Vì sao bà Nguyễn Phương Hằng ra tù sớm 3 tháng?

Hàng trăm phạm nhân tại Bình Dương được xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù đợt này, trong đó có bà Nguyễn Phương Hằng do chấp hành tốt trong thời gian ở trại giam.

Bà Nguyễn Phương Hằng cùng chồng là ông Huỳnh Uy Dũng (còn gọi là ông Dũng "lò vôi") trong một buổi phát sóng trực tiếp (livestream) - Ảnh cắt từ video tư liệu.

Ngày 20-9, nguồn tin của Tuổi Trẻ Online cho biết sau khi có quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho bà Nguyễn Phương Hằng - tổng giám đốc Công ty cổ phần Đại Nam, tỉnh Bình Dương - trại giam đã thực hiện quyết định, bà Hằng đã trở về nhà.

"Bà Hằng chấp hành tốt trong thời gian ở trại giam"

Về một số ý kiến trên mạng thắc mắc về căn cứ giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho bà Hằng, đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Dương cho biết bà Hằng chỉ là một trong số hàng trăm phạm nhân được xét đợt này, được thực hiện đúng theo quy định pháp luật.

Cụ thể, bà Nguyễn Phương Hằng được xem xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù theo quy định của Luật Thi hành án hình sự.

Việc xem xét giảm thời hạn này khác với việc xét đặc xá tha tù trước thời hạn (dự kiến từ 1-10 sắp tới mới tổ chức tha người được đặc xá, nhân dịp 79 năm Quốc khánh 2-9 và 70 năm Ngày Giải phóng thủ đô (10-10)).

Bà Hằng được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cũng khác với việc bà được giảm án trong phiên tòa xét xử phúc thẩm trước đó.

Tại phiên tòa phúc thẩm vào tháng 4-2024, bà Hằng được hội đồng xét xử giảm 3 tháng (dù không kháng cáo, kháng nghị xin giảm nhẹ hình phạt), còn 2 năm 9 tháng tù về tội "lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân".

Còn tại đợt xét giảm lần này, bà Hằng được giảm 3 tháng 5 ngày chấp hành án phạt tù.

Có hàng trăm phạm nhân tại 2 trại giam An Phước, Phú Hòa của Bộ Công an đặt tại huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương được xem xét giảm thời hạn chấp hành án lần này.

Nhưng không phải ai được giảm thời hạn chấp hành án cũng được ra tù ngay. Ví dụ như những người có mức án chung thân, sau khi trừ thời gian chấp hành án được giảm thì họ vẫn phải tiếp tục thi hành thời gian chấp hành án còn lại.

Đối với bà Hằng bị bắt tạm giam từ ngày 24-3-2022, sau khi được xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì ngày 19-9-2024 bà Hằng được ra tù.

Bà Nguyễn Phương Hằng tại một buổi họp báo nhưng thu hút hàng trăm Youtuber và được livestream trên Facebook vào năm 2021 - Ảnh: BÁ SƠN

Phạm nhân phải đạt tiêu chí xếp loại, thực hiện bản án

Để được xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì bà Hằng phải chấp hành tốt trong thời gian ở trại giam, đáp ứng các điều kiện giảm án và phải được trại giam có văn bản đề nghị xem xét giảm.

Mỗi năm có 3 đợt xét giảm thời hạn án phạt tù vào các dịp: lễ Quốc khánh 2-9, lễ 30-4 và Tết nguyên đán.

Tuy nhiên mỗi phạm nhân chỉ được xem xét một lần trong năm (trừ trường hợp có thành tích đặc biệt). Đối với bà Hằng được xem xét lần đầu, nhân dịp Quốc khánh.

Theo điều 38 Luật Thi hành án hình sự thì thủ tục giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì hồ sơ của phạm nhân phải có các văn bản như: kết quả xếp loại của phạm nhân, tài liệu chứng minh kết quả bồi thường nghĩa vụ dân sự của người được đề nghị giảm…

Các tài liệu này phải được gửi tới Tòa án nhân dân cấp tỉnh và Viện Kiểm sát nhân dân cùng cấp nơi phạm nhân đang chấp hành án để xem xét, quyết định.

Chỉ những phạm nhân được xếp loại khá trở lên mới được xem xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù. Điều kiện, tiêu chuẩn xếp loại chấp hành án phạt tù được nêu tại điều 19, nghị định 133 quy định chi tiết một số điều của Luật Thi hành án hình sự.

Trong đó, phạm nhân sẽ được xếp loại trên các tiêu chí như: mức độ ăn năn hối cải, nhận rõ tội lỗi của mình; việc chấp hành bản án, quyết định của tòa và nội quy của trại giam.

Ngoài ra còn có các tiêu chí như khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội của mình gây ra, việc tham gia các hoạt động lao động, giáo dục, học nghề theo quy định…

Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Dương cho biết bà Hằng đạt tiêu chuẩn về xếp loại phạm nhân, đã hoàn thành các nghĩa vụ về án phí, dân sự…nên được trại giam có văn bản đề nghị xem xét giảm thời hạn chấp hành án theo quy định.