Tổng thống Hàn chặn dự luật điều tra thảm kịch giẫm đạp

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol phủ quyết dự luật kêu gọi lập ủy ban điều tra đặc biệt về nguyên nhân vụ giẫm đạp Itaewon khiến 159 người chết.

Dự luật được đảng Dân chủ (DP) đối lập đệ trình và được quốc hội Hàn Quốc thông qua đầu tháng này, yêu cầu thành lập ủy ban đặc biệt để điều tra lại nguyên nhân gây ra thảm kịch giẫm đạp ở quận Itaewon năm 2022.

Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol hôm nay cho biết ông đã thực thi quyền phủ quyết bằng cách yêu cầu quốc hội xem xét lại dự luật. Động thái này sẽ khiến dự luật bị trả về quốc hội thay vì được thông qua.

Dự luật được các đảng đối lập ủng hộ, nhưng bị đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) cầm quyền chỉ trích vì cho rằng ủy ban điều tra sẽ có những kết luận thiên vị để ủng hộ phe đối lập. Ông Yoon giành chiến thắng sít sao trong cuộc bầu cử năm 2022, nhưng PPP chỉ chiếm thiểu số trong quốc hội do DP kiểm soát.

Động thái của Tổng thống Yoon Suk-yeol diễn ra vài giờ sau khi Thủ tướng Han Duck-soo mô tả dự luật là động thái "chính trị hóa" của phe đối lập.

"Nỗi đau từ thảm họa không thể bị lợi dụng như công cụ để biện minh cho xung đột chính trị và khả năng vi hiến", Thủ tướng Han nói trong cuộc họp nội các, đồng thời phủ nhận cáo buộc cho rằng có thiếu sót cuộc điều tra trước đó của cảnh sát và công tố viên.

Theo ông, dự luật trao quá nhiều quyền lực cho ủy ban điều tra đặc biệt, có khả năng làm suy yếu các nguyên tắc hiến pháp. Sự công bằng, trung lập cũng không thể được đảm bảo trong quá trình thành lập ủy ban.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol dự hội nghị ở California, Mỹ tháng 11/2023. Ảnh: AFP

Động thái của Tổng thống Yoon bị phe đối lập và một số người thân nạn nhân chỉ trích, những người từ lâu cho rằng chính phủ đã xử lý không thỏa đáng thảm họa giẫm đạp.

Nghị sĩ DP Hong Ik-pyo cho rằng việc "Tổng thống thực thi quyền phủ quyết dự luật mà không có lý do chính đáng đang biến Hàn Quốc thành quốc gia không có trách nhiệm giải trình trước các thảm họa, không xin lỗi và cũng không nỗ lực tìm ra sự thật".

Ủy ban Nhân quyền Liên Hợp Quốc năm ngoái cho biết Hàn Quốc nên lập cơ quan độc lập và khách quan để điều tra thảm họa, đảm bảo những người chịu trách nhiệm sẽ bị đưa ra công lý, trong đó có quan chức cấp cao.

Cuộc điều tra của cảnh sát được công bố đầu năm ngoái kết luận việc thiếu chuẩn bị và phản ứng không tương xứng là nguyên nhân chính dẫn đến thảm kịch giẫm đạp khiến 159 người thiệt mạng vào dịp Halloween tại khu giải trí Itaewon, Seoul. Tuy nhiên, không quan chức chính phủ nào từ chức hoặc bị sa thải vì vụ giẫm đạp.

Công tố viên Hàn Quốc đầu tháng này truy tố Kim Kwang-ho, người đứng đầu Cơ quan Cảnh sát Thủ đô Seoul, với cáo buộc "phản ứng cẩu thả".

Huyển Lê (Theo Reuters, Yonhap)