Vụ gắn camera ở nhà vệ sinh chợ Tân Định: Pháp luật có cho phép?

Việc lắp camera an ninh cũng có những nguyên tắc chung về quyền riêng tư. Những nguyên tắc đó là gì?

Chiếc camera ngay phía trên khu vực dành cho nam trong nhà vệ sinh công cộng ở chợ Tân Định (quận 1, TP.HCM) - Ảnh: AN VI

Trước đó, phản ánh đến Tuổi Trẻ Online, nhiều bạn đọc cho biết rất bất an khi camera gắn trong khu vực nhà vệ sinh công cộng tại chợ Tân Định (quận 1, TP.HCM), do Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích quận 1 quản lý.

Theo quan sát, camera được lắp hẳn phía trong khu vực nhà vệ sinh và nhà vệ sinh nam nằm ngay dưới tầm quan sát của camera.

Với diện tích nhỏ của nhà vệ sinh công cộng, ai ra vào hay làm gì đều khó lọt qua "con mắt điện tử" này.

Đại diện UBND phường Tân Định cho biết để tránh gây hiểu nhầm của người dân và tiểu thương trong chợ, tổ công tác đã lập biên bản sự việc, yêu cầu Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích quận 1 ngưng ngay hoạt động của camera và di dời đến vị trí phù hợp hơn.

Xung quanh câu chuyện được nhiều người quan tâm này, luật sư Dương Phúc Hậu - Đoàn luật sư TP.HCM - đã có những chia sẻ với góc nhìn pháp lý.

Bất cứ lý do gì cũng không phù hợp

Nội dung trả lời của đại diện UBND phường Tân Định xung quanh vụ việc một camera lắp hẳn bên trong nhà vệ sinh công cộng tại chợ Tân Định, dù có viện dẫn bất kỳ lý do nào cũng đều không phù hợp.

Chưa xét đến yếu tố người bị quay là ai nhưng hành vi tự ý lắp camera quan sát là vi phạm về bí mật đời tư của công dân.

Quyền riêng tư hay quyền về sự riêng tư, quyền về đời tư được các cơ quan của Liên Hiệp Quốc và các cơ quan liên quan trên thế giới xác định là quyền cơ bản, thiết yếu đối cá nhân, bảo vệ nhân phẩm của con người.

Bảo vệ quyền riêng tư là bảo vệ cá nhân khỏi những tổn thương về mặt cảm xúc và tinh thần do những hành vi xâm hại quyền riêng tư gây ra.

Thử hình dung bạn sẽ cảm thấy thế nào nếu phát hiện có camera trong phòng tắm, đặc biệt là trong nhà vệ sinh công cộng?

Cũng như nhiều tiểu thương chợ Tân Định, phản ứng ban đầu mà hầu hết chúng ta sẽ có là cảm giác bị xâm phạm quyền riêng tư.

Vi phạm bí mật đời tư cá nhân?

Theo Điều 38 Bộ luật Dân sự năm 2005 và Điều 32 Bộ luật Dân sự 2015, sửa đổi 2017, không được phép lắp đặt camera an ninh ở những nơi mà mọi người cho là có một mức độ riêng tư nhất định.

Đó là phòng thay đồ, phòng ngủ, phòng tắm, phòng vệ sinh, phòng khách sạn...

Tuy nhiên, luật cũng có một vài quy định khi lắp đặt camera ở khu vực chung.

Đó là nơi trường học để tránh bạo lực học đường. Ngoài ra, camera cũng có thể lắp ở các khu vực chung với lý do an ninh, thu ngân, các trạm chờ, tuyến xe buýt...

Nhưng những nơi ngoại lệ đó đều tuân thủ yêu cầu bắt buộc: camera này phải đứng yên! Có nghĩa là chúng không thể di chuyển, phóng to hoặc thu nhỏ và góc cạnh.

Ví dụ như, camera ở nhà vệ sinh chỉ tập trung ở khu vực bồn rửa tay, không nhìn thấy các buồng vệ sinh.