Ẩn hoạ cháy nổ trong những căn nhà ống ở Hà Nội

Nhà rào chắn không lối thoát

Vụ cháy khiến 3 nạn nhân tử vong tại căn nhà 5 tầng nằm trong ngõ Thổ Quan (quận Đống Đa, TP Hà Nội) rạng sáng 8.7.2023 vừa qua tiếp tục là một bài học đau xót khi phần lớn những căn nhà ống tại Thủ đô đang được xây dựng theo kiểu "lồng chim", "chuồng cọp" rào chắn kín mít khung sắt và chỉ có duy nhất một lối thoát hiểm là cửa ra vào.

Nằm cách vụ cháy nêu trên chưa đầy 500 m, bà T.N (buôn bán hoa quả tại số nhà 46, ngõ Thổ Quan) phản ánh với PV Lao Động sáng 11.7.2023, dù mỗi gia đình tại đây đều đã chủ động trang bị bình xịt chữa cháy và các thiết bị liên quan nhưng để chống trộm cắp, gần như những căn nhà ống cao từ 3 - 5 tầng trở lên trong ngõ đều đang được chủ nhà bịt kín ban công, rào chắn cửa sổ bằng các thanh sắt hàn kiên cố.

"Với tâm lí chống trộm, nhà có trẻ nhỏ để đảm bảo an toàn, nhiều người dân thường gia cố nhà bằng cách bịt kín cửa sổ, ban công, lối thoát hiểm bằng khung sắt kín mít khiến lực lượng chức năng phòng cháy chữa cháy khi tiếp cận sự việc mất rất nhiều thời gian để tháo dỡ, cưa cắt, tiếp cận vào trong nhà" - bà T.N nói.

Đáng chú ý, trước đó tại TP Hà Nội đã có rất nhiều vụ cháy, nổ xảy ra từ những ngôi nhà ống, nhà tập thể được gia cố "chuồng cọp, lồng chim", không lối thoát hiểm. Cụ thể, vụ cháy căn nhà trên phố Thành Công (quận Hà Đông, Hà Nội) ngày 13.5.2023 khiến 4 bà cháu tử vong là một tín hiệu cảnh báo nguy hiểm từ những ngôi nhà, chung cư đang được rào chắn không lối thoát.

Cấp thiết ban hành tiêu chuẩn phòng cháy cho nhà ống

Để bảo vệ an toàn cho người dân đang sinh sống trong căn nhà ống riêng lẻ tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, mới đây Bộ Xây dựng đang hoàn thiện Quy chuẩn 06 về an toàn phòng cháy cho nhà và công trình dự kiến ban hành vào tháng 9.2023.

Theo Bộ Xây dựng, mọi nhà ở riêng lẻ phải bắt buộc có 1 lối thoát hiểm ở tầng 1, nhà ở kết hợp kinh doanh có ít nhất 2 lối thoát nạn, mỗi lối rộng tối thiểu 0,8m, cao 1,9m, luôn phải để thông thoáng và có phương án ngăn cách với các vật liệu dễ cháy gần đó.

Theo dự thảo này, lối thoát hiểm thứ 2 có thể bố trí qua ban công, lô gia, cửa sổ có mặt ngoài thông thoáng, lối lên mái nhà hoặc bằng thang sắt, ống tụt, thang dây ngoài nhà… để người dân thoát nạn khi cần thiết.

Nếu người dân tạo lối thoát qua lồng sắt, cửa thoát cần phải có kích thước tối thiểu 0,8x0,8m, nếu trổ cửa qua mái, phải bảo đảm kích thước tối thiểu 0,6x0,8m. Trường hợp không thể bố trí đường thoát nạn, lối ra thoát nạn riêng hoặc lối ra phụ ở tầng 1 thì người dân cần có các khu vực lánh nạn tạm thời ở các tầng tại các vị trí ban công hoặc lô gia, được quây bằng tường và cửa chống cháy hoặc vật liệu khó cháy.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn mới đây yêu cầu giải quyết các vấn đề nổi cộm liên quan đến các quy định về phòng cháy, chữa cháy. Bộ Xây dựng đang thực hiện các giải pháp cấp bách, trước mắt là tháo gỡ vướng mắc cho công trình hiện hữu không đáp ứng tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy tại thời điểm hoạt động.

Cục Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu hộ cứu nạn (Bộ Công an) khuyến cáo người dân không lắp lồng sắt, lưới sắt ở lan can nhà có tầng. Trường hợp đã lắp phải có cửa thoát hiểm, chìa khóa phải để ở vị trí dễ thấy, dễ lấy và thống nhất các thành viên trong gia đình biết, chuẩn bị sẵn thang, thang dây để thoát nạn khi cháy xảy ra. Trường hợp nhà có trẻ nhỏ, người già, người tàn tật thì phải có nhiều biện pháp thoát nạn, trang bị các thiết bị cảnh báo cháy sớm, phổ biến cho mọi người trong gia đình biết sử dụng thành thạo các dụng cụ chữa cháy...