Sai lầm của Ukraine khi sử dụng thiết giáp Pháp viện trợ

Ukraine hứng tổn thất lớn khi coi thiết giáp AMX-10RC được Pháp viện trợ như "xe tăng hạng nhẹ" và dùng chúng để tấn công phòng tuyến Nga.

Pháp đã chuyển giao 40 thiết giáp AMX-10RC cho Ukraine từ tháng 4 để hỗ trợ chiến dịch phản công quy mô lớn của nước này. Với tốc độ cao, pháo chính 105 mm và hệ thống quang học hoạt động có thể hoạt động tốt vào ban đêm, AMX-10RC được giới chức quân đội Ukraine ví như "súng bắn tỉa lắp trên phương tiện tốc độ cao".

Đây chính là những đặc điểm mà nhà sản xuất GIAT của Pháp quảng bá ở mẫu thiết giáp này. Nó được ca ngợi nhờ tốc độ cơ động cao, khả năng nhận thức tình huống toàn diện và phạm vi tác chiến lớn.

Với động cơ 280 mã lực và hệ thống treo ổn định, AMX-10RC có thể di chuyển với tốc độ hơn 85 km/h trên đường bằng. Pháo F2 của nó có độ chính xác rất cao khi bắn ở trạng thái không cơ động.

Bộ Quốc phòng Ukraine dường như đánh giá cao năng lực của AMX-10RC và biên chế số thiết giáp này cho thủy quân lục chiến để đóng vai trò là mũi tiên phong như xe tăng truyền thống trong những ngày đầu của đợt phản công quy mô lớn. Tuy nhiên, họ nhanh chóng nhận ra đây là sai lầm lớn.

Nhà sản xuất GIAT không chế tạo AMX-10RC để chống chọi với hỏa lực của đối phương, do lớp vỏ của nó làm bằng nhôm và không được trang bị giáp. Theo thiết kế, AMX-10RC được sử dụng để nhanh chóng tiếp cận phòng tuyến địch, và nã vài phát đạn để đối phương bắn trả và bộc lộ vị trí, rồi nhanh chóng rút về phía sau trước khi hỏa lực địch trở nên dồn dập hơn.

Thiết giáp AMX-10RC của Ukraine bị lực lượng Nga tịch thu ngày 28/7. Ảnh: Voin DV

Thiết giáp AMX-10RC lần đầu tham chiến khi lữ đoàn thủy quân lục chiến số 37 Ukraine tấn công phòng tuyến Nga tại làng Velikaya Novosyolka. Họ cho AMX-10RC đi đầu đội hình, đánh trực diện vào vị trí đối phương, thay vì dùng xe tăng chủ lực.

"Những gì xảy ra tiếp theo thật khủng khiếp", biên tập viên David Axe của Forbes cho biết. Hứng chịu hỏa lực bắn trả của Nga, khoảng 2-5 chiếc AMX-10RC nằm bất động hoặc bị phá hủy trên chiến trường. Lực lượng Nga sau đó thu được một chiếc AMX-10RC còn nguyên vẹn.

Một thiếu tá thủy quân lục chiến Ukraine kể lại ít nhất một kíp lái 4 người trên chiếc AMX-10RC thiệt mạng trong trận giao tranh. "Một quả đạn pháo phát nổ gần xe, mảnh pháo xuyên qua lớp giáp mỏng và kích nổ đạn bên trong", thiếu tá này cho biết.

"Pháo của AMX-10RC rất tốt, thiết bị quan sát rất tốt", sĩ quan này nhận định. "Tuy nhiên, giáp của chúng quá mỏng, nên chiến thuật sử dụng thiết giáp này làm mũi xung kích là không thực tế".

Sau khi kiểm soát làng Velikaya Novosyolka, thủy quân lục chiến Ukraine đổi sang chiến thuật cho xe tăng chủ lực dẫn đầu, tiếp theo là thiết giáp bánh lốp do Anh và Mỹ chế tạo, đẩy AMX-10RC xuống cuối đội hình.

Lữ đoàn số 37 Ukraine sau đó sử dụng AMX-10RC hỗ trợ hỏa lực từ xa cho các đơn vị tiến công trên tiền tuyến. Điều này giúp mẫu thiết giáp này ít đối mặt với nguy cơ bị bắn trả khi chúng ở cách vị trí lực lượng Nga khoảng vài km, đủ xa để khai hỏa và nhanh chóng rời đi.

"Hệ thống quang học hoạt động ngày đêm cùng pháo chính đáng tin cậy cho phép kíp lái AMX-10RC có thể bắn thẳng trúng mục tiêu cách hơn 1,6 km", Axe nhận định. "Khi nâng nòng pháo và bắn cầu vồng, AMX-10RC có thể đánh trúng mục tiêu cách xa 7 km".

Pháo chính của AMX-10RC khó bắn chính xác vào mục tiêu ở khoảng cách lớn, dù binh sĩ Ukraine có thể dùng phần mềm tính toán đường đạn. Tuy nhiên, cách bắn này giúp tăng tỷ lệ sống sót cho AMX-10RC trên chiến trường.

Sau những sai lầm và tổn thất ban đầu trên chiến trường, Ukraine có thể nhận thêm 40 thiết giáp AMX-10RC từ Pháp thời gian tới, giúp họ tăng gấp đôi hỏa lực yểm trợ tầm xa, với điều kiện không lặp lại sai lầm như hồi tháng 6, Axe nhận định.

Nguyễn Tiến (Theo Forbes)