Vì sao các hãng bay Việt để mất và khó xin lại slot bay quốc tế?

Do ảnh hưởng của dịch COVID-19, các hãng hàng không Việt Nam đã phải cắt giảm bớt các đường bay quốc tế. Đến nay, các hãng này gặp phải khó khăn trong việc xin cấp phép bay lại đến một số nước.

Cục Hàng không Việt Nam vừa kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải có giải pháp tháo gỡ vướng mắc trong quản lý, khai thác slot (giờ cất, hạ cánh) trên một số đường bay quốc tế, trong bối cảnh các hãng bay Việt Nam đang gặp nhiều khó khăn để duy trì cất cánh sau ảnh hưởng của dịch COVID-19.

Mất slot bay tại Anh, khó xin tại Trung Quốc

Liên quan đến tình hình hoạt động và khai thác slot bay giữa Việt Nam-Trung Quốc, theo báo cáo của Cục Hàng không Việt Nam, năm 2019 (trước dịch COVID-19), thị trường hàng không Việt Nam-Trung Quốc có 14 hãng hàng không của hai nước khai thác, trong đó 11 hãng hàng không Trung Quốc và 3 hãng hàng không Việt Nam.

Do ảnh hưởng của dịch COVID-19, các hãng hàng không hai nước đã phải dừng mọi hoạt động khai thác vận chuyển hành khách và chỉ duy trì một số chuyến bay chở hàng hóa.

Hiện nay, các hãng hàng không Việt Nam mới chỉ khai thác được khoảng 25% và các hãng hàng không Trung Quốc đạt khoảng 38% khối lượng so với giai đoạn trước dịch.

Đánh giá hoạt động khai thác đến Trung Quốc đang hồi phục ở mức thấp và các hãng hàng không Việt Nam đang sử dụng các slot lịch sử mà không gặp khó khăn gì từ phía Trung Quốc, phía Cục Hàng không cũng nêu rõ vấn đề các hãng hàng không Việt đang gặp phải là không duy trì được tỷ lệ sử dụng slot tại các sân bay của Trung Quốc trong lịch bay mùa Hè 2023 để có thể giữ slot lịch sử cho mùa Hè 2024.

Để giải quyết vấn đề này, lãnh đạo Cục Hàng không cho rằng cần thiết có sự đồng ý của Bộ Giao thông Vận tải cũng như Nhà chức trách hàng không hai nước đối với việc bảo lưu slot lịch sử. Cục Hàng không sẵn sàng hỗ trợ và tạo điều kiện cho các hãng hàng không hai nước trong việc mở rộng hoạt động khai thác, đáp ứng nhu cầu phục hồi du lịch quốc tế đến việt Nam.

Ngoài ra, Cục Hàng không kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải cho phép việc giữ slot lịch sử trên cơ sở “có đi có lại” trong trường hợp các hãng hàng không Việt Nam và Trung Quốc không sử dụng hết slot trong lịch bay mùa Hè 2023; có văn bản gửi Bộ Giao thông Vận tải Trung Quốc đề nghị hỗ trợ trong việc xác nhận các slot mới tại các sân bay Trung Quốc theo nhu cầu của các hãng hàng không Việt Nam trong lịch bay mùa Đông 2023.

Đối với hoạt động và khai thác slot bay giữa Việt Nam-Vương quốc Anh, báo cáo của Cục Hàng không cho thấy từ lịch bay mùa Hè 2022, Bộ Giao thông Vận tải Vương quốc Anh yêu cầu các hãng hàng không phải đảm bảo tỷ lệ khai thác là 70% để có thể giữ slot lịch sử tại các cảng hàng không.

Do ảnh hưởng của dịch COVID-19, Vietnam Airlines khó duy trì được tỷ lệ này và đã không giữ được slot lịch sử cho lịch bay mùa Hè 2023 tại sân bay London Heathrow (mới khai thác được 5 trên 7 chuyến/tuần) và có đề nghị Cục Hàng không Việt Nam có văn bản gửi Nhà chức trách hàng không Vương quốc Anh đề nghị hỗ trợ việc duy trì slot lịch sử cho Vietnam Airlines tại sân bay London Heathrow.

Trong năm 2022, Cục Hàng không Việt Nam đã hai lần gửi thư và đã có buổi làm việc với Nhà chức trách hàng không Vương quốc Anh đề nghị hỗ trợ việc duy trì slot lịch sử cho Vietnam Airlines tại sân bay London Heathrow nhưng không được đáp ứng do Tổ chức điều phối của Vương quốc Anh là cơ quan độc lập và Bộ Giao thông Vận tải Vương quốc Anh không thể can thiệp vào hoạt động của cơ quan này.

Bên cạnh đó, lãnh đạo Cục Hàng không khẳng định việc áp dụng nguyên tắc có đi, có lại đối với các hãng hàng không Vương quốc Anh trong việc xác nhận slot là không khả thi vì các hãng hàng không Vương quốc Anh không khai thác đến Việt Nam.

Mong muốn tăng tần suất bay tới Ấn Độ

Đề cập tăng tần suất đường bay đến Ấn Độ, phía Cục Hàng không Việt Nam bày tỏ quan điểm vấn đề không phải là khó khăn khi xin xác nhận slot từ phía Ấn Độ mà là các hãng hàng không Việt Nam đã khai thác thác hết tải cung ứng đến 4 điểm thành phố lớn ở Ấn Độ (hãng bay Việt đã khai thác 28 chuyến/tuần, trong khi các hãng Ấn Độ khai thác 14/28 chuyến) theo quy định tgiữa hai Nhà chức trách hàng không.

Mặt khác, Cục Hàng không Việt Nam đã thông qua các kênh ngoại giao để đề nghị Ấn Độ xem xét tăng tần suất trên các đường bay đến 4 điểm thành phố lớn ở Ấn Độ. Tuy nhiên, phía Ấn Độ không có phản hồi. Vì thế, lãnh đạo Cục Hàng không cho rằng việc các hãng Ấn Độ chưa khai thác hết tải cung ứng được phép là nguyên nhân khiến phía bạn chưa xem xét đề nghị này.

Để đáp ứng nhu cầu khai thác của các hãng hàng không Việt Nam, Cục Hàng không báo cáo Bộ Giao thông Vận tải cần thiết phải tiếp tục đề nghị phía Ấn Độ xem xét việc nâng tần suất khai thác, tiến tới dỡ bỏ hoàn toàn hạn chế về tải cung ứng trên các đường bay đến 4 điểm thành phố lớn tại Ấn Độ.

Cục Hàng không kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải thông qua các kênh ngoại giao, tiếp tục đề nghị Ấn Độ tổ chức vòng trao đổi ý kiến liên quan đến việc tăng tần suất khai thác, tiến tới tự do hóa khai thác các thương quyền 3, thương quyền 4 đến 4 thành phố chính của Ấn Độ; kiến nghị đưa nội dung này vào chương trình làm việc của các đoàn công tác cấp cao của Chính phủ.

“Cục Hàng không Việt Nam luôn đồng hành và hỗ trợ các hãng hàng không trong việc khôi phục tiến tới hồi phục hoàn toàn mạng đường bay quốc tế đồng thời tích cực và chủ động trao đổi với các Nhà chức trách hàng không các nước, đặc biệt là Trung Quốc và Ấn Độ để hỗ trợ cũng như tháo gỡ khó khăn cho hoạt động khai thác của các hãng hàng không Việt Nam,” lãnh đạo cục nhấn mạnh./.