Mua vẹt về nuôi chơi, bác sỹ không ngờ mình bị kết án tù

Bác sỹ đông y họ Trâu vốn là quản lý tại một phòng khám y học cổ truyền có tiếng ở Nam Dương (tỉnh Hà Nam, Trung Quốc). Vốn yêu thích thú cảnh, cây cảnh, năm 2019, anh mua một con vẹt giáo sỹ với giá 750 nhân dân tệ (khoảng 2,6 triệu đồng) từ một diễn đàn trên mạng xã hội. Sau khoảng một năm, thấy con vẹt quá ồn và bẩn, anh Trâu quyết định bán nó đi.

Vào tháng 5/2020, thông qua người bạn họ Đường, anh Trâu bán con vẹt cho chủ một cửa hàng thú cưng họ Tiết với giá 700 nhân dân tệ (hơn 2,4 triệu đồng). Nhận được con vẹt giáo sỹ, anh Tiết đăng tải hình ảnh nó lên mạng để bán cùng với những con chim khác, sau đó bị tố giác là buôn bán động vật quý hiếm.

Tháng 8/2020, cả 3 người Trâu, Đường, Tiết đều bị tạm giam về tội buôn bán động vật hoang dã quý hiếm thuộc diện nguy cấp. Tháng 9 cùng năm, họ được tại ngoại chờ xét xử. Cơ quan giám định xác định con vẹt liên quan đúng là loài nguy cấp. Sau khi vụ án xảy ra, nó được đưa đến nuôi tại vườn thú Nam Dương.

Tháng 11/2021, Tòa án Đặng Châu, thành phố Nam Dương tuyên phạt bác sỹ Trâu 3 tháng tù treo và phạt hành chính 3.000 nhân dân tệ (hơn 10,5 triệu đồng). Chủ cửa hàng thú cưng họ Tiết nhận 5 tháng tù treo và bị phạt 3.000 nhân dân tệ. Bị cáo Đường lĩnh 3 tháng tù treo và nộp phạt 2.000 nhân dân tệ (khoảng 7 triệu đồng). Ba người này đều bị buộc tội buôn bán động vật hoang dã quý hiếm, diện nguy cấp.

Anh Trâu cho rằng mình bị oan nên kháng cáo. Tháng 1/2022, Tòa án Cấp trung Nam Dương bác kháng cáo, giữ nguyên bản án. Sau đó, Trâu lại khiếu nại nhưng một lần nữa bị tòa bác bỏ vào tháng 9/2023.

Tháng 12/2023, anh Trâu nhờ luật sư Tăng Minh khiếu nại lên Tòa án Nhân dân Cấp cao Hà Nam. Phiên xét xử được mở vào tháng 1/2024 với phần thảo luận kéo dài, ngày 27/3/2024, Tòa án Cấp trung Nam Dương ra quyết định xem xét lại vụ án.

Ngày 15/5/2024, phiên tòa xét xử lại mở ra và Tòa cấp trung Nam Dương quyết định hủy các bản án trước, giao hồ sơ về Tòa án Đặng Châu xét xử lại do sai sót về việc xác định sự việc và không đủ bằng chứng.

Vẹt giáo sỹ còn gọi là vẹt thầy tu, có nguồn gốc từ Bolivia, Paraguay, Brazil và Argentina, thuộc Phụ lục II của Công ước quốc tế về buôn bán động thực vật hoang dã nguy cấp (CITES). Tại Trung Quốc, vẹt giáo sỹ được quản lý như loài động vật hoang dã quý hiếm cấp hai. Tháng 4/2021, Ủy ban Lâm nghiệp và Thảo nguyên Trung Quốc ra văn bản cho phép nhân giống, nuôi nhốt thí điểm những loài động vật không có trong tự nhiên ở Trung Quốc. Trong danh sách này có vẹt giáo sỹ.

Luật sư Tăng Minh cho rằng điều này chứng tỏ con vẹt giáo sỹ liên quan trong vụ án không có nguồn gốc hoang dã ở Trung Quốc mà là vẹt được gây giống, chăn nuôi, không thuộc đối tượng cấm trong Luật Hình sự và việc buôn bán không phá hoại tài nguyên động vật hoang dã, không nên truy cứu hình sự.