Những phận đời bám víu mưu sinh nơi bãi rác

3 đời bám trụ bãi rác

Tại Liên hiệp Xử lý Chất thải rắn Sóc Trăng, mỗi ngày có khoảng 200 tấn rác thải đổ về. Bên cạnh núi rác khổng lồ, bãi rác còn là nguồn sống duy nhất của khoảng 20 hộ dân nghèo khó, không đất đai, không nghề nghiệp. Họ bám trụ nơi đây, kiếm sống bằng nghề nhặt rác.

Hàng ngày, từ 4 - 5 giờ sáng, tại bãi rác này đã rộn tiếng bước chân của hàng chục con người mưu sinh. Khi những chiếc xe tải vừa đổ rác xuống, họ nhanh chóng quây quanh, tranh thủ nhặt nhạnh những thứ có thể bán được như bọc nilon, chai nhựa, giấy vụn… Tùy theo chủng loại, phế liệu thu gom được sẽ được bán với giá dao động từ vài trăm đến vài nghìn đồng mỗi kg.

Xe vừa đổ rác xuống nhiều người quây quanh để nhặt những thứ có thể bán được như túi nilon, chai nhựa... Ảnh: Phương Anh

Năm nay 63 tuổi nhưng bà Sơn Kiên ở phường 7 (TP Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng) đã có hơn nửa đời người gắn bó với bãi rác. Hiện nay, cả con và cháu bà cũng nối nghiệp. Bà Kiên chia sẻ, trước đây, gia đình bà nhặt rác ở bãi rác phường 7, sau này bãi rác dời về Liên hiệp Xử lý Chất thải rắn Sóc Trăng thì cả gia đình cũng chuyển đến đây để tiếp tục mưu sinh.

“4 - 5 giờ sáng là cả nhà cùng nhau di chuyển đến bãi rác để nhặt. Trung bình mỗi người cũng được khoảng vài chục đến cả trăm kg rác/ngày, thu nhập khoảng 150.000 đồng”, bà Kiên nói.

Bà Kiên cho biết, do tuổi cao, không nghề nghiệp, không đất đai nên bà chỉ có thể nương nhờ vào bãi rác mà sống. "Nghề này hôi thối, dơ bẩn lắm! Cực nhọc là vậy nhưng quá nghèo, lớn tuổi không ai thuê làm gì nên mới vào đây bới móc rác tìm chén cơm manh áo", bà Kiên nói.

Đa phần những người nhặt rác có hoàn cảnh khó khăn, không nghề nghiệp. Ảnh: Phương Anh

Tương tự như bà Kiên, bà Trà Thị Thái cũng đã có hơn 10 năm gắn bó với công việc nhặt rác. Vợ chồng bà có mặt ở bãi rác từ 5 - 6 giờ sáng đến 3 giờ chiều, bất kể ngày lễ, Tết. Bà Thái cho hay, trung bình mỗi ngày nhặt khoảng trăm kilogram túi nilon, chai nhựa các loại. Khoảng 10-15 ngày, thương lái sẽ thu mua, thu nhập khoảng 2 triệu đồng.

"Cũng nhờ nghề này mà vợ chồng tôi nuôi được 2 đứa con đi học và mong sau này các con có việc làm ổn định, không phải ngửi mùi hôi từ rác như cha mẹ", bà Thái cho hay.

Một cháu gái theo gia đình ra bãi rác. Ảnh: Phương Anh

Cách đó không xa, bà Thạch Thị Sà Khum (53 tuổi) cũng đang cặm cụi bới móc trong đống rác vừa đổ xuống, cố gắng tìm kiếm những thứ có thể bán được. Bà không quên để ý đến đứa cháu gái vừa tròn 4 tuổi đang ngồi chơi ở lều được dựng tạm bợ cạnh bờ ao.

"Con tôi ly hôn để 2 đứa cháu cho tôi nuôi. Vợ chồng tôi già không có nghề gì nên vào đây nhặt rác. Đứa cháu gái mới 4 tuổi không dám bỏ ở nhà nên mang vào bãi rác để trông coi luôn. Tôi chỉ mong sao có sức khỏe để nuôi cháu đi học, sau này đừng làm nghề giống ông bà", bà Khum nghẹn ngào nói.

Đánh đổi sức khỏe để mưu sinh

Công việc bới rác ẩn chứa vô vàn nguy cơ bệnh tật. Mùi hôi thối nồng nặc, tay chân dễ bị thương bởi kim loại, mảnh vỡ thủy tinh, thậm chí là kim tiêm đã qua sử dụng.

"Tay chân hầu như mỗi ngày đều đứt hết. Nhẹ thì mình lấy vải băng lại rồi nhặt tiếp, nặng quá đau nhức thì mua thuốc uống. Làm rồi cũng quen", anh Danh Sơn, người đã có hơn 10 năm gắn bó với nghề nhặt rác, chia sẻ.

Công việc nhặt rác tìm ẩn nhiều nguy cơ bệnh tật nhưng vì mưu sinh nên nhiều người chấp nhận nguy hiểm. Ảnh: Phương Anh

Chị Ly, một người nhặt rác khác, cho biết: "Nghề này cực lắm, mùa nắng thì nóng hầm hập còn mùa mưa thì bốc mùi ghê gớm, nước chảy xuống rác khó nhặt. Mà giá cả thì bấp bênh, như bọc nilon mùa nắng giá khoảng 800 - 900 đồng/kg còn mùa mưa chỉ 750 đồng/kg thôi. Nhưng không nghề nghiệp thì phải chấp nhận làm nghề này".

Bà Thạch Thị Sà Khum chia sẻ, bà thường ngất xỉu mỗi khi trời nắng gắt cộng với mùi hôi thối bốc lên xộc thẳng vào mũi. Những lúc mệt mỏi, bà nghỉ ngơi vài ngày rồi lại tiếp tục quay trở lại bãi rác, bởi đó là kế sinh nhai duy nhất của bà và gia đình.