Tại sao nam giới đã có con vẫn vô sinh?

Tôi 45 tuổi, đã có con trai 10 tuổi, mong con thứ hai đã ba năm. Tôi đi khám phát hiện vô sinh thứ phát do tinh trùng rất yếu và tỷ lệ dị dạng cao.

Tại sao tôi đã có con vẫn vô sinh, nên điều trị thế nào? (Đặng Minh, TP HCM)

Trả lời:

Nam giới vô sinh thứ phát (vô sinh sau khi đã có con) có thể do nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu do khả năng sản xuất tinh trùng suy giảm theo tuổi tác.

Sau 30 tuổi, nồng độ testosterone ở nam giới bắt đầu có dấu hiệu suy giảm và mỗi năm giảm 1%. Càng lớn tuổi, nồng độ testosterone càng thấp, trong khi nồng độ testosterone ảnh hưởng trực tiếp đến việc sản sinh tinh binh, ham muốn và cơ hội thụ thai của nam giới.

Một nghiên cứu tại Mỹ năm 2013 kiểm tra chất lượng tinh trùng của hơn 5.000 nam giới từ 16,5 đến 72,3 tuổi cho thấy khả năng sản xuất tinh trùng ở nam giới sau 34 tuổi suy giảm cả về số lượng và chất lượng. Mật độ và tỷ lệ tinh trùng có hình thái bình thường giảm sau 40 tuổi. Khả năng di chuyển và các thông số di động tiến tới của tinh trùng giảm sau 43 tuổi và thể tích xuất tinh giảm sau 45 tuổi. Càng lớn tuổi, nam giới tăng nguy cơ bị tổn thương và phân mảnh DNA của tinh trùng dẫn đến khó có con hoặc trẻ sinh ra mang những bất thường di truyền, khiếm khuyết phát triển, tự kỷ...

Nguyên nhân khiến phái mạnh suy giảm khả năng sinh sản theo tuổi tác có thể do thời gian dài phơi nhiễm với các độc tố của môi trường. Nam giới uống rượu bia, tăng cân béo phì, hút thuốc lá, tiếp xúc lâu dài với hóa chất độc hại, công việc căng thẳng khiến sinh hoạt không điều độ trong thời gian dài dẫn đến giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.

Đàn ông lớn tuổi bắt đầu xuất hiện những bệnh lý như giãn tĩnh mạch thừng tinh, các bệnh nhiễm trùng lây qua đường tình dục không an toàn, khó xuất tinh hoặc xuất tinh ngược dòng, tắc nghẽn ống dẫn tinh...

Bác sĩ Quang Huy tư vấn phương án điều trị cho nam giới lớn tuổi sớm có con. Ảnh minh họa: Phương Trinh

Bạn lớn tuổi, khi đến khám tại IVF Tâm Anh TP HCM sẽ được khám, xét nghiệm tinh dịch đồ và các xét nghiệm khác nếu cần thiết. Trường hợp tinh trùng của bạn rất yếu và tỷ lệ dị dạng cao, phương pháp thụ tinh ống nghiệm giúp vợ chồng bạn sớm có thêm con khỏe mạnh.

Nếu trong mẫu tinh dịch vẫn còn một số tinh trùng sau khi lọc rửa và ly tâm, bạn có thể được gom tinh trùng bằng nhiều mẫu xuất tinh. Vợ bạn được chỉ định dùng thuốc kích thích sự trưởng thành nang trứng, chọc hút trứng.

Khi bạn có đủ tinh binh cho một chu kỳ thụ tinh ống nghiệm (10-15 tinh trùng), chuyên viên phôi học dùng kim chuyên dụng chọn mỗi tinh trùng tiêm vào bào tương trứng của người vợ, nuôi cấy phôi trong hệ thống tối ưu về ánh sáng, độ ẩm không khí, độ pH giúp phôi phát triển tốt nhất. Vợ bạn được chuẩn bị nội mạc tử cung đủ điều kiện và chuyển phôi vào tử cung giúp đậu thai.

Nếu nam giới vô sinh thứ phát do tắc nghẽn ống dẫn tinh, không có tinh trùng trong tinh dịch, tùy tình trạng bác sĩ chỉ định các phương pháp tìm kiếm tinh trùng phù hợp, như chọc hút tinh trùng từ mào tinh (MESA), lấy tinh trùng bằng chọc mào tinh qua da (PESA), thông nối ống dẫn tinh sau triệt sản, vi phẫu tích mô tinh hoàn tìm tinh trùng (micro-TESE)... giúp sớm có con.

ThS.BS Dương Quang Huy, Trưởng Đơn vị Nam học

Trung tâm Hỗ trợ sinh sản

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM