Quảng Nam: Nông dân điêu đứng vì phụ thuộc nguồn nước tưới

11:00 31/03/2023

Ngành Nông nghiệp Quảng Nam hướng dẫn nông dân khắc phục bất lợi do thời tiết, nguồn nước. Ảnh: Hoàng Bin

Câu chuyện sản xuất nông nghiệp bị động, phụ thuộc vào nguồn nước tưới tiêu như căn bệnh nhiều năm, cứ lặp đi lặp lại mà vẫn chưa tìm ra lời giải. Tại Quảng Nam, gần 2.500 ha lúa tỉnh này đang điêu đứng vì nguồn nước tưới.

Nơi khát nước tưới, chỗ lo ngập úng

Hàng chục nghìn nông dân tại thị xã Điện Bàn và TP Hội An hiện “đứng ngồi không yên” khi 1.855 ha lúa đang trong giai đoạn trổ đòng khát nước tưới, khiến lá úa vàng, chuột cắn phá, có nguy cơ mất mùa.

Nguyên nhân thiếu nước do tình trạng xâm nhập mặn trên sông Vĩnh Điện, (nồng độ mặn đo vào ngày 16.2 lên đến 6,5‰), khiến nước ngọt bơm cho lúa bị hạn chế.

Bà Lê Thị Luận (55 tuổi, nông dân huyện Thăng Bình) lo lắng: “Mọi năm, thời điểm này địa phương đã đắp đập ngăn mặn, nhưng hiện tại vẫn chưa thấy thi công”.

Trong khi đó, gần hết tháng 3, nhưng hơn 600 ha lúa trên địa bàn huyện Núi Thành, Tam Kỳ, Phú Ninh, Thăng Bình, Đại Lộc mới sạ được khoảng 30 ngày, lúa sạ muộn gặp sâu hại phá hoại mạnh. Đây là những diện tích lúa bị ngập úng do mưa lớn diện rộng thời điểm cuối năm 2022, đầu năm 2023, phải gieo sạ lại.

Để giảm thiểu thiệt hại, nông dân các địa phương đã chuyển sang dùng giống lúa ngắn ngày, chủ yếu là Khang dân 18...

Đắp đập tiền tỉ, dùng xong lại tháo dỡ

Trước bài toán 1.855 ha lúa chờ “giải cứu”, bà Nguyễn Thị Minh Châu - Phó Chủ tịch UBND thị xã Điện Bàn - cho biết, từ năm 2013 đến nay, UBND thị xã triển khai phương án đắp đập thời vụ trên sông Vĩnh Điện để ngăn mặn, giữ ngọt nhằm đảm bảo tạo nguồn nước tưới cho 1.855 ha đất sản xuất nông nghiệp của các xã, phường vùng đông Điện Bàn, Hội An (Quảng Nam) và TP Đà Nẵng.

Công trình đến nay vẫn chưa thi công do thiếu nguồn cát đắp đập.

Theo Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng thị xã Điện Bàn, nguyên nhân là do giá cát trên thị trường quá cao so với giá hồ sơ dự toán là 185.000 đồng/m3 nên khi mở thầu thì không có nhà thầu nào tham gia. Hiện công trình đang rất cấp bách.

Trước thực trạng trên, UBND tỉnh Quảng Nam vừa có thống nhất chủ trương cho phép UBND thị xã Điện Bàn sử dụng nguồn vật liệu cát đã được nạo vét từ dự án “Nạo vét sông Cổ Cò” đang triển khai trên địa bàn các phường Điện Dương, Điện Ngọc (đang tập kết tại các bãi chứa do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh quản lý) để thi công công trình đập thời vụ ngăn mặn, giữ ngọt trên sông Vĩnh Điện năm 2023. Kinh phí đắp lại đập tạm trên sông Vĩnh Điện các năm qua khoảng 2 tỉ đồng. Ngoài công trình này, trên địa bàn Quảng Nam còn một số đập ngăn mặn tạm thời ở huyện Duy Xuyên… Tuy nhiên, đây chỉ là công trình thời vụ, khi đến mùa lũ thì cần phải tháo dỡ để trả lại dòng chảy các dòng sông.