Người đàn ông nghiện thuốc lá bị nhồi máu não, đột quỵ tim

Anh Việt, 47 tuổi, sau nhiều năm hút hơn một bao thuốc lá mỗi ngày, nhập viện do yếu nửa người, bác sĩ phát hiện nhồi máu não và đột quỵ tim.

Anh Việt tê nửa người trái, chân trái yếu từ nửa tháng trước. Kết quả chụp MRI não tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho thấy nhồi máu não (tắc nghẽn mạch máu não), không hẹp mạch não lớn ngoài sọ.

Ngày 27/12, ThS.BS Phan Thị Ngọc Lời, khoa Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần kinh, cho biết bệnh nhân hút thuốc lá hơn 20 năm, 1-2 gói mỗi ngày là yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch, đột quỵ, nhồi máu cơ tim (đột quỵ tim). Anh đến khám sau khởi phát triệu chứng hai ngày (quá "giờ vàng") nên không thể tiêm thuốc tiêu sợi huyết, chỉ điều trị nội khoa, tầm soát cơ chế gây nhồi máu não.

Hút thuốc lá làm tăng chất béo trung tính (loại chất béo xấu), giảm cholesterol tốt (HDL) khiến máu dính và dễ đông hơn. Lúc này lượng máu đến tim và não bị cản trở, thúc đẩy quá trình tích tụ mảng bám (chất béo, cholesterol, canxi...) gây dày thành mạch, hẹp mạch máu, dẫn đến đột quỵ, nhồi máu cơ tim.

Anh Việt còn bị nặng ngực trái khi gắng sức nhẹ, đo điện tim ghi nhận sẹo nhồi máu cơ tim. Bác sĩ Lời cho biết đây là kết quả của một cơn nhồi máu cơ tim thầm lặng trước đó, gây thiếu máu và tổn thương cơ tim.

Kết quả chụp mạch vành cho thấy động mạch liên thất trước hẹp tới 95-99%. "Nếu không sớm can thiệp tái thông đoạn mạch quan trọng này, bệnh nhân dễ tái phát nhồi máu cơ tim, nguy cơ tử vong cao", bác sĩ Lời nói.

Dòng máu qua động mạch liên thất trước bị chặt đứt do hẹp tới 99% (hình A) và sau khi được khơi thông (hình B). Ảnh: Bệnh viện Tâm Anh

Ê kíp nong mạch đặt stent cho anh Việt. Nhờ kỹ thuật siêu âm trong lòng mạch (IVUS), bác sĩ xác định chính xác kích thước lòng mạch, từ đó chọn được stent đường kính lớn (4 mm). Do stent lớn nên thao tác nong bóng phải cẩn trọng để không làm rách mạch máu.

Chưa đầy một giờ sau, thủ thuật kết thúc thành công. Mạch máu người bệnh giãn nở đều, stent áp sát thành mạch, dòng máu nuôi tim được khai thông.

Bác sĩ Minh (ngoài cùng bên trái) cùng ê kíp đặt stent tái thông mạch vành cho anh Việt. Ảnh: Bệnh viện Tâm Anh

Trường hợp anh Việt nhập viện do nhồi máu não, tình cờ phát hiện đột quỵ tim. Nếu bệnh nhồi máu não không được điều trị, khả năng anh bị tái phát nhồi máu cơ tim.

Nhiều nghiên cứu chứng minh có mối liên quan mật thiết giữa đột quỵ não và nhồi máu cơ tim. ThS.BS.CKII Võ Anh Minh, Trưởng đơn vị Can thiệp Mạch vành, Trung tâm Can thiệp mạch, dẫn một nghiên cứu hơn 11,6 triệu bệnh nhân Mỹ bị nhồi máu cơ tim cấp có gần 1,6% người bị đột quỵ do nhồi máu não. Khoảng 0,2% trường hợp nhồi máu cơ tim cấp bị đột quỵ do xuất huyết não. Khoảng 9% bệnh nhân đột quỵ thiếu máu não có tình trạng nhồi máu cơ tim thầm lặng.

Để phòng tránh biến chứng đột quỵ sau nhồi máu cơ tim và ngược lại, bác sĩ Minh khuyến cáo bệnh nhân cần uống thuốc và tái khám theo lịch hẹn. Người bệnh nên tránh các yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, ít vận động, thường xuyên căng thẳng, thừa cân béo phì, chế độ ăn nhiều muối và chất béo xấu, không kiểm soát tốt bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu.

Người có tiền sử bị bệnh mạch máu não, mạch máu ngoại biên có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch cần tầm soát định kỳ, đến bệnh viện ngay khi xuất hiện triệu chứng bất thường như đau nặng ngực, khó thở, hụt hơi.

Thu Hà

* Tên bệnh nhân đã được thay đổi