Trận đánh từng khiến lữ đoàn hàng đầu Israel hứng tổn thất ở Gaza

Golani, lữ đoàn tinh nhuệ bậc nhất Israel, từng hứng chịu thiệt hại nặng khi tấn công vào khu đô thị ở Dải Gaza trong trận đánh năm 2014.

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) từ ngày 27/8 bắt đầu chiến dịch "tấn công mở rộng" vào Dải Gaza, đưa bộ binh cùng xe tăng, thiết giáp xâm nhập và giao tranh với các tay súng Hamas sau những đòn không kích phủ đầu. IDF chưa tuyên bố bắt đầu chiến dịch tấn công trên bộ quy mô lớn, nhưng bộ binh của họ nhiều khả năng sẽ tiếp tục bám trụ và tác chiến trong thời gian dài ở Gaza.

Với sức mạnh quân sự đứng thứ 4 thế giới, Israel được cho là sẽ dễ dàng áp đảo Hamas sau khi phát động chiến dịch tiến công trên bộ. Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định IDF sẽ khó phát huy hết ưu thế về công nghệ trong môi trường chiến tranh đô thị ở Dải Gaza, khu vực có địa hình chật hẹp, nhiều tòa nhà cao tầng, cùng hệ thống đường hầm chằng chịt dưới lòng đất.

Mạng lưới đường hầm giúp các tổ tên lửa chống tăng của Hamas di chuyển khắp nơi, thoắt ẩn thoắt hiện qua các cửa sập bí mật. Họ có thể luồn ra sau đội hình tăng thiết giáp Israel, khai hỏa một vài quả đạn, rồi nhanh chóng rút lui về vị trí an toàn.

Thành viên Lữ đoàn Golani của quân đội Israle. Ảnh: IDF

Quân đội Israel từng nếm trải chiến thuật này trong lần gần nhất mở chiến dịch trên bộ vào Dải Gaza cách đây 9 năm để tấn công Hamas. Lực lượng này đã hứng chịu thiệt hại lớn, ước tính hơn 500 binh sĩ thiệt mạng và bị thương sau 6 tuần giao tranh.

Một trong những trận đánh khốc liệt nhất trong chiến dịch diễn ra tại quận Shejaiya, đô thị có diện tích khoảng 6 km2 nhưng có tới gần 100.000 người sinh sống. Đây là một trong khu vực có mật độ dân số cao nhất ở Dải Gaza và được Hamas tận dụng làm cứ điểm phòng ngự.

Trận đánh bắt đầu vào ngày 19/7/2014, hơn một tuần sau khi Israel đưa quân vào Dải Gaza. Lực lượng tiên phong của IDF là Lữ đoàn Golani, đơn vị lâu đời và thiện chiến bậc nhất của Israel.

Golani là một trong 5 lữ đoàn lục quân của Israel, được thành lập từ năm 1948, khi chiến tranh Israel - Arab nổ ra. Lữ đoàn Golani là đơn vị giàu thành tích hàng đầu của IDF, từng tham gia hầu hết các chiến dịch lớn của quân đội nước này và đạt được nhiều chiến công. Đã có ba chỉ huy của lữ đoàn được bổ nhiệm làm tham mưu trưởng IDF.

Dưới sự dẫn dắt của Lữ đoàn Golani, ngày đầu tiên của chiến dịch tiến công vào Dải Gaza diễn ra tương đối thuận lợi. Giao tranh chỉ bắt đầu leo thang vào chiều tối, khi nhiều tay súng Hamas bất ngờ xuất hiện từ các đường hầm để tấn công đội tiên phong của Lữ đoàn Golani đang tiến vào quận Shejaiya.

Lực lượng Hamas trong cả ngày hôm đó đã ẩn nấp rất kỹ trong đường hầm, khiến binh sĩ Israel hầu như không thể xác định được vị trí của đối phương. Họ chờ đến thời điểm thuận lợi nhất để công kích vào đội hình Lữ đoàn Golani.

"Các tay súng Hamas kiên trì hơn chúng tôi tưởng. Họ cũng có khả năng chống lại lực lượng thiết giáp của chúng tôi hiệu quả hơn dự đoán", cố vấn tham mưu trưởng IDF sau đó cho biết.

Vị trí quận Shejaiya ở Dải Gaza. Đồ họa: Google Maps

Trong cả tối 19/7 đến rạng sáng hôm sau, hàng loạt cuộc giao tranh quy mô nhỏ xảy ra, trong đó binh sĩ Lữ đoàn Golani được yểm trợ bởi xe thiết giáp đối đầu với khoảng 800-900 tay súng Hamas được trang bị súng bắn tỉa, súng cối và tên lửa chống tăng.

Khoảng 1h sáng 20/7, một xe thiết giáp chở quân M-113 của Israel trúng mìn và mất khả năng di chuyển, buộc trưởng xe cùng một binh sĩ phải ra khỏi xe để tìm cách sửa chữa. Đúng lúc đó, Hamas phóng tên lửa vào chiếc M-113 đang nằm bất động, khiến 7 binh sĩ còn trong xe thiệt mạng.

Israel sau đó điều công binh đến thu hồi thi thể các binh sĩ và chiếc xe, nhằm ngăn không cho Hamas chụp ảnh phục vụ mục đích tuyên truyền. Nỗ lực này gặp nhiều khó khăn trước hỏa lực dồn dập của đối phương.

Đến khoảng 5h sáng, một nhóm quân khác của Lữ đoàn Golani đụng độ với các tay súng Hamas, khiến hai binh sĩ Israel thiệt mạng. Gần 4 giờ sau, một đội trinh sát ba thành viên của lữ đoàn bị mắc kẹt trong một tòa nhà bốc cháy và đều thiệt mạng.

Tổng cộng 13 binh sĩ của Lữ đoàn Golani thiệt mạng trong ngày giao tranh dữ dội đó, bằng khoảng 1/4 tổng số lính Israel tử trận trong cả chiến dịch. Đây được coi là thiệt hại nặng nề nhất trong một ngày của lữ đoàn.

Trước tình thế khó khăn, bộ chỉ huy Israel quyết định ra lệnh cho pháo binh và chiến đấu cơ bắn phá, ném bom dồn dập vào Shejaiya, nhằm tiêu diệt toàn bộ lực lượng kháng cự của Hamas tại đây. Binh sĩ Lữ đoàn Golani được yêu cầu ẩn nấp bên trong xe Namer, loại thiết giáp được mệnh danh là "kiên cố nhất thế giới", để tránh bị ảnh hưởng bởi cuộc không kích.

Một quan chức Mỹ giấu tên cho biết 11 tiểu đoàn pháo binh Israel đã bắn tổng cộng 7.000 quả đạn vào Shejaiya, trong đó 4.800 quả được bắn trong 7 giờ cao điểm nhất. Tiêm kích F-16 Israel cũng liên tục ném bom xuống khu vực này.

"11 tiểu đoàn pháo binh của IDF tương đương với số pháo binh mà chúng tôi triển khai để yểm trợ cho hai sư đoàn bộ binh" quan chức Mỹ nhận định. "Đó là lượng hỏa lực khổng lồ và cực kỳ chết chóc".

Quang cảnh đổ nát tại Shejaiya trong ảnh chụp hôm 26/7/2014. Ảnh: AP

Trước khi trận đánh bắt đầu, Israel đã phát cảnh báo yêu cầu người dân rời khỏi Shejaiya, song vẫn có nhiều người bám trụ vì các lý do khác nhau. Điều này khiến loạt đòn không kích và pháo kích của Israel gây ra thiệt hại lớn cho dân thường.

Theo số liệu của Liên Hợp Quốc, ít nhất 70 người Palestine đã thiệt mạng trong trận đánh tại Shejaiya, chỉ một phần nhỏ trong số đó là thành viên Hamas. Dù sở hữu hỏa lực áp đảo, phải đến ngày 23/7, tức 4 ngày sau khi mở chiến dịch vào Shejaiya, IDF mới hoàn toàn kiểm soát được khu vực này.

Phạm Giang (Theo Forbes, Times of Israel, Al Jazeera)