Ngắm lăng mộ được mệnh danh là 'đỉnh cao kiến trúc' lăng tẩm triều Nguyễn

Ứng Lăng được xây dựng tại vùng núi Châu Ê nay thuộc phường Thuỷ Bằng (quận Thuận Hoá, TP Huế). Đây cũng là nơi an nghỉ của Khải Định - vị vua thứ 12 triều Nguyễn.

Ứng Lăng cũng là một trong những công trình kiến trúc cuối cùng của nhà Nguyễn và được giới chuyên gia nhận định là một trong những lăng tẩm đẹp, độc đáo nhất trong hệ thống lăng tẩm ở Cố đô Huế. Thậm chí, nhiều người còn đánh giá Ứng Lăng là "đỉnh cao kiến trúc" lăng tẩm triều Nguyễn.

Theo tư liệu lịch sử, Ứng Lăng được chính vua Khải Định chọn đất và cho khởi công xây dựng từ năm 1920. Sau khi vua băng hà, được an táng vào năm 1925, quá trình xây dựng kéo dài đến năm 1931 mới hoàn thành.

Khác với lăng tẩm của các vị vua triều Nguyễn khác, Ứng Lăng được xây dựng hoàn toàn bằng bê tông, cốt thép và trang trí chủ yếu bằng đắp nổi sành, sứ. Vua Khải Định cử người sang Pháp mua sắt, thép, xi măng, ngói ác đoa; sang Trung Quốc, Nhật Bản mua đồ sứ, thủy tinh để kiến thiết công trình.

Hầu hết các vị vua triều Nguyễn khi băng hà sẽ giấu kín huyệt đạo để tránh kẻ gian lợi dụng quấy phá. Chỉ duy nhất huyệt mộ của vua Khải Định người đời sau ai cũng biết vì chôn ngay dưới bức tượng đồng trong cung Thiên Định ở Ứng Lăng.

Giá trị nghệ thuật cao nhất của lăng là phần trang trí nội thất cung Thiên Định. Ba gian giữa trong cung đều được trang trí phù điêu ghép bằng sành, sứ và thủy tinh màu. Trên trần của cung Thiên Định là bức "Cửu long ẩn vân" do nghệ nhân Phan Văn Tánh vẽ bằng cả chân và tay. Độc đáo là bức tranh hàng trăm năm tuổi nhưng hiện màu mực còn như mới và không có côn trùng bám vào.

Điểm chung của Ứng Lăng so với các lăng tẩm vua nhà Nguyễn khác là hệ thống tượng quan văn võ, lính hầu và voi ngựa đứng chầu.

Mặc dù không có diện tích quá rộng so với các lăng tẩm khác nhưng lăng Khải Định được đánh giá là có kiến trúc độc đáo. Du khách khi đến tham quan lăng Khải Định không khỏi trầm trồ, thán phục trước vẻ đẹp nguy nga, tráng lệ của di sản văn hóa thế giới này.