Sáu ấn phẩm kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ

''Hoa ban đỏ'', ''Kí họa trong chiến hào'' là những tác phẩm được giới thiệu dịp kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.

Sáng tác của nhà văn Hữu Mai kể về Bảy, cậu bé mới 12 tuổi nhưng khai lên 14 tuổi để theo chị gái làm chiến sĩ du kích. Cậu tham gia phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ, đào chiến hào ngầm đánh lấn, góp phần lập chiến công lịch sử. Trong khi đó, chị của Bảy cứu Phương rồi đem lòng yêu anh, cùng gửi lời hẹn ước bên rừng hoa Tây Bắc. Sách vừa tái hiện trận đánh Điện Biên Phủ ''lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu", đồng thời kể câu chuyện của những người đã chiến đấu, yêu và hy sinh cho đất nước. Năm 1994, tác phẩm được dựng thành phim cùng tên, do Bạch Diệp đạo diễn, ra mắt dịp 40 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, quy tụ dàn diễn viên như Nghệ sĩ Nhân dân Thu Hà, Trần Lực, Trung Hiếu. Ấn phẩm thuộc bộ sách với thiết kế bìa mới của họa sĩ Mai Quế Vũ, do Nhà xuất bản Trẻ phát hành, tuyển chọn từ tác phẩm của nhiều nhà văn Hữu Mai, Lưu Trọng Lân, Nguyễn Huy Tưởng.

Nhà xuất bản Trẻ giới thiệu tác phẩm ''Điện Biên Phủ - Những trang vàng lịch sử''. Sách có lời đề tựa của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, do Đại tá Hoàng Minh Phương chấp bút, được hoàn thiện từ những tư liệu do tác giả thu thập cùng ký ức của ông, giúp bạn đọc hiểu vì sao Điện Biên Phủ lúc đầu không có trong kế hoạch tác chiến của quân viễn chinh Pháp và kế hoạch tác chiến của ta nhưng về sau lại trở thành nơi diễn ra cuộc quyết chiến chiến lược vĩ đại.

Ấn phẩm "Bốn năm sau và những trang viết về Điện Biên" của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng được con trai ông - Nguyễn Huy Thắng - biên soạn và chú dẫn, do Nhà xuất bản Trẻ phát hành. Sách đề cập công cuộc tái thiết Điện Biên của các chiến sĩ sư đoàn 316, bốn năm sau ngày giải phóng và những trang nhật ký của nhà văn, cùng thư gửi về cho gia đình, bạn bè, sinh hoạt văn nghệ trong chuyến đi thực tế dài hơn bốn tháng (8-12/1958) tại Điện Biên. Điểm nhấn là những dòng thư của Nguyễn Huy Tưởng, cho thấy phẩm chất chân thành của một nhà văn trong công cuộc kiến thiết Tổ quốc.

''Điện Biên Phủ - Thời gian và không gian'' - ấn phẩm của Nhà xuất bản Trẻ - là câu chuyện về Điện Biên Phủ qua lời kể của nhiều thế hệ: Đại tá Quý - chiến sĩ từng vào hầm chỉ huy tướng De Castries, cô Thanh - người được sinh ra sau trận đánh và lớn lên tại mảnh đất này, là cán bộ giới thiệu tham quan bảo tàng Điện Biên Phủ. Đồng thời, cuốn sách cho thấy góc nhìn của nhà nghiên cứu sử học người Pháp André và nhà báo châu Phi Mohamed. André từng có mặt trong đội quân đồn trú ở Điện Biên Phủ còn Mohamed cũng tham chiến và may mắn sống sót. Họ trở về Điện Biên Phủ để thăm lại chiến trường xưa, giải tỏa mọi nỗi niềm quá khứ và tìm lại những mối ân tình nơi đây.

Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu cuốn "Kí họa trong chiến hào'' của họa sĩ Phạm Thanh Tâm (1932-2019), được ông viết khi tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ với tư cách phóng viên chiến trường báo Quyết Thắng của Đại đoàn pháo binh 351. Năm 2005, nhật ký được dịch ra tiếng Anh và in thành sách cùng các tranh kí họa ông vẽ trong chiến dịch Điện Biên Phủ, có tên Drawing Under Fire: War diary of a young Vietnamese artist, do Nhà xuất bản Asia Ink phát hành. Đơn vị này nhận định: ''Những bức kí họa của Phạm Thanh Tâm là tư liệu hiếm hoi còn sót lại từ chiến trường. Những hình ảnh mong manh trên những trang sổ tay khiến ta cảm nhận được tài hoa phác họa cái đẹp của một họa sĩ trẻ trung trong một trận chiến mà nhà báo Bernard B. Fall gọi là 'một góc địa ngục'''. Ngoài ra, Nhà xuất bản Kim Đồng còn cung cấp nhiều tác phẩm dịp kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, như ''Mùa ban thay áo'' (Phan Đức Lộc), ''Người tù binh da đen'' (Nguyễn Đình Thi), ''Kéo pháo'' (Chu Phác), sách tranh ''Kể chuyện Điện Biên Phủ''.

Tác phẩm "Điện Biên Phủ - Những khoảnh khắc từ lịch sử'' của Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật phác họa bức tranh toàn cảnh về sự kiện lịch sử này, thông qua gần 200 trăm hình tư liệu được tập thể tác giả: Phó giáo sư, tiến sĩ Bùi Chí Trung, tiến sĩ Nguyễn Đình Thuận, nhà báo Đặng Bảo Trung, nhà báo Bùi Xuân An... sưu tầm và lựa chọn trong thời gian dài. Cuốn sách cho thấy góc nhìn của những người trực tiếp tham gia hoặc chứng kiến trận Điện Biên Phủ, gồm bốn phần theo tuyến tính thời gian: Những con đường đến Điện Biên Phủ, Điện Biên Phủ: "Chiếc nhọt tụ độc" ngoài kế hoạch, Bão lửa, Chấn động địa cầu. Ấn phẩm đồng thời được lược dịch tiếng Anh và tiếng Pháp, phục vụ công tác thông tin đối ngoại và bạn bè quốc tế.

Phương Linh

Ảnh: NXB Trẻ, NXB Kim Đồng, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật