Vì sao Công ty thủy điện Đăk Psi bị thu hồi gần 14.000m2 đất?

UBND tỉnh Kon Tum vừa quyết định thu hồi một phần diện tích đất đã cho Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy điện Đăk Psi (gọi tắt là Công ty thủy điện Đăk Psi) thuê tại Quyết định số 390/QĐ-UBND ngày 21/4/2009 của UBND tỉnh Kon Tum để sử dụng vào mục đích xây dựng nhà ở ban điều hành và nhà ở công nhân vận hành thủy điện Đăk Psi.

Theo đó, diện tích đất bị thu hồi là 13.914m2, tại khối phố 8 (nay là khối phố 9), thị trấn Đăk Tô, huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum. Lý do thu hồi là Công ty thủy điện Đăk Psi đã vi phạm theo quy định tại điểm I, khoản 1, Điều 64, Luật Đất đai năm 2013.

Cụ thể, theo quy định, đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng; trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này; hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp do bất khả kháng.

Vi phạm trên đã được Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum xác định tại Kết luận thanh tra số 07/KL-STNMT ngày 18/10/2022. Diện tích này sau khi thu hồi được giao đất cho Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Kon Tum quản lý theo quy định.

Theo UBND tỉnh Kon Tum, Nhà nước thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai quy định tại khoản 1, Điều 64, Luật Đất đai năm 2013 thì người sử dụng đất không được trả lại tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đã nộp, chi phí đầu tư vào đất còn lại (nếu có) và giá trị còn lại của tài sản gắn liền với đất quy định.

Ngoài ra, UBND tỉnh Kon Tum chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường yêu cầu Văn phòng Đăng ký đất đai lập thủ tục thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho Công ty thủy điện Đăk Psi và thực hiện chỉnh lý hồ sơ địa chính theo quy định.

Ở diễn biến liên quan, trước đó, ngày 17/7/2022, UBND huyện Đăk Tô đã có văn bản gửi UBND tỉnh Kon Tum đề nghị thanh tra việc quản lý, sử dụng đất của Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy điện Đăk Psi. Đơn vị được UBND tỉnh Kon Tum cho thuê đất để sử dụng vào mục đích xây dựng nhà ở ban điều hành và nhà ở công nhân vận hành thủy điện Đăk Psi 5.

Ngày 21/4/2009, UBND tỉnh Kon Tum đã có Quyết định số 390/QĐ-UBND về việc cho Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy điện Đăk Psi thuê đất để sử dụng vào mục đích xây dựng nhà ở ban điều hành và nhà ở công nhân vận hành thủy điện Đăk Psi 5 tại khối 8 (nay là khối 9), thị trấn Đăk Tô, huyện Đăk Tô với diện tích 19.384m2. Hiện trạng đất là đất trống xen lẫn một số cây keo lá tràm, muồng đen và cây hàng năm. Thời hạn thuê đất 50 năm.

Qua kiểm tra, ranh giới thửa đất đã được Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy điện Đăk Psi xây dựng tường rào bao quanh khu đất. Hiện trạng trên đất, đơn vị đã xây dựng 5 khu nhà ở cho công nhân với tổng diện tích khoảng 480m2 (diện tích xây dựng mỗi khu nhà khoảng 96m2). Phần diện tích đất trống còn lại, không sử dụng.

Theo UBND huyện Đăk Tô, kể từ khi được UBND tỉnh Kon Tum cho thuê đất từ năm 2009 đến nay (đã gần 12 năm) nhưng Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy điện Đăk Psi chỉ xây dựng được khuôn viên tường rào bao quanh khu đất và 5 khu nhà ở công nhân với tổng diện tích xây dựng khoảng 480m2 trên tổng diện tích 19.384m2 được UBND tỉnh cho thuê đất và việc sử dụng 5 khu nhà ở cho công nhân đã xây dựng cũng chưa đúng mới mục đích sử dụng đất được thuê.

Bên cạnh đó, phần diện tích còn lại chưa đưa vào sử dụng trong thời gian dài, gây lãng phí rất lớn về quỹ đất tại khu vực trung tâm đô thị thị trấn Đăk Tô.

Do đó, UBND huyện Đăk Tô đề nghị UBND tỉnh Kon Tum xem xét, chỉ đạo thanh tra, kiểm tra tình hình quản lý, sử dụng đất thuê cũng như việc chấp hành các quy định của pháp luật về đất đai đối với Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy điện Đăk Psi để có cơ sở thu hồi đất, bàn giao về cho địa phương quản lý, bố trí sử dụng theo đúng quy định nhằm tránh gây lãng phí nguồn tài nguyên đất đai tại khu vực đô thị trên địa bàn huyện.

Tiếp đó, ngày 29/7/2022, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum đã có Quyết định số 447/QĐ-STNMT thanh tra việc quản lý, sử dụng đất để sử dụng vào mục đích xây dựng nhà ở ban điều hành và nhà ở công nhân vận hành thủy điện Đăk Psi 3 và 4 tại huyện Đăk Tô của Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy điện Đăk Psi. Thời hạn thanh tra là 20 ngày, thời kỳ thanh tra từ khi doanh nghiệp được thuê đất đến thời điểm thanh tra.

Tìm hiểu cho thấy, Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy điện Đăk Psi có trụ sở chính tại nhà điều hành thủy điện Đăk Mi 1, xã Đắk Choong, huyện Đắk Glei, tỉnh Kon Tum và được thành lập vào ngày 12/3/2007. Ngành nghề kinh doanh chính là xây dựng công trình thủy. Người đại diện theo pháp luật là ông Vũ Quang Bảo. Vốn điều lệ công ty là 418,4 tỷ đồng.

Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy điện Đăk Psi hiện sở hữu và vận hành 2 nhà máy thủy điện tại tỉnh Kon Tum gồm: Nhà máy thủy điện Đăk Psi 3 có công suất 15MW, sản lượng thiết kế 59,92 triệu kWh. Dự án có quy mô 86,80ha, với tổng vốn đầu tư 648,9 tỷ đồng, được hoàn thành và đi vào hoạt động từ tháng 8/2012.

Nhà máy thủy điện Đăk Psi 4 có công suất 30MW, sản lượng thiết kế 114,32 triệu kWh. Tổng vốn đầu tư của dự án là 812,2 tỷ đồng, quy mô 130ha, đã hoàn thành và đi vào hoạt động từ tháng 10/2010.

Thời hạn hoạt động của 2 dự án Nhà máy thủy điện Đăk Psi 3 và 4 là 30 năm kể từ ngày 3/4/2008.

Được biết, ngày 27/7/2021, Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy điện Đăk Psi đã kí hợp đồng thế chấp tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam, chi nhánh Thanh Xuân với giá trị khoản vay là 612 tỷ đồng. Tài sản đảm bảo là quyền đòi nợ, quyền yêu cầu thanh toán, quyền được bồi thường thiệt hại thuộc sở hữu của Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy điện Đăk Psi phát sinh từ Hợp đồng số mua bán điện số 07/2012 ĐĂKPSI 3/EVN CPC – DIHC ngày 25/7/2012 và số 08/2010 ĐẮK PSI 4/EVN CPC-ĐẮK PSI ngày 6/8/2010 và các Hợp đồng/phụ lục hợp đồng sửa đổi bổ sung (nếu có), được kí giữa Công ty CP Đầu tư và Phát triển thủy Điện Đăk Psi và Tổng công ty Điện lực Miền Trung.