Mỹ tìm cách thay thế thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen không có Nga

Tàu vận chuyển ngũ cốc từ Ukraina đến eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 6.8.2022. Ảnh: Xinhua

Mỹ đang đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraina và các bên khác trong khu vực về việc thúc đẩy xuất khẩu ngũ cốc của Ukraina qua các tuyến đường thay thế sau khi Nga chấm dứt thỏa thuận cung cấp lối đi an toàn cho những hàng hóa đó qua Biển Đen - tờ Wall Street Journal đưa tin.

Tuy nhiên, RIA Novosti cho hay, những nỗ lực này cho đến nay vẫn chưa mang lại kết quả cụ thể nào.

Theo Wall Street Journal, Washington ủng hộ kế hoạch nhằm tăng xuất khẩu ngũ cốc của Ukraina ra thị trường toàn cầu lên 4 triệu tấn mỗi tháng vào tháng 10 bằng cách sử dụng sông Danube.

Tuy nhiên, tờ báo thừa nhận rằng, tuyến đường này sẽ kém thuận tiện hơn so với hành lang Biển Đen được thiết lập theo thỏa thuận ngũ cốc do Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian - hiện không còn hiệu lực.

Sáng kiến ​​mới được cho là vẫn bao gồm việc vận chuyển ngũ cốc qua Biển Đen, nhưng chúng sẽ được gửi đến các cảng của Romania để chuyển tiếp đến các điểm đến khác.

Một quan chức Mỹ cho hay, Washington "đang xem xét tất cả lựa chọn tiềm năng, bao gồm cả giải pháp quân sự" để bảo vệ các tàu đi đến các cảng của Ukraina trên sông Danube.

Kế hoạch này cũng được cho là sẽ dựa vào cái gọi là “các tuyến đường đoàn kết” do EU tổ chức để vận chuyển ngũ cốc ra khỏi Ukraina.

Các quan chức EU được Wall Street Journal dẫn lời ước tính rằng, Kiev có thể sẽ xuất khẩu 5 hoặc 5,5 triệu tấn ngũ cốc mỗi tháng nếu “mọi việc diễn ra suôn sẻ”. Tuy nhiên, một số tuyến đường đó đã gặp phải nhiều trở ngại, bao gồm cả năng lực xử lý và thiếu nhân viên, dẫn đến sự chậm trễ.

Theo giới chức Mỹ, những nỗ lực tăng xuất khẩu qua sông Danube trùng hợp với những nỗ lực của Ankara và Liên Hợp Quốc nhằm khôi phục thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan được cho là đang chịu áp lực phải hoàn thành mục tiêu này trước khi bắt đầu mùa thu hoạch.

Trong khi đó, một nguồn tin quen thuộc với vấn đề được RIA Novosti trích dẫn cho hay, các cuộc đàm phán giữa Ankara và Washington về giải pháp thay thế cho thỏa thuận ngũ cốc hiện ở giai đoạn thảo luận và chưa đưa ra bất kỳ “quyết định hay kế hoạch cụ thể nào”. Cùng lúc, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đang tiếp tục làm việc để khôi phục thỏa thuận ngũ cốc và đang duy trì liên lạc với Nga.

Mátxcơva rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc vào tháng trước, với lý do phương Tây không dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt cản trở xuất khẩu nông sản của nước này. Tuy nhiên, Nga nhiều lần tuyên bố sẵn sàng tham gia lại thỏa thuận một khi tất cả các điều kiện của Mátxcơva được đáp ứng.