Nữ trạng nguyên duy nhất trong lịch sử Việt Nam là ai?

11:45 22/10/2024
Thời phong kiến, phụ nữ không được quyền thi cử, học hành nhưng lịch sử khoa bảng Việt Nam vẫn ghi nhận một nữ trạng nguyên. Đó chính là bà Nguyễn Thị Duệ (sống vào khoảng cuối thế kỷ 16, đầu thế kỷ 17), quê ở làng Kiệt Đặc, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương.

Xuất thân trong gia đình nhà nho nghèo, ngay từ nhỏ, Nguyễn Thị Duệ bộc lộ tài năng thiên bẩm về chữ nghĩa. Vừa thông minh lại sở hữu nhan sắc xinh đẹp, nên khi mới chỉ hơn 10 tuổi, bà đã được nhiều gia đình quyền quý trong vùng hỏi cưới, định hôn.

Năm Giáp Ngọ (1594), khi nhà Mạc mở khoa thi cử để tìm kiếm nhân tài giúp nước, thu hút nhiều sĩ tử, trong đó có bà Nguyễn Thị Duệ. Bà lấy tên Nguyễn Ngọc Du, ăn mặc giả trai đăng ký dự thi. Trong các kỳ thi Hương, Hội và Đình, bà đều đỗ đầu và trở thành trạng nguyên. Khi ấy, bà chỉ khoảng 17 - 18 tuổi.

Bà Nguyễn Thị Duệ là nữ trạng nguyên duy nhất trong lịch sử khoa bảng phong kiến Việt Nam. (Ảnh minh hoạ)

Theo sách Những người thầy trong sử Việt, khi triều đình mở yến tiệc đãi các tân khoa, Nguyễn Ngọc Du là người đầu tiên đến làm lễ trước bệ rồng. Nhà vua và tất cả văn võ bá quan ngạc nhiên trước vẻ khôi ngô tuấn tú, dáng bước khoan thai của tân trạng nguyên.

Khi nhà vua ban ngự tửu, Nguyễn Ngọc Du đến nhận lễ. Thấy tân trạng mặt hoa da phấn, thân hình mảnh mai, sóng mắt long lanh, vua mới ngờ vực rồi hỏi và được biết Ngọc Du thực chất là con gái.

Cả triều đình kinh ngạc vì chuyện xưa nay chưa từng có, cho rằng đây là tội khi quân, khó thoát khỏi án chết. Tuy nhiên, vua Mạc không trừng phạt, còn tỏ ra quý trọng tài sắc của bà, cho lấy lại tên cũ, ban cho làm lễ quan trong cung dạy chữ và lễ nghi cho các cung tần, thị nữ.

Lâu ngày gặp gỡ, tiếp xúc, vua Mạc càng rung động trước nhan sắc rạng rỡ và tài hoa của nàng lễ quan Nguyễn Thị Duệ nên đưa bà vào hậu cung và tấn phong thành Tinh phi (ngụ ý bà xinh đẹp và sáng láng như vì sao sa). Bởi vậy, dân gian thường gọi bà là “bà chúa Sao Sa”.

Sử sách ghi chép, khoa thi năm Tân Mùi (1631) có bài văn khá đặc biệt của một sĩ tử. Cả quan trường đều khen văn phong uyên bác nhưng lại tỏ ý có phần khó hiểu. Được hỏi đến, bà Nguyễn Thị Duệ giải thích tường tận những điển tích và ý tứ của bài văn giúp sĩ tử đó đỗ đầu. Danh tiếng của bà Nguyễn Thị Duệ ngày càng vang xa khắp nơi.

Năm 70 tuổi, bà xin về quê Chí Linh dựng am Đàm Hoa. Đây vừa là nơi ở, đọc sách, tĩnh tu và được coi như trường học của làng. Các sĩ tử trong vùng ngày ngày đến am để nghe bà giảng giải kinh nghĩa.

Sau khi Nguyễn Thị Duệ mất, nhớ công ơn của bà, dân làng dựng đền thờ và tôn bà làm phúc thần.

string(23) "Can't connect to redis!"
Có thể bạn quan tâm
Chủ nhật Đỏ 2023 vượt mốc chỉ tiêu sàn 45.000 đơn vị máu

Chủ nhật Đỏ 2023 vượt mốc chỉ tiêu sàn 45.000 đơn vị máu

06:00 21/02/2023

Trong các ngày 19 và 20/2/2023, Chủ nhật Đỏ được tổ chức tại huyện Lục Nam, Bắc Giang (tiếp nhận 1.605 đơn vị máu) và Sở Y tế tỉnh Hà Nam (482 đơn vị).

Bắt phó chủ tịch xã ở Thanh Hoá vì cho vay nặng lãi

Bắt phó chủ tịch xã ở Thanh Hoá vì cho vay nặng lãi

20:30 04/05/2023

Ngày 4/5, Cơ quan CSĐT Công an huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa, khởi tố bị can, cấm đi khỏi nơi cư trú đối với Nguyễn Thị Nga (sinh năm 1979, người địa phương) về hành vi cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự. Qua điều tra của công an huyện Triệu Sơn trong thời gian làm cán bộ, Nguyễn Thị Nga đã cùng một số người khác tổ chức cho nhiều cá nhân trên địa bàn huyện Triệu Sơn vay lãi nặng núp bóng dưới một cửa hiệu cầm đồ. Công an xác định Nguyễn...

Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng nói về sắp xếp lại bộ máy, biên chế

Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng nói về sắp xếp lại bộ máy, biên chế

10:40 25/03/2024

Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng nêu rõ thành phố đã thực hiện có hiệu quả sắp xếp lại tổ chức bộ máy, vị trí việc làm và biên chế.

Vietlott Mega 6/45 19/3 - Kết quả xổ số Vietlott Mega hôm nay 19/3/2023

Vietlott Mega 6/45 19/3 - Kết quả xổ số Vietlott Mega hôm nay 19/3/2023

15:30 18/03/2023

Vietlott 19/3. Kết quả xổ số Vietlott Mega 6/45 Chủ nhật ngày 19/3/2023 được cập nhật nhanh chóng và chính xác nhất trên VTC News. Xổ số Vietlott Mega sẽ quay thưởng vào các ngày thứ 4, thứ 6 và Chủ nhật hàng tuần. Kết quả và tổng giá trị giải thưởng Vietlott hôm nay 19/3 sẽ cập nhật đầy đủ sau 18h30. Vietlott 19/3 - Xổ số Mega 6/45 hôm nay - Trực tiếp kết quả xổ số Vietlott Mega 6/45 Chủ nhật 19/3/2023 Xem lại XS Vietlott Mega các kì quay số...

Được Bộ GTVT chấp thuận, Phú Thọ kè khẩn cấp Quốc lộ 32C bị sạt lở

Được Bộ GTVT chấp thuận, Phú Thọ kè khẩn cấp Quốc lộ 32C bị sạt lở

10:40 18/11/2023

Sau khi được Bộ Giao thông Vận Tải (GTVT) chấp thuận, Sở GTVT tỉnh Phú Thọ đang tiến hành kè khẩn cấp Quốc lộ 32C, đoạn qua huyện Cẩm Khê bị sạt lở.

Hàng ngàn container chờ vào cảng ICD, đường Võ Nguyên Giáp kẹt hơn 5km

Hàng ngàn container chờ vào cảng ICD, đường Võ Nguyên Giáp kẹt hơn 5km

12:00 30/01/2024

Đến 11h ngày 30-1, tình hình giao thông trên đường Võ Nguyên Giáp (hướng cầu vượt trạm 2 đi cảng ICD, TP Thủ Đức) vẫn ùn tắc nghiêm trọng.

Trước khi bị bắt, Chủ tịch An Giang từng nói gì về sai phạm trong khai thác cát?

Trước khi bị bắt, Chủ tịch An Giang từng nói gì về sai phạm trong khai thác cát?

13:00 27/12/2023

Trước khi bị khởi tố, bắt tạm giam, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Nguyễn Thanh Bình từng có nhiều phát ngôn, chỉ đạo rất quyết liệt liên quan đến công tác quản lý, khai thác cát trên địa bàn tỉnh An Giang.

Nữ phó chánh văn phòng sở ở chung phòng nhà nghỉ với chồng người khác

Nữ phó chánh văn phòng sở ở chung phòng nhà nghỉ với chồng người khác

00:00 24/05/2023

Bà này đã bị kỷ luật Cảnh cáo do không gương mẫu trong tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống. Ngày 23/5, nguồn tin của VietNamNet cho biết, Đảng ủy Sở TN&MT tỉnh Hậu Giang vừa có thông báo kết luận giải quyết tố cáo đối với bà P.T.H.D., Phó Chánh Văn phòng Sở này. Theo đó, bà D. bị người phụ nữ tên N.T.M.L tố cáo có quan hệ tình cảm bất chính với ông T.M.T (chồng của bà L). Ông T. hiện đang công tác tại Thanh tra tỉnh Hậu Giang. Bà L. tố cáo bà...

Phó thủ tướng: 'Hướng tuyến đường sắt tốc độ cao cần thẳng nhất'

Phó thủ tướng: 'Hướng tuyến đường sắt tốc độ cao cần thẳng nhất'

23:00 04/12/2023

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị cơ quan nghiên cứu sử dụng cầu, hầm để hướng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc Nam thẳng nhất, đảm bảo thoát lũ.

Co loi xay ra
Co loi xay ra
Ago Mom cải thiện khả năng thụ thai, tình trạng hiếm muộn ở phụ nữ
Ago Dad hỗ trợ sức khỏe sinh sản nam giới bổ sung dưỡng chất cần thiết, tăng cường sức khỏe, bổ thận và ích tinh cho nam giới