Sự kiện thiếu nhân vật chính

Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman tiếp đón Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelenskyy trong hội nghị thượng đỉnh Liên đoàn Arab ở Jeddah, ngày 19.5.2023. Ảnh: AFP

Cuộc xung đột giữa Nga và Ukraina đã dai dẳng từ hơn hai năm rưỡi nay, gây tổn hại nặng nề về người và của cho cả hai bên và hiện chưa biết đến khi nào mới có thể kết thúc.

Vì thế, mọi nỗ lực và sáng kiến chủ động từ bất cứ ai trên thế giới nhằm mục tiêu tìm kiếm được giải pháp chính trị hòa bình giúp nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột này và loại trừ những cuộc xung đột như vậy trong tương lai ở châu Âu, cũng như ở mọi nơi khác trên thế giới đều rất đáng được khích lệ và ủng hộ.

Cho tới nay đã có một số quốc gia và nhóm quốc gia đưa ra ý tưởng và đề xuất sáng kiến hoà bình khác nhau cho việc chấm dứt cuộc xung đột này, nhưng đều chưa được Ukraina và Nga chấp nhận. Cho nên việc Saudi Arabia đứng ra tổ chức hội nghị quốc tế về Ukraina chỉ là nỗ lực mới theo hướng này chứ không phải hành động đi tiên phong.

Chưa diễn ra thì đã có thể dự liệu được rằng, hội nghị này khó có thể thành công trong việc đưa ra được giải pháp chính trị hoà bình cho cuộc xung đột ở Ukraina. Lý do đơn giản là Nga không tham dự hội nghị trong khi là nhân vật chính của sự kiện.

Nga đã phát động chiến dịch quân sự ở Ukraina cách đây hơn hai năm rưỡi. Nga đã làm thay đổi cơ bản thực trạng lãnh thổ giữa Nga và Ukraina. Bằng cuộc xung đột này, Nga không những chỉ xử lý lại hoàn toàn mối quan hệ của Nga với Ukraina mà còn cả của Nga với tất cả các nước châu Âu và khối phương Tây, cấu trúc lại trật tự chính trị an ninh và cục diện quan hệ quốc tế ở châu Âu. Vì thế, sẽ chẳng có được bất cứ giải pháp chính trị hoà bình nào cho cuộc xung đột ở Ukraina nếu như không có sự tham gia kiến tạo ngay từ đầu của Nga.

Sau khi Nga công khai cho rằng, hội nghị do Saudi Arabia tổ chức là cách tập hợp lực lượng quốc tế chống Nga thì làm sao Nga có thể chấp nhận mọi kết quả của sự kiện này. Sự kiện ở Saudi Arabia chắc chưa đến nỗi không được kết quả nào trong nghĩa các bên tham dự nhất trí với nhau. Nhưng mọi kết quả ấy sẽ không làm thay đổi diễn biến cuộc xung đột trong thời gian tới.

Nước chủ nhà và tất cả các thành viên tham dự hội nghị đều biết rõ điều ấy. Hội nghị vẫn được tổ chức và hơn 40 quốc gia kia vẫn đến tham dự bởi bên nào cũng đều có được lợi riêng. Saudi Arabia muốn gây dựng vai trò chính trị thế giới để nổi bật lên ở vùng Vịnh, để có chân trong cuộc ganh đua vai trò trung gian hòa giải giữa Nga và Ukraina với một số nước và nhóm nước trên thế giới.

Việc này rất khó thành công, nhưng nếu không chủ động vận động thì không thể có được chút cơ hội nào mà thành công. Nếu thất bại thì cũng bình thường, bởi các đối tác khác đều thất bại, nhưng nếu thành công thì chỉ thành công nhỏ cũng có hiệu ứng thiết thực rất to lớn.

Các nước khác tham dự hội nghị ở Saudi Arabia trước hết vì có nhu cầu tranh thủ vương triều vùng Vịnh này trong tư cách là đối tác kinh tế, thương mại và đầu tư, đặc biệt nhu cầu về cung ứng dầu mỏ và khí đốt từ vùng Vịnh. Cuộc xung đột ở Ukraina và cuộc đối địch không khoan nhượng giữa phương Tây với Nga làm cho các vương triều dầu mỏ và khí đốt ở vùng Vịnh, đặc biệt là Saudi Arabia, thêm sáng giá đối với các nước bên ngoài.

Tham gia hội nghị quốc tế để bàn về chấm dứt xung đột ở Ukraina và hoà bình cho Ukraina là cơ hội cho các nước này có phần trong giải pháp chính trị hoà bình cho cuộc xung đột ở Ukraina và trong những diễn biến ở châu Âu ở thời sau cuộc xung đột này.

Ngoài gia, tham dự hội nghị còn giúp các nước đối địch Nga tập hợp lực lượng trên thế giới để gia tăng áp lực đối với Nga, cũng như giúp các nước không chống Nga tăng vị thế của họ trong chính sách của Nga vì buộc Nga càng phải tranh thủ họ.