Thí điểm đèn giao thông không đếm ngược tại TP.HCM thực tế ra sao?

Liên quan việc thí điểm đèn giao thông không đếm ngược ở TP.HCM, Tuổi Trẻ ghi nhận thực tế và trao đổi thông tin với cơ quan chức năng, ý kiến từ chuyên gia giao thông xung quanh việc này.

Tình hình giao thông ổn định tại giao lộ Mai Chí Thọ - Tố Hữu (nơi đang được thí điểm đèn không đếm ngược tại TP.HCM) - Ảnh: CHÂU TUẤN

Trung tâm Quản lý giao thông đô thị TP.HCM cho biết trước đó đã tổ chức thí điểm đèn giao thông không đếm ngược ở ba nút giao thuộc đường Nguyễn Đình Chiểu gồm nút giao đường Trương Định, Bà Huyện Thanh Quan, Cách Mạng Tháng 8.

Đến nay, mô hình này bắt đầu được mở rộng và thí điểm ở giao lộ Mai Chí Thọ - Tố Hữu (gần hầm Thủ Thiêm).

- Ông ĐOÀN VĂN TẤN (giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông đô thị TP.HCM):

Bỏ đếm ngược, không quá lo xung đột giao thông

Thời gian qua, TP.HCM đã ứng dụng công nghệ trong giám sát và điều khiển giao thông, cho phép truyền tải dữ liệu thực tế từ các nút giao về trung tâm. Từ đó tính toán điều chỉnh hệ thống đèn tín hiệu sao cho phù hợp với lượng xe thực tế.

Như vậy chu kỳ đèn giao thông cần thay đổi liên tục, ít nhất là theo từng khung giờ. Do đó nếu giữ bộ đếm lùi, khi thay đổi kịch bản đèn theo lượng xe sẽ dẫn đến tình trạng chu kỳ đèn thực tế không tương thích thời gian hiển thị trên bộ đèn đếm ngược.

Từ đây trung tâm đề xuất phương án thí điểm tắt đèn đếm ngược để theo dõi, vận hành hệ thống phù hợp thực tế.

Nhiều ý kiến cho rằng việc bỏ đèn đếm ngược gây bất cập, dễ dừng đột ngột, gây tai nạn, nhất là với ô tô. Theo luật giao thông tín hiệu xanh cho phép đi, còn tín hiệu vàng báo hiệu thay đổi tín hiệu của đèn xanh sang đỏ. Đối với tín hiệu vàng khi xe đã đi quá vạch dừng hoặc đã quá gần vạch vẫn được đi tiếp.

Hiện nay, với đèn vàng 3 giây (vận tốc nhỏ hơn hoặc bằng 50km/h), thời gian chuyển hoàn toàn đèn đỏ 1 giây (có thể tăng lên tùy theo diện tích nút giao).

Cụ thể như nút giao Mai Chí Thọ - Tố Hữu 3 giây, nút giao thông An Phú 5 giây. Việc này để đảm bảo xe cộ đi qua giao lộ khi đang chuyển pha đèn, trước khi dòng xe hướng khác đến.

Như vậy việc xảy ra xung đột tại giao lộ có đèn tín hiệu giao thông sẽ không xảy ra, trừ trường hợp người lái xe một trong hai hướng cố tình vi phạm, không tuân thủ tín hiệu đèn.

Về giải pháp và định hướng trong thời gian tới, trung tâm sẽ tiếp tục theo dõi, đánh giá các số liệu ghi nhận qua hệ thống camera giám sát giao thông và phối hợp với các đơn vị báo cáo Sở Giao thông vận tải.

Sở sẽ có tính toán thêm các phương án cảnh báo, hoặc khả năng chỉ bỏ đèn đếm lùi giây ở pha đèn đỏ, tránh việc đèn chưa qua xanh mà thấy đèn đếm ngược nên tranh thủ chạy, gây tai nạn.

Người tham gia giao thông chờ tín hiệu tại một nút giao

- Ông KHƯƠNG KIM TẠO (nguyên phó chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia):

Phù hợp với quốc tế lẫn trong nước

Các nước tiên tiến trên thế giới cũng không dùng đèn giao thông có đồng hồ đếm ngược, đếm giây. Chúng ta cần hiểu và vận dụng xử lý bài bản, khoa học, quy định quốc tế và điều kiện Việt Nam.

Thứ nhất, nhìn về mặt hòa nhập, chúng ta bỏ đèn đếm ngược là hài hòa về văn hóa. Người nước ngoài khi sang Việt Nam lái xe cũng được mà chúng ta sang nước họ cũng lái được cùng trong một điều kiện tín hiệu giống nhau.

Thứ hai, người ta không bố trí đồng hồ giao thông đếm ngược từ lâu nay có nghĩa vấn đề tổ chức như trên đảm bảo an toàn giao thông chắc chắn có hiệu quả.

Trước nay, đồng hồ đếm ngược hỗ trợ người tham gia giao thông biết được màu đèn đó bao giờ sắp có, có trong bao lâu và khi nào kết thúc để yên tâm chờ đợi, phanh xe, tắt máy xe,... chứ chưa phải là cách tổ chức giao thông tối ưu.

Việc bố trí đèn đếm ngược còn vô tình khiến nhiều người vượt đèn, tăng ga chạy khi đèn xanh, vàng còn một vài giây.

Luật Giao thông đường bộ 2024 cho phép người lái xe chạy qua đèn vàng khi xe đã đi quá vạch dừng hoặc dừng trên vạch dừng. Đèn vàng từ 3 - 5 giây, người dân hoàn toàn có thể xử lý, dừng xe... không thể nói "bị bất ngờ".

Người trông thấy đèn vàng thì cường độ phanh bình thường. Đó là điểm mới tích cực, phù hợp giúp người tham gia giao thông an toàn mà không cần đồng hồ đếm ngược. TP.HCM nghiên cứu bỏ đèn đếm ngược là tiến bộ.

Việc bố trí đèn không đếm ngược sẽ tạo được thói quen tốt cho người dân, cứ nhìn đèn đỏ và khi bật đèn xanh mới đi. Điều này chỉ mất vài giây nhất định, không ảnh hưởng nhiều.

Đó là thời gian để cho dòng xe còn "lỡ cỡ" trong nút giao rời khỏi, tránh xung đột và va chạm giao thông. Còn những người cố tình vi phạm là do ý thức, không phải phản ứng của con người bình thường.

Tín hiệu giao thông đếm ngược tại giao lộ ở TP.HCM chiều 4-7 - Ảnh: T.T.D.