Lễ hội Nghinh Ông Nam Hải: Bảo tồn văn hóa, gắn kết cộng đồng

Lễ hội Nghinh Ông Nam Hải lần thứ XX ở tỉnh Bạc Liêu là một trong những lễ hội Nghinh Ông lớn của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, thu hút đông đảo người dân các nơi đến dự.

Cá Ông được người dân bảo quản tại Lăng Ông Nam Hải, ấp 2, thị trấn Gành Hào, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu. (Ảnh: Chanh Đa/TTXVN)

Ngày 28/4 (mùng 9/3 âm lịch), Lễ hội Nghinh Ông Nam Hải lần thứ XX-năm 2023 đã diễn ra tại Lăng Ông Nam Hải, ấp 2, thị trấn Gành Hào, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu.

Đây là một trong những lễ hội Nghinh Ông lớn của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, thu hút đông đảo người dân các nơi đến dự.

Phát biểu tại lễ hội, bà Nguyễn Hồng Cẩm, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Đông Hải, Trưởng Ban Tổ chức, cho biết tiềm năng, thế mạnh của địa phương là khai thác và nuôi trồng thủy sản với bờ biển dài 23km, có hai cửa sông lớn thông ra biển là Gành Hào và Cái Cùng. Đông Hải là địa phương có nghề khai thác thủy sản phát triển mạnh với đội tàu trên 500 tàu chiếc, chiếm 1/2 tổng số tàu khai thác của tỉnh Bạc Liêu, bình quân đạt sản lượng khai thác trên 100.000 tấn/năm, trong đó có các loài thủy sản có giá trị kinh tế cao.

Ông Đặng Văn Chứa, Trưởng Ban Trị sự Lăng Ông Nam Hải (huyện Gành Hào, tỉnh Bạc Liêu), đánh trống khai lễ. (Ảnh: Chanh Đa/TTXVN)

Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Đông Hải kêu gọi các ngành, cấp và Ban Trị sự Lăng Ông Nam Hải tiếp tục gìn giữ và phát huy truyền thống văn hóa, duy trì bản sắc tốt đẹp của Lễ hội nghinh Ông huyện Đông Hải; thường xuyên gần gũi, động viên ngư dân tích cực ra khơi bám biển, chủ động cải hoán tàu thuyền để nâng cao hiệu quả đánh bắt, góp phần vươn lên từ biển và giàu giàu từ biển.

Lễ hội Nghinh Ông Nam Hải lần thứ XX-năm 2023 diễn ra trong thời điểm dịch COVID-19 diễn biến phức tạp. Vì vậy, Ủy ban Nhân dân huyện Đông Hải đã chỉ đạo Ban Tổ chức Lễ hội Nghinh Ông huyện tuân thủ nghiêm phòng, chống dịch, đảm bảo an ninh trật tự và an toàn cho du khách.

Trong thời gian diễn ra lễ hội, Ban tổ chức kiểm soát chặt số lượng tàu thuyền tham dự; quy định mỗi tàu chở không quá 40 người, trang bị đủ dụng cụ nổi, giữ khoảng cách giữa mỗi tàu trong quá trình di chuyển là từ 30-40m.

Trên mỗi phương tiện, Ban tổ chức bố trí từ một số cán bộ, chiến sỹ công an, biên phòng… để đảm bảo trật tự, ngăn chặn tình trạng chen lấn, đùa giỡn gây mất an toàn.

Đặc biệt, Ban tổ chức phân công cán bộ y tế trực sẵn sàng phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe người dân tham gia lễ hội, xử lý các tình huống liên quan đến dịch COVID-19; tăng cường tuyên truyền nâng cao ý thức phòng, chống dịch COVID-19 của người dân tham gia lễ hội, nhất là thực hiện nghiêm quy tắc “2K.”

Ông Đặng Văn Chứa, Trưởng Ban Trị sự Lăng Ông Nam Hải, cho biết đã có sự chuẩn bị chu đáo tổ chức Lễ hội Nghinh Ông ở tất cả các khâu như: bố trí tàu thuyền và xe rước Ông, lựa chọn các thành viên tham dự lễ hội, đội ngũ tình nguyện viên... đảm bảo đúng phong tục, an toàn, tiết kiệm.

Lễ hội Nghinh Ông Nam Hải là nét văn hóa đặc sắc truyền thống của cư dân miền biển, cầu mong được mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, ngư dân vượt qua sự khắc nghiệt của thiên tai khi hành nghề trên biển để đánh bắt được nhiều tôm, cá, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Đồng thời, lễ hội góp phần tưởng nhớ loài cá Ông - vị thần “Đại tướng quân Nam Hải” đã không ít lần giúp dân đi biển vượt qua sóng to, gió lớn, đem lại điềm lành, hạnh phúc cho mọi người.

Lễ hội là dịp để người dân giao lưu văn hóa, gắn kết cộng đồng ngư dân và dân cư ở địa phương.

Theo tương truyền, cá Ông là một linh vật linh thiêng, là vị thần hộ mệnh cho thuyền bè đi biển. Khi sóng to gió lớn, nếu chẳng may tàu thuyền gặp nạn, cá Ông sẽ xuất hiện để hộ tống thuyền bè gặp nạn vào chỗ cạn an toàn. Ngược lại, khi cá Ông gặp nạn hoặc “lụy,” xác dạt vào bờ, ngư dân sẽ tổ chức an táng và thờ cúng trang trọng.

Năm 2010, ngư dân Thị trấn Gành Hào đã phát hiện và đưa vào bờ một “Ông Nhám” dài 9,7m, nặng khoảng 13 tấn, đã được Viện Hải dương học Nha Trang ướp hóa chất bảo quản, xử lý xác lấy da nhồi bông.

Hiện, xác cá Ông được đặt trang trọng tại Lăng Ông Nam Hải để phục vụ ngư dân, du khách hành hương, chiêm bái.

Năm 2008, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bạc Liêu quyết định công nhận lễ hội và cho phép huyện tổ chức vào hàng năm.

Lễ hội Nghinh Ông Nam Hải lần thứ XX-năm 2023 diễn ra từ ngày 27-29/4 (tức mùng 8-10/3 âm lịch), với nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ như: trưng bày sản phẩm OCOP; trưng bày sách và ảnh thời sự, nghệ thuật; tổ chức các trò chơi dân gian; biểu diễn nghệ thuật, hát cải lương, tuồng cổ; múa lân sư rồng, thi đấu thể thao, thả tôm giống tái tạo nguồn lợi thủy sản... đặc biệt là đoàn rước Nghinh Ông diễn ra vào ngày 29/4./.