Loạt nước phản đối ý tưởng của ông Trump về 'dọn sạch Gaza'

Ai Cập, Jordan và chính quyền Palestines phản đối ý tưởng "dọn sạch Gaza" của ông Trump, trong đó đề xuất đưa người Palestine rời khỏi khu vực.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 25/1 cho biết đã điện đàm với Vua Jordan Abdullah II, trao đổi về ý tưởng xây các khu định cư và chuyển hơn một triệu người Palestine ở Dải Gaza đến các quốc gia láng giềng. Ông Trump gọi đây là ý tưởng giúp "dọn dẹp sạch sẽ Dải Gaza" và thiết lập hòa bình ở Trung Đông.

Động thái này đã vướng phải sự phản đối từ hàng loạt quốc gia và tổ chức khu vực.

Bộ Ngoại giao Ai Cập ngày 26/1 ra tuyên bố thể hiện "sự ủng hộ liên tục dành cho ý chí kiên định của người Palestine trên lãnh thổ của họ". Nước này trước đó tuyên bố không tiếp nhận thêm người Palestine và mọi nỗ lực ép buộc có thể làm sụp đổ các thỏa thuận với Israel.

"Ai Cập phản đối mọi hành vi xâm phạm các quyền bất khả xâm phạm đó thông qua tái định cư, sáp nhập đất đai hay làm giảm dân số bằng cách di dời, khuyến khích chuyển giao hoặc đẩy người Palestine khỏi đất đai của họ, dù là tạm thời hay lâu dài", tuyên bố có đoạn.

Tổng thống Mỹ Donald Trump trả lời phóng viên tại Los Angeles, bang California ngày 24/1. Ảnh: AFP

Vua Abdullah II cảnh báo rằng ý tưởng đẩy người Palestine đến Jordan hay Ai Cập là "lằn ranh đỏ", trong khi Ngoại trưởng Ayman Safadi cũng khẳng định nước này kiên quyết phản đối di dời người Palestine. "Jordan là của người Jordan và Palestine là của người Palestine", ông nói.

Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas "bày tỏ phản đối và quyết liệt lên án bất kỳ dự án nào" nhằm di dời người Palestine khỏi Dải Gaza. "Người Palestine sẽ không từ bỏ đất đai và thánh địa của họ", Văn phòng Tổng thống Palestine dẫn lời ông Abbas cho hay.

Liên đoàn Arab cũng phản đối "những nỗ lực nhằm nhổ tận gốc người dân Palestine khỏi đất đai của họ". "Cưỡng bức di dời và trục xuất người dân khỏi vùng đất của họ có thể gọi là hành động thanh trừng sắc tộc", tổ chức này cho hay.

Bassem Naim, thành viên văn phòng chính trị của Hamas, nói rằng người Palestine sẽ "phá hoại mọi dự án như vậy", nhấn mạnh những nỗ lực đẩy người Palestine khỏi Dải Gaza đều không thành công trong hàng chục năm qua. Tổ chức Jihad Hồi giáo, đồng minh của Hamas ở Dải Gaza, gọi ý tưởng di dời người Palestine là "tệ hại".

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich mô tả ý tưởng của ông Trump là "tuyệt vời".

Bình luận của ông Trump dường như trái với chính sách đối ngoại của Mỹ suốt hàng chục năm qua là ủng hộ giải pháp hai nhà nước cho xung đột Israel - Palestine. Ước tính có 5,9 triệu người tị nạn Palestine trên thế giới, trong đó hàng triệu người đang sống ở Ai Cập, Jordan, Syria, Lebanon và một số quốc gia Trung Đông.

Gaza là dải đất nhỏ, có diện tích khoảng 365 km2, giáp biên giới Israel và Ai Cập, mặt còn lại hướng ra Địa Trung Hải. Đây là một trong hai vùng lãnh thổ của người Palestine. Khu vực còn lại là Bờ Tây đang bị Israel chiếm đóng.

Dải Gaza là nơi sinh sống của khoảng 2,4 triệu người trước khi bùng phát xung đột quy mô lớn giữa Hamas và Israel. Chiến dịch trả đũa được Israel phát động từ tháng 10/2023 đã khiến hơn 47.000 người thiệt mạng và hơn 111.000 người bị thương. Nhiều khu vực ở Dải Gaza cũng biến thành đống đổ nát và chìm trong khủng hoảng nhân đạo.

Huyền Lê (Theo AFP, Times of Israel)