Bùng phát virus Nipah gây tử vong 40-75%, khoa học nói gì?

Ấn Độ đang thực hiện các bước khẩn cấp để ngăn chặn sự lây truyền của virus Nipah hiếm gặp nhưng gây chết người lây từ dơi sang người.

Một nhà nghiên cứu bắt dơi để thu thập mẫu vật nghiên cứu virus Nipah ở khu vực Shuvarampur của tỉnh Faridpur, Bangladesh - Ảnh: REUTERS

Virus Nipah từ dơi bắt đầu lây nhiễm cho 6 người ở bang Kerala (miền nam Ấn Độ) vào cuối tháng 8 qua, 2 người trong đó đã chết. Sau đó virus này tiếp tục lây nhiễm cho hơn 700 người, kể cả nhân viên y tế.

Chính quyền bang đã đóng cửa một số trường học, văn phòng và mạng lưới giao thông công cộng.

Đợt bùng phát virus Nipah này là đợt thứ tư tấn công bang Kerala trong vòng 5 năm. Một số nhà khoa học lo ngại sự lây lan ngày càng tăng giữa người với người có thể dẫn đến virus ngày càng dễ lây lan.

Rajib Ausraful Islam, bác sĩ thú y chuyên về mầm bệnh do dơi tại Trung tâm nghiên cứu bệnh tiêu chảy quốc tế ở Dhaka, Bangladesh, cho biết virus Nipah có tỉ lệ tử vong từ 40 - 75% tùy thuộc vào chủng. Ông nói mỗi đợt bùng phát đều là một mối lo ngại, vì có thể tạo cơ hội cho mầm bệnh tự biến đổi.

Loại virus này có thể gây sốt, nôn mửa, các vấn đề về hô hấp và viêm não. Nó chủ yếu lây truyền qua dơi ăn quả, nhưng cũng có thể lây nhiễm sang heo và con người.

Virus Nipah được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1998, trong một đợt bùng phát ở những người chăn nuôi heo tại Malaysia. Trong vòng vài tháng, nó đã lan sang Singapore thông qua những con heo bị nhiễm bệnh. Vụ dịch khiến gần 300 ca nhiễm và hơn 100 ca tử vong.

Hình ảnh virus Nipah (hạt màu xanh lục có cạnh hình vỏ sò) dưới kính hiển vi điện tử màu - Ảnh: NATIONAL INSTITUTES OF HEALTH/SCIENCE

Theo Stephen Luby, nhà dịch tễ học tại Đại học Stanford ở California (Mỹ), chủng virus lây lan ở Ấn Độ và Bangladesh khác với chủng xuất hiện ở Malaysia. “Nó nhắc nhở chúng ta rằng đây là một loại virus khó chịu”, ông nói.

Ông Andrew Breed, nhà dịch tễ học thú y tại Đại học Queensland ở Brisbane (Úc), nói một bước quan trọng trong việc ngăn chặn sự bùng phát của Nipah và các loại virus khác lây truyền từ dơi là tìm những cách tốt hơn để quản lý động vật hoang dã sống gần cộng đồng.

Một cách khác để giảm nguy cơ các bệnh do dơi lây sang người là trồng thêm cây tạo ra trái ngon miệng cho dơi nhưng không phải cho con người, theo bác sĩ thú y Rajib Ausraful Islam. Điều này có thể giúp giữ cho những con dơi bị nhiễm bệnh không làm ô nhiễm thực phẩm của con người. “Chúng ta cần học cách sống an toàn với loài dơi”, ông nói.