Tòa án bãi nhiệm Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin vì bổ nhiệm sai người

Tòa án Hiến pháp Thái Lan tuyên bãi nhiệm Thủ tướng Srettha Thavisin, vì ông bổ nhiệm vào nội các một cựu luật sư từng ngồi tù.

Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin thăm một ngôi chợ ở Bangkok ngày 14-8 - Ảnh: AFP

Phán quyết ngày 14-8 làm dấy lên mối lo ngại về nhiều biến động chính trị sắp tới, và khả năng thiết lập lại liên minh cầm quyền.

Như vậy ông Srettha là thủ tướng Thái Lan thứ 4 trong vòng 16 năm bị tòa án phế truất, sau khi tòa xác định ông vi phạm hiến pháp vì bổ nhiệm một bộ trưởng không đáp ứng các tiêu chuẩn đạo đức.

Việc ông Srettha bị phế truất sau chưa đầy một năm nắm quyền đồng nghĩa với việc Quốc hội phải triệu tập để chọn ra thủ tướng mới nhằm tránh gây bất ổn.

Suốt 2 thập kỷ qua, chính trường Thái Lan đầy sóng gió các cuộc đảo chính và phán quyết của tòa án đã hạ bệ nhiều chính phủ và đảng phái chính trị.

Tuần trước Tòa án Hiến pháp nước này cũng đã tuyên giải tán Đảng Tiến bước (MFP) đối lập, cho rằng kế hoạch cải cách luật chống khi quân của đảng này là một nỗ lực ngầm nhằm làm suy yếu quyền lực của Hoàng gia Thái Lan.

Phán quyết này có thể làm sụp đổ sự hợp tác mong manh giữa Đảng Pheu Thai của cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra và giới tinh hoa bảo thủ cùng quân đội lão thành.

Sự hợp tác này đã giúp đưa ông Thaksin trở về nước năm 2023 sau 15 năm sống lưu vong và ông Srettha, một người thân cận với ông Thaksin, trở thành thủ tướng.

Sau khi lên nắm quyền, ông Srettha bổ nhiệm cựu luật sư Shinawatra Pichit Chuenban, người từng ngồi tù vì tội coi thường tòa án vào năm 2008 liên quan đến cáo buộc cố gắng hối lộ nhân viên tòa án, vào nội các. Dù cáo buộc hối lộ chưa bao giờ được chứng minh, nhưng ông Pichit đã từ chức vào tháng 5-2024.

Theo một số chuyên gia, nhiều khả năng Pheu Thai vẫn sẽ tiếp tục nắm quyền sau khi ông Srettha bị bãi nhiệm.

Thủ tướng tiếp theo có thể nằm trong số những ứng viên mà Pheu Thai đã đề cử cho vị trí thủ tướng trong cuộc bầu cử năm 2023, trong đó bao gồm con gái 37 tuổi của ông Thaksin là bà Paetongtarn Shinawatra. Nếu được bổ nhiệm, bà sẽ trở thành thủ tướng thứ ba của nhà Shinawatra.

Các ứng cử viên tiềm năng khác bao gồm Bộ trưởng Nội vụ Anutin Charnvirakul, Bộ trưởng Năng lượng Pirapan Salirathavibhaga và Prawit Wongsuwan, một cựu tư lệnh quân đội có ảnh hưởng lớn và có liên quan đến hai cuộc đảo chính gần đây nhất.