Ukraine muốn tên lửa Patriot sắp loại biên của Israel

Quan chức Ukraine đề xuất Israel chuyển giao hệ thống phòng không Patriot, khi Tel Aviv sắp loại biên các tổ hợp này vì hoạt động kém hiệu quả.

"Sẽ là hợp lý nếu Israel chuyển giao cho chúng tôi các tổ hợp phòng không Patriot của họ, vì chúng sẽ giúp Ukraine có thể phá hủy máy bay không người lái Iran do Nga sử dụng", Oleksandr Merezhko, chủ tịch ủy ban đối ngoại quốc hội Ukraine, nói trong cuộc phỏng vấn đăng ngày 1/5. "Ukraine rất vui khi nhận được bất kỳ loại vũ khí nào có thể giúp chúng tôi bảo vệ các thành phố, đánh chặn tên lửa và UAV Nga".

Ông Merezhko đưa ra bình luận sau khi Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) hôm 30/4 thông báo sẽ loại biên dần lá chắn tên lửa Patriot để chuyển sang sử dụng các hệ thống phòng không nội địa, như Vòm Sắt, David's Sling và Arrow.

Truyền thông nước này cho biết các tổ hợp Patriot sẽ được rút khỏi biên chế quân đội Israel trong hai tháng tới, nguyên nhân là do chúng hoạt động kém hiệu quả, chặn được quá ít mục tiêu sau hàng chục năm vận hành.

"Chúng tôi nhận ra rằng cần phải tiến về phía trước và cải thiện các phương pháp phòng thủ. Việc đổi mới mạng lưới phòng không sẽ mang tới các giải pháp vận hành và bảo dưỡng tốt hơn", chỉ huy tiểu đoàn 138, đơn vị vận hành tổ hợp Patriot của quân đội Israel, cho hay.

Chưa rõ số phận của các hệ thống Patriot sau khi bị loại biên. IDF từ chối bình luận khi được hỏi về kế hoạch với các tổ hợp này.

Xe bệ phóng Patriot chuẩn bị khai hỏa trong buổi tập trận tại Israel tháng 3/2018. Ảnh: IDF

Trong khi đó, Ukraine đang rất muốn được bổ sung thêm hệ thống Patriot. Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm 6/4 cho biết nước này cần ít nhất 7 tổ hợp hoặc hệ thống tương đương để có thể bảo vệ các thành phố và cứ điểm trên tiền tuyến khỏi những cuộc tấn công bằng tên lửa, UAV và bom lượn của Nga.

Con số này sẽ được nâng lên thành 25 tổ hợp nếu Ukraine muốn bảo vệ toàn bộ vùng trời đất nước.

"Chúng tôi rất cần hệ thống Patriot để ngăn máy bay chiến đấu được trang bị bom lượn của Nga tấn công thành phố Kharkov", Ivan Stupak, cố vấn ủy ban an ninh, quốc phòng và tình báo của quốc hội Ukraine, cho biết. Kharkov là thành phố lớn thứ hai Ukraine và gần đây thường xuyên bị Nga tập kích.

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba tháng trước nói đã xác định được hơn 100 tổ hợp Patriot mà các đồng minh có thể gửi cho Kiev. Tuy nhiên, nhiều quốc gia, gồm cả những nước những ủng hộ Ukraine nhiệt thành nhất, vẫn ngần ngại từ bỏ các lá chắn tên lửa đắt tiền và có tầm quan trọng chiến lược này.

Dù vậy, một số nước gần đây đã cung cấp hoặc cam kết viện trợ thêm tổ hợp Patriot và đạn dược cho Kiev. Đức giữa tháng 4 thông báo "chuyển giao ngay lập tức" một hệ thống Patriot cho Ukraine, tổ hợp thứ ba mà nước này cung cấp cho Kiev từ đầu chiến sự.

Tây Ban Nha cũng cho biết sẽ gửi thêm đạn tên lửa Patriot tới Ukraine, trong khi Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte nói nước này sẵn sàng mua lại các tổ hợp này từ đồng minh để viện trợ cho Kiev.

Mỹ và Ukraine đang đàm phán về khả năng hợp tác sản xuất tổ hợp Patriot và đây là một trong những chủ đề thảo luận chính trong chuyến thăm gần nhất của ông Zelensky tới Mỹ, theo đại diện của Kiev ở Washington.

Phạm Giang (Theo Newsweek, ToI, KI)