Giải mã bí ẩn đằng sau sa mạc muối có hình tổ ong kỳ lạ

10:30 09/03/2023
Lucas Goehring, phó giáo sư vật lý tại Đại học Nottingham Trent ở Anh, cho biết: "Những gì chúng tôi đã chỉ ra là có một lời giải thích đơn giản, hợp lý, nhưng ẩn dưới lòng đất."

Theo một nghiên cứu được công bố vào ngày 24/2 trên tạp chí Physical Review X: "Câu trả lời nằm trong mạch nước ngầm bên dưới lớp vỏ muối".

Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học mô tả cách thức các lớp nước mặn và ít mặn lưu thông lên xuống theo dòng chảy hình bánh rán, chúng ép lại với nhau theo chiều ngang để tạo thành mô hình thông thường.

Trước đó, các nhà khoa học đề xuất rằng, các vết nứt và đường vân hình thành khi lớp vỏ muối nở ra và khô đi, uốn cong và phân mảnh dưới sức căng. Giờ đây, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng, những nỗ lực trước đây để tìm hiểu hiện tượng này đã không tính đến kích thước đồng nhất của các hình lục giác, luôn có chiều ngang từ 1 đến 2 m, cho dù chúng được tìm thấy ở bất kỳ đâu trên thế giới.

Cuộn đối lưu

Nghiên cứu mới xác nhận ý tưởng được chấp nhận rộng rãi rằng, các mô hình tổ ong được hình thành bởi một cơ chế bắt nguồn từ nhiệt động lực học cơ bản, tương tự như chuyển động của nước nóng và lạnh trong bộ tản nhiệt hoặc trong nồi nước sôi.

Goehring cho biết: “Các mô hình bề mặt phản ánh sự đảo ngược chậm của nước mặn trong đất, một hiện tượng giống như các tế bào đối lưu hình thành trong một lớp nước sôi mỏng".

Sa mạc muối không khô cằn như vẻ ngoài của chúng. Bên dưới lớp muối là một lớp nước cực kỳ mặn, có thể lấy được bằng cách dùng tay đào. Nước bốc hơi trong những tháng hè nóng nực, chỉ để lại một lớp muối, một số muối sẽ hòa tan vào lớp nước tiếp theo. Lớp này sau đó đậm đặc hơn lớp bên dưới nó, và nước mặn chìm xuống trong một vòng bao quanh lớp nước ngọt hơn, ít đậm đặc hơn dâng lên để thay thế. Nước bay hơi và để lại cặn muối, muối này lại hòa tan vào lớp nước trên cùng. Chu kỳ lặp đi lặp lại để hình thành cái mà các nhà khoa học gọi là cuộn đối lưu.

Nghiên cứu về sa mạc muối tập trung vào các dòng chảy dưới bề mặt này hoặc vào lớp vỏ. Nghiên cứu mới lập luận rằng, hai tính năng này tương tác và phản chiếu lẫn nhau để tạo thành các dải. Ở những nơi nước bề mặt dày đặc và mặn chìm xuống, muối tích tụ trên lớp vỏ để tạo thành các đường vân. Lớp vỏ muối phát triển nhanh hơn xung quanh các cạnh của mỗi hình lục giác vì nó tiếp xúc với nước mặn hơn ở giữa.

Thông thường, một cuộn đối lưu sẽ có hình dạng bánh rán tròn. Các nhà nghiên cứu cho biết, do có rất nhiều trong số chúng được xếp sát nhau trên một mặt phẳng muối, nên các cuộn được ép vào nhau để tạo thành hình lục giác.

Stuart King, nhà nghiên cứu tại Đại học Edinburgh ở Scotland, người không tham gia nghiên cứu, cho biết: "Ai cũng biết rằng, các mẫu hình lục giác phát sinh từ các quá trình đối lưu và bay hơi, nhưng bài báo này kết nối điều đó với sự đối lưu xuyên thấu của lớp xốp bên dưới, điều này có vẻ rất hợp lý vì một cơ chế rộng lớn hơn thúc đẩy toàn bộ quá trình hình thành muối".

Có thể bạn quan tâm
Phát hiện hình vẽ chó săn địa ngục và nhân mã thần thoại trên ngôi mộ 2.200 năm tuổi

Phát hiện hình vẽ chó săn địa ngục và nhân mã thần thoại trên ngôi mộ 2.200 năm tuổi

08:30 21/10/2023

Các nhà khảo cổ ở Ý đã khai quật được một ngôi mộ 2.200 năm tuổi có hình vẽ hai sinh vật thần thoại quý hiếm: nhân mã biển có đầu và thân là một người đàn ông, còn phần thân dưới là hình con ngựa.

Có bắt buộc đổi bằng lái xe sang loại thẻ PET ngay?

Có bắt buộc đổi bằng lái xe sang loại thẻ PET ngay?

07:30 20/12/2023

Chia sẻ trên báo chí, ông Lương Duyên Thống, trưởng phòng quản lý vận tải phương tiện và người lái, Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, hiện nay chưa có quy định bắt buộc người dân phải đổi giấy phép lái xe từ bìa giấy sang thẻ PET. Theo ông Thống, hiện có hơn 22 triệu giấy phép lái xe máy bìa giấy được cấp trước 1/7/2012. Các giấy phép lái xe này không cập nhật số chứng minh nhân dân hay nếu có chỉ là chứng minh nhân dân 9 số, nhiều giấy phép lái...

Cho con nghỉ học đạp xe hàng nghìn km để trải nghiệm cuộc sống

Cho con nghỉ học đạp xe hàng nghìn km để trải nghiệm cuộc sống

16:00 21/06/2023

Một người cha đã cho con gái 12 tuổi nghỉ học một năm để đạp xe khắp Trung Quốc khiến dư luận bàn tán sôi nổi.

Cá mập trắng 5 m ngoạm đầu cá nhà táng mắc cạn

Cá mập trắng 5 m ngoạm đầu cá nhà táng mắc cạn

21:10 02/03/2024

Một con cá mập giết chết cá nhà táng pygmy mẹ mắc cạn ở vịnh Māhia, bỏ lại con non đơn độc trên bãi biển.

Hàng trăm con vẹt tê liệt rơi xuống Australia

Hàng trăm con vẹt tê liệt rơi xuống Australia

21:00 02/02/2024

Hơn 200 con vẹt rơi từ không trung xuống bang New South Wales trong tuần qua, khiến các nhà khoa học bối rối.

Nhà máy loại bỏ CO2 đại dương lớn nhất thế giới

Nhà máy loại bỏ CO2 đại dương lớn nhất thế giới

09:40 02/03/2024

Nhà máy Equatic-1 dự kiến sử dụng công nghệ điện phân để loại bỏ tới 10 tấn CO2 mỗi ngày khỏi nước biển và khí quyển.

Bệnh viện ở Anh không nhận xe điện, người nhà bệnh nhân làm cho ra nhẽ

Bệnh viện ở Anh không nhận xe điện, người nhà bệnh nhân làm cho ra nhẽ

13:20 14/05/2024

Một tài xế người Anh gần đây đã lên mạng xã hội để bày tỏ sự thất vọng sau khi phải đối mặt với một tình huống khó hiểu. Anh đưa con đến bệnh viện, nhưng bị từ chối gửi xe chỉ vì lái xe điện.

Trung Quốc phát hiện khu định cư 3.200 năm tuổi tại tỉnh Thiểm Tây

Trung Quốc phát hiện khu định cư 3.200 năm tuổi tại tỉnh Thiểm Tây

18:30 31/05/2023

Khu vực Ân Khư có niên đại 3.300 năm, nằm ở đồng bằng miền Trung Trung Quốc, được xác nhận là kinh đô cuối triều đại nhà Thương (năm 1600-1046 trước Công nguyên).

Thiết kế ngã tư kiểu Hà Lan để giảm tai nạn giao thông

Thiết kế ngã tư kiểu Hà Lan để giảm tai nạn giao thông

18:00 29/05/2024

Thoạt nhìn có vẻ phức tạp, nhưng ngã tư kiểu Hà Lan lại mang đến giải pháp đơn giản mà hiệu quả cho bài toán an toàn giao thông.

Co loi xay ra
Co loi xay ra