Thủ tướng: Vì sao cùng chính sách đầu tư công mà có nơi làm tốt nơi chưa tốt?

Cần làm rõ tại sao cùng một cơ chế, chính sách, có nơi làm tốt, có nơi làm chưa tốt để rút ra kinh nghiệm, giải pháp thúc đẩy đầu tư công năm 2024.

Hội nghị thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công - Ảnh: VGP

Sáng 16-7, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc của Thường trực Chính phủ về thúc đẩy đầu tư công năm 2024.

Tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công mới đạt 29,39%

Nhấn mạnh ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng của đầu tư, trong đó có đầu tư công, Thủ tướng cho rằng việc ưu tiên cho tăng trưởng với động lực đầu tư có ý nghĩa quan trọng. Kết luận của Trung ương đã khẳng định lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, kích hoạt mọi nguồn lực xã hội phục vụ cho phát triển.

Cùng đó là việc hoàn thành mục tiêu mà Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã đề ra với 3.000km đường cao tốc vào năm 2025; đầu tư tạo không gian phát triển mới, tạo ra các khu đô thị mới, khu dịch vụ mới, kích hoạt các hoạt động khác

Để thúc đẩy giải ngân đầu tư công, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng luôn quan tâm, chỉ đạo quyết liệt, sâu sát thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, triển khai 3 chương trình mục tiêu quốc gia. Theo đó, đã thành lập 5 tổ công tác của Thủ tướng và 26 tổ công tác của thành viên Chính phủ làm việc với các địa phương để kiểm tra, đôn đốc công tác giải ngân vốn đầu tư công.

Tuy vậy, ông đánh giá tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công có tiến bộ hơn nhưng so yêu cầu, số vốn được giao thì vẫn còn thấp, nhất là 6 tháng đầu năm 2024, tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công mới đạt 29,39%, thấp hơn một chút so cùng kỳ năm 2023 (30,49%).

Trong đó, có 60/107 bộ, cơ quan, địa phương có tỉ lệ giải ngân dưới mức trung bình cả nước; trong đó 32/44 bộ, cơ quan trung ương và 28/63 địa phương; tỉ lệ giải ngân vốn ODA cũng còn chậm, mãi không khắc phục được.

"Câu hỏi đặt ra là tại sao chúng ta luôn quan tâm đến điều này, ai cũng thấy điều này là quan trọng, giải ngân vốn đầu tư công là một động lực tăng trưởng, trong lúc ưu tiên cho tăng trưởng thì phải tập trung cho động lực này, thế mà động lực này vẫn ì ạch?" - Thủ tướng nêu vấn đề.

Do đó, Thường trực Chính phủ nhận thấy cần có hội nghị toàn quốc để thúc đẩy đầu tư công, góp phần tăng trưởng theo Kết luận của Trung ương, Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ.

Trên cơ sở đó, Thủ tướng đề nghị các đại biểu thảo luận, đánh giá tình hình, những mặt tích cực, kết quả đạt được, những mặt chưa được, tồn tại, hạn chế, phân tích nguyên nhân khách quan, chủ quan, những vướng mắc, "điểm nghẽn".

Số vốn còn lại chưa phân bổ chi tiết gần 30.000 tỉ đồng

Đồng thời cần làm rõ tại sao cùng một cơ chế, chính sách, có nơi làm tốt, có nơi làm chưa tốt, đúc kết những kinh nghiệm quý, bài học hay, xác định các giải pháp, nhiệm vụ để thúc đẩy đầu tư công năm 2024, phấn đấu giải ngân đạt trên 95% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao, góp phần thúc đẩy tăng trưởng.

Thủ tướng cũng đặt vấn đề là những cơ quan, đơn vị nào không giải ngân tốt thì nên chăng phải thu hồi lại để phân bổ vào những công trình trọng điểm có điều kiện giải ngân tốt để góp phần giải quyết khó khăn cho các ngành như xi măng, sắt thép…, bảo đảm kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công trên 95% theo kế hoạch.

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tổng kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2024 được Quốc hội quyết nghị phân bổ cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương là hơn 669.264 tỉ đồng. Số vốn còn lại chưa phân bổ chi tiết là gần 30.000 tỉ đồng (chiếm 4,4% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).

Về thực hiện và giải ngân, theo báo cáo của Bộ Tài chính, ước thanh toán từ đầu năm đến ngày 30-6 là 196.669 tỉ đồng, đạt 29,39% kế hoạch. Giải ngân nguồn vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là 4.781,7 tỉ đồng, đạt 78,23% kế hoạch, Chương trình mục tiêu quốc gia là 9.644,6 tỉ đồng, đạt 35,43% kế hoạch.

Theo đánh giá, tỉ lệ giải ngân chung của cả nước 6 tháng đầu năm 2024 đạt 29,39%, thấp hơn cùng kỳ năm 2023 (30,49%): trong đó, bên cạnh tỉ lệ giải ngân vốn ngân sách Trung ương có sự cải thiện (đạt 30,51% so với cùng kỳ 28,34%), thì tỉ lệ giải ngân vốn ngân sách địa phương (đạt 28,77%) lại thấp hơn cùng kỳ (32,76%).