Tương truyền thời xa xưa Đức Phật từng phái 4 vị Đại Thanh văn, 16 vị La hán đến để hộ trì Phật pháp.
Bên cạnh các vị này còn có: Phạm Thiên, Đế Thích, Tứ Thiên Vương, 12 thần tướng, 28 bộ chúng, 13 phiên thần, 36 thần vương, 18 thiện thần chốn già lam, Long vương… nhân nghe Phật thuyết pháp mà nguyện hộ trì Phật pháp.
Những vị này đều được gọi là thần Hộ pháp. Họ có nhiệm vụ, trách nhiệm bảo hộ chúng sinh, độ đời, tiêu trừ mọi tai họa, hàng phục ma chướng… để tâm trong sạch mà hướng Phật.
Các Hộ pháp có một điểm chung là hộ trì Phật pháp không cho cái xấu cái ác trà trộn vào, giúp con người thanh tịnh, từ bi, một tâm hướng Phật.
Trong các ngôi chùa Việt thường không đầy đủ các loại tượng này, mà thông thường chỉ tồn tại 4 loại hệ tượng, đó là: Vi Đà Bồ tát và Tiêu Diện Đại sĩ; Khuyến thiện - Trừng ác; Tứ Thiên Vương và Bát Bộ Kim Cang.
Tượng Bát Bộ Kim Cang tại chùa Tây Phương (xã Thạch Xá, Thạch Thất, Hà Nội). (Ảnh: Võ Văn Tường)Bát Bộ Kim Cang là tám vị Hộ pháp trong Phật giáo Đại thừa, trong đó có Phật giáo Việt Nam. Tám vị thần có tên là: Thanh Trừ Tai, Tích Độc Thần, Hoàng Tùy Cầu, Bạch Tịnh Thủy, Xích Thanh Hỏa, Định Trừ Tai, Tử Hiền Thần, Đại Thần Lực.
Kim cang biểu hiện cho tâm trong sáng, kiên định trong tu hành hay hộ trì Phật pháp nên gọi là Kim cang Hộ pháp. Các vị mặc áo nhẫn nhục, hay còn gọi là áo tùy hình, chống lại ba mũi tên độc tham, sân, si.
Theo hai bản kinh Phóng Quang Bát Nhã (Pancavimsatisahasrika Prajnaparamita) và Đạo Hạnh Bát Nhã (Astasahasrika Prajnaparamita) thì bất cứ ai tu thiền thành Bồ tát trên đường thành Phật sẽ được thần Kim Cang gìn giữ bảo vệ, không bị ai phá hoại hoặc nhũng nhiễu.
Hình tượng Bát Bộ Kim Cang trong chùa Việt
Trong chùa, tượng Bát Bộ Kim Cương thường được thể hiện bằng hình ảnh các vị mặc võ phục (hoặc chỉ cởi trần đóng khố), tay cầm binh khí như gươm, chùy, việt phủ… như sẵn sàng xung chiến và được chia thành hai hàng, không bài trí ở gần lối vào mà gần bàn thờ Phật, vì đây là các vị thần linh có trách nhiệm bảo vệ Phật.
Trong đó, Đại Lực Thần (Đại Lực Kim Cang hay Kim Cang Lực Sĩ) thường được điêu khắc với hình thù của một người đàn ông cơ bắp lực lưỡng, cởi trần đóng khố, cầm chùy.
Nhìn chung các hệ tượng Hộ pháp trong chùa Việt thường chia làm hai loại là thiện thần và ác thần. Thiện là khuyến khích chúng sinh làm điều thiện, ác là trừng trị cái ác, cảm hóa cái ác đi đến cái thiện.
Riêng với tượng Kim Cang Hộ Phát thì trong tám vị có ba vị tô mặt trắng nét mặt nhân hậu, năm vị tô mặt đỏ với dữ tợn, để kết hợp hai chức năng "khuyến thiện" và "trừng ác" của thần linh.
Các tượng thường chế tác rất lớn với các tư thế nghiêm nghị, cương quyết, thể hiện sức mạnh mang tính siêu nhiên. Đầu đội mũ kim khôi, mình mặc giáp trụ để ngăn ngừa tam độc, nhờ đó mà giữ được cái tâm trong sáng và cương quyết như kim cương.
Các tượng thường được đặt trên lưng con lân, tượng trưng cho sức mạnh trí tuệ. Vì chỉ có trí tuệ sáng suốt và cái tâm thanh tịnh thì mới loại trừ được ác nghiệp. Đó cũng là chân lý để đi tìm con đường giải thoát, mưu cầu hạnh phúc vĩnh viễn.

Bà Huỳnh Thị Kim Huệ - Hiệu trưởng Trường THPT Cao Bá Quát đã bị miễn nhiệm chức vụ do có nhiều vi phạm, trong đó có việc cho học sinh lớp 12 'tự nguyện' nghỉ học.

Mưa lớn những ngày qua khiến một đoạn bờ kè bến cá An Lương, xã Duy Nghĩa (TP Đà Nẵng) bị sập. Chính quyền, quân đội cùng các lực lượng xuyên đêm đắp bao cát gia cố.

Hà Tĩnh - Cơ quan CSĐT Công an tỉnh vừa khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Chí Hiếu (35 tuổi, trú xã Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) về tội 'Sử...

Nước ngập tại xã Đồng Xuân (tỉnh Đắk Lắk) Tối 6/11, mưa lớn kèm gió giật dữ dội khiến nhiều khu vực ở phường Sông Cầu (tỉnh Đắk Lắk) có gió lớn, hàng chục hộ dân kêu cứu trong đêm khi bão số 13 (Kalmaegi) càn quét qua. Bà Tô Thị Kim Oanh (60 tuổi, khu phố Phú Mỹ, phường Sông Cầu) vẫn chưa hết bàng hoàng khi nhớ lại giây phút căn nhà mình đổ sập mái. Bà Oanh kể khoảng 17h30, cả nhà đang ngồi ăn cơm thì gió nổi lên dữ dội. Chỉ trong vài phút,...

Chiều 2/11, Công an TP Đà Nẵng thông tin Li Shang Ze (31 tuổi, quốc tịch Trung Quốc; nghi phạm bị tạm giam về hành vi bắt giữ người trái pháp luật) bị bắt sau vài giờ đồng hồ bỏ trốn. Nghi phạm bị bắt giữ khi đang lẩn trốn trên địa bàn phường Ngũ Hành Sơn. Trước đó, khoảng 4h30 cùng ngày, nghi phạm này trốn khỏi bệnh viện và chạy về hướng đường Hải Phòng - Ông Ích Khiêm (TP Đà Nẵng). Khi chạy trốn, Li Shang Ze còn mang còng số 8 ở một bên chân....

An Giang - Qua test nhanh, công an phát hiện nhiều người dương tính với chất ma túy (gồm nhân viên và khách) trong một quán bar ở Phú Quốc...

Trần Văn Huy bị phạt 5 năm tù do dùng súng hơi bắn chim nhưng viên đạn đi lạc đã trúng vào người hàng xóm đang ngồi làm việc.

Vĩnh Long - Liên quan vỡ đê bao Cồn Thanh Long , Bí thư Tỉnh ủy Trần Văn Lâu kiểm tra, chỉ đạo khắc phục và di dời, đồng thời...

Viện KSND Tối cao vừa ban hành cáo trạng truy tố Phạm Đức Bình (tức Bình “Kiểm”) về tội danh “Mua bán trái phép vũ khí quân dụng” và “Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng”. Liên quan vụ án, bị can Nguyễn Tuấn bị truy tố về hành vi 'Mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép vũ khí quân dụng', còn Chu Văn Hoàng Anh và Huỳnh Hoàng Vũ (tức “Vũ Mèo”) cùng bị truy tố về tội 'Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng'. Quá trình điều tra, cơ quan chức năng đồng...