khác nhau, công khai số điện thoại ghim trên bài đăng để liên hệ làm việc qua các nền tảng Zalo hay Telegram; đăng tải những sản phẩm hoàn thiện để lấy uy tín cho bản thân…

Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân nâng cao cảnh giác trước các đối tượng đề nghị mua hàng số lượng lớn; khi giao dịch qua tài khoản ngân hàng, cần lưu ý kỹ hoá đơn chuyển khoản, không giao hàng nếu chưa nhận được tiền trong tài khoản ngân hàng, kể cả khi đối tượng đã cung cấp hình ảnh chuyển khoản thành công.

Ngoài ra, người dân tuyệt đối không cung cấp tên đăng nhập, mật khẩu ứng dụng, mã xác thực OTP, email… cho bất kỳ ai, kể cả khi đối tượng tự xưng là nhân viên ngân hàng, cơ quan nhà nước.

Thủ đoạn yêu cầu mua hàng tích điểm để nhận phần thưởng

Gần đây, cơ quan chức năng cũng ghi nhận nhiều vụ lừa đảo với hình thức mua hàng tích điểm để nhận phần thưởng. Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân cho người lạ; cần nâng cao cảnh giác với những cuộc gọi từ người lạ, cảnh giác với những thông tin mà đối tượng lạ cung cấp.

Trường hợp cần thiết, người tiêu dùng yêu cầu đối tượng đó cung cấp đầy đủ thông tin về họ tên, chức vụ, đơn vị công tác, địa chỉ, số điện thoại với đối tượng là cá nhân; tên công ty, địa chỉ cụ thể, số điện thoại, mã số thuế, giấy phép đăng ký kinh doanh đối với doanh nghiệp.

Giả mạo ngân hàng yêu cầu đóng phí xác nhận số dư tài khoản

Thêm một thủ đoạn mới của đối tượng lừa đảo là giả mạo nhân viên ngân hàng, thông báo rằng người dùng có số tiền lớn bị treo trên hệ thống, và vì số tiền lớn nên khách hàng cần làm việc với đối tượng để lấy lại tiền.

Người dùng bị dẫn dụ ký một biên bản cam kết mạo danh, trong đó ghi ngân hàng sẽ hoàn tất thủ tục và hoàn trả toàn bộ số tiền đang bị treo sau khi khách hàng nộp đủ số tiền tương đương 1% số tiền đang bị treo trên hệ thống. Nạn nhân có thể không biết vì sao tài khoản của mình được chuyển số tiền lớn nhưng vì lòng tham nên vẫn bị mắc lừa.

Thực tế, các chiêu thức lừa đảo mạo danh ngân hàng đã diễn ra phổ biến với nhiều chiêu trò đa dạng. Dù liên tục có cảnh báo từ cơ quan chức năng, nhiều nạn nhân vẫn nhẹ dạ cả tin và thiếu tỉnh táo dẫn đến bị chiếm đoạt tài sản.

Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân tuyệt đối không cung cấp mã xác thực OTP/Smart OTP cho bất kỳ ai, kể cả nhân viên ngân hàng và cảnh giác với tin nhắn, cuộc gọi, email yêu cầu quét mã QR hoặc truy cập đường link lạ…

Lừa đảo bằng cách mời chào mở thẻ tín dụng online

Thêm một mánh khóe lừa đảo gần đây, nhiều đối tượng đã mạo danh nhân viên ngân hàng để tiếp cận mời chào khách hàng mở và sử dụng thẻ tín dụng online, nhưng thực chất là lừa đảo. Các đối tượng thường liên hệ khách hàng mời mở thẻ tín dụng online, mời nâng hạn mức thẻ tín dụng, mời rút tiền từ thẻ tín dụng, mời hỗ trợ đóng phí bảo hiểm thẻ tín dụng hoặc hoàn phí tham gia bảo hiểm.

Đối tượng sẽ mời kết bạn qua mạng xã hội để trao đổi trực tiếp, gửi và hối thúc khách hàng nhấn vào đường link giả mạo hoặc QR Code, yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân trên trang web giả mạo mà đối tượng lập ra.

Trước tình trạng trên, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân nâng cao cảnh giác trước những thủ đoạn mời chào qua mạng xã hội cũng như những đường link lạ, QR Code dẫn tới các trang web giả mạo.

Đặc biệt, để tránh bị các đối tượng chiếm quyền sử dụng tài khoản ngân hàng và thực hiện giao dịch chiếm đoạt tài sản, người dân không cung cấp thông tin cá nhân trên bất cứ trang web hay cho đối tượng lạ trên mạng.

Nếu phát hiện có dấu hiệu lừa đảo từ bất cứ trang web nào, người dân có thể phản ánh về địa chỉ: https://canhbao.khonggianmang.gov.vn.