Vì sao nhiều cá nhân CDC Nghệ An được miễn xử lý hình sự vụ Việt Á?

Nhiều cán bộ CDC Nghệ An được miễn trách nhiệm hình sự trong đại án Việt Á. Ảnh: Thiên Thảo

Trong đề nghị truy tố 38 bị can liên quan đến đại án Việt Á, có hai người là Nguyễn Văn Định - cựu Giám đốc và Nguyễn Thị Hồng Thắm - cựu Kế toán trưởng CDC Nghệ An bị cáo buộc "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".

Theo kết luận, lợi dụng tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, nhu cầu kit test và vật tư, sinh phẩm phục vụ phòng, chống dịch, Nguyễn Văn Định đã chỉ đạo Nguyễn Thị Hồng Thắm, làm việc với Nguyễn Thị Thắm - nhân viên kinh doanh Việt Á để CDC Nghệ An nhận kit test và các vật tư, sinh phẩm y tế khác sử dụng trước.

Sau đó, Nguyễn Văn Định tiếp tục chỉ đạo Nguyễn Thị Hồng Thắm phối hợp với các khoa, phòng chuyên môn hợp thức hồ sơ đấu thầu để CDC Nghệ An thanh toán tiền cho Công ty Việt Á.

Nguyễn Văn Định ký 6 hợp đồng và thanh toán cho Công ty Việt Á hơn 25,4 tỉ đồng. Cơ quan điều tra cáo buộc, sai phạm trên khiến nhà nước thiệt hại hơn 16,5 tỉ đồng.

Cùng với sai phạm, bị đề nghị truy tố của bị can Định, bị can Thắm, cơ quan điều tra cũng làm rõ hành vi của các cá nhân thuộc CDC Nghệ An.

Cụ thể, những người này gồm ông Phạm Đình Tùng, Phạm Đình Du cùng là Phó Giám đốc; bà Hồ Thị Thanh - Trưởng khoa Dược; bà Trần Thị Thu Hà - Trưởng phòng; bà Cao Thuý Trinh - Phó trưởng Khoa xét nghiệm cùng 7 chuyên viên.

Cơ quan điều tra kết luận, với vị trí, vai trò khác nhau, tham gia thực hiện hợp thức hồ sơ đấu thầu cho Công ty Việt Á, song những người này không biết, không tham gia thoả thuận việc chi phần trăm ngoài hợp đồng giữa CDC Nghệ An và Công ty Việt Á.

"Các cá nhân này giữ vai trò thứ yếu; là cấp dưới, phải thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên; thực hiện hợp thức hồ sơ với mục đích kịp thời thực hiện công tác phòng, chống dịch bệnh, không vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác", kết luận nêu.

Vì vậy, cơ quan điều tra vận dụng quy định tại Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, để miễn trách nhiệm hình sự, nhưng kiến nghị xử lý nghiêm về Đảng, chính quyền.

Đối với các cá nhân như Chánh Văn phòng, Phó Chánh Văn phòng tỉnh Nghệ An; cũng như các cá nhân liên quan như Giám đốc, Phó Giám đốc Sở Tài chính; Giám đốc, Phó Giám đốc Sở Y tế... họ tham gia ký các hồ sơ, tài liệu liên quan đến thủ tục phân bổ kinh phí, đấu thầu, thanh quyết toán theo chức năng, nhiệm vụ.

Song những người này không biết việc CDC Nghệ An ứng trước kit test của Công ty Việt Á để sử dụng và hợp thức thủ tục đấu thầu thanh toán sau. Họ cũng không biết việc Công ty Việt Á chuyển lại tiền phần trăm ngoài hợp đồng cho CDC Nghệ An.

Mặt khác những người này "không được hưởng lợi, không vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác. Vì vậy, không có căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự", kết luận của Cơ quan Cảnh sát điều tra nêu.

Đối với các cá nhân liên quan thuộc Công ty Cổ phần Thông tin và Thẩm định giá Miền Nam - Chi nhánh Nghệ An, phía chủ đầu tư sẽ yêu cầu thẩm định giá theo danh mục tên, chủng loại hàng hóa.

Trách nhiệm của Công ty là tham khảo giá thị trường đối với chủng loại thiết bị theo yêu cầu thẩm định giá và căn cứ phương pháp thẩm định giá, xác định giá trị của tài sản thẩm định giá dựa trên cơ sở phân tích mức giá của các tài sản so sánh để ước tính, xác định giá trị của tài sản thẩm định giá.

Tuy nhiên, trong quá trình thẩm định giá, để có cơ sở xác định giá kit test do Công ty Việt Á sản xuất đưa vào Chứng thư thẩm định giá theo đề nghị của CDC Nghệ An, Thẩm định viên Hồ Công Hiếu - Tổ trưởng Tổ thẩm định đã chỉ đạo Nguyễn Khánh Linh liên hệ với CDC Nghệ An đề nghị cung cấp báo giá của Công ty Việt Á.

Ngoài ra, bà Linh cũng tự tìm hiểu thêm các thông tin về xuất khẩu kit test của Công ty Việt Á trên mạng Internet.

Cơ quan điều tra đánh giá bà Nguyễn Khánh Linh giữ vai trò thứ yếu; là cấp dưới, phải thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên; tham gia việc thẩm định giá với mục đích kịp thời thực hiện công tác phòng, chống dịch bệnh, không vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác.

Từ đó, cơ quan điều tra đã miễn trách nhiệm hình sự với bà Linh, nhưng kiến nghị xử lý nghiêm về Đảng, chính quyền.

Tại thông báo kết quả phiên họp 24 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực hôm 16.8, ông Nguyễn Văn Yên - Phó Trưởng Ban Nội chính Trung ương - cho biết:

Vụ án diễn ra trong bối cảnh chống dịch đặc biệt, các sai phạm xảy ra vì mục tiêu chống dịch liên quan đến nhiều con người từ trung ương cho đến địa phương, doanh nghiệp ngoài khối nhà nước. Do đó, Ban Chỉ đạo có chủ trương phân loại xử lý đối tượng, khoa học, nhân văn, nhân ái, nhân tình nhưng cũng nghiêm minh.

Theo đó, chỉ nghiêm trị người có chức vụ quyền hạn lợi dụng để chỉ đạo cấp dưới làm trái quy định, đem lại lợi ích bất hợp pháp cho Việt Á.

Các nhóm đối tượng thứ 2, thứ 3, thứ 4 là được phân hoá, có nhóm được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự. Đó là nhóm thứ yếu, phụ thuộc và thực hiện theo mệnh lệnh, không có động cơ vụ lợi và không vụ lợi.