Khó khăn trong công tác quản lý tàu cá ở Quảng Ngãi

Các cơ quan chức năng ở Quảng Ngãi tuyên truyền để ngư dân nắm và chấp hành các quy định của pháp luật. Ảnh: Viên Nguyễn

Khó quản lý vì nhiều tàu cá không về địa phương

Theo Sở NNPTNT tỉnh Quảng Ngãi, hiện tình hình ngư dân và tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản trái phép tuy được kiểm soát, ngăn chặn nhưng chưa bền vững. Đến cuối tháng 7.2024, toàn tỉnh có 2.956 tàu đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tổng số 3.079 tàu cá có chiều dài 15m trở lên, tỉ lệ tàu lắp đặt đạt 99,44%.

Qua hệ thống giám sát tàu cá (đối với tàu cá từ 15m trở lên do địa phương quản lý) trong tháng 7.2024 phát hiện 40 tàu cá mất kết nối trên biển trên 10 ngày, xử lý 145 tàu cá (gồm nhiều tàu cá vi phạm còn thời hiệu).

Đối với tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 24m trở lên, trong tháng 7.2024 phát hiện 6 tàu cá mất kết nối trên biển trên 10 ngày, xử lý 20 tàu cá (gồm nhiều tàu cá vi phạm còn thời hiệu).

Hiện nay, qua làm việc, xác minh phát hiện nhiều tàu cá mất kết nối trên 6 giờ trên biển rất nhiều, nguyên nhân chủ yếu do thiết bị hỏng và sóng vệ tinh không ổn định (chủ tàu không cố ý và cũng không có động cơ tắt thiết bị trong vòng 6 giờ); mặt khác, việc chủ tàu thực hiện quy định trong trường hợp mất kết nối có nhiều khó khăn, bất cập nên dẫn đến vi phạm.

Trong tháng 7.2024, các cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Ngãi đã xử phạt vi phạm hành chính 40 trường hợp/39 phương tiện với số tiền 966 triệu đồng. Tính từ đầu năm đến nay đã xử phạt vi phạm hành chính gần 1,3 tỉ đồng.

Một trong những điểm đáng lưu tâm là hiện Quảng Ngãi có hơn 4.200 tàu, nhưng chỉ có hơn 2.000 tàu (48%) cập cảng trong tỉnh, còn gần 2.200 chiếc (52%) cập cảng ngoài tỉnh. Sản lượng hải sản đánh bắt được đi vào các cảng ngoại tỉnh chiếm tới 57%. Điều đáng nói, tỉnh chưa quản lý được số tàu làm ăn ngoài tỉnh nhiều tháng, nhiều năm không về địa phương, dẫn đến nhiều trường hợp tàu ngắt kết nối nhiều ngày, nhiều tháng vẫn không xử lý được.

Từng bước hoàn thiện hệ thống quản lý và cơ sở hạ tầng

Quảng Ngãi hiện có 11 trạm kiểm soát biên phòng, 5 cảng cá được Bộ NNPTNT chỉ định đủ điều kiện xác nhận nguồn gốc thủy sản, gồm: Tịnh Kỳ, Tịnh Hòa, Lý Sơn, Mỹ Á và Sa Huỳnh.

Có 4 văn phòng đại diện kiểm soát nghề cá tại các cảng chỉ định nói trên để kiểm tra, kiểm soát tàu cá xuất nhập bến và tàu cá ra, vào cảng. Song, công tác kiểm tra tàu cá, giám sát sản lượng thủy sản tại cảng cá và truy xuất nguồn gốc chưa chặt chẽ. Việc ghi, nộp và thu nhật ký khai thác thủy sản, báo cáo khai thác thủy sản đối với tàu có chiều dài dưới 15m đạt thấp.

Ngư dân Võ Tấn Thìn, chủ tàu cá QNg 92797 ở xã Nghĩa An, TP Quảng Ngãi cho biết, mỗi khi ra khơi, các ngư dân được các chiến sĩ biên phòng tuyên truyền về việc xử lý khai thác hải sản trái phép, ngắt thiết bị giám sát hành trình sẽ bị xử phạt rất nặng, nên các ngư dân không dám lơ là.

Ông Hồ Trọng Phương - Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Quảng Ngãi - thông tin, hiện sở đang tăng cường hướng dẫn thực hiện thủ tục đăng kiểm, đăng ký để tàu cá đủ điều kiện cấp Giấy phép khai thác thủy sản nhằm đảm bảo 100% tàu cá có giấy phép khi hoạt động thủy sản trên biển. Xử lý đối với tàu cá đang hoạt động nhưng chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình nhằm sớm hoàn thành việc lắp đặt; thống kê danh sách tàu cá không còn trên thực tế, tàu cá không hoạt động để xóa đăng ký, đưa ra khỏi danh sách quản lý nhằm tăng tỉ lệ lắp đặt.

Bên cạnh đó, sẽ triển khai đầu tư xây dựng, nâng cấp hạ tầng cảng cá; giải quyết các vướng mắc để đầu tư nâng cấp các cảng cá... đảm bảo phục vụ hoạt động khai thác thủy sản và chống khai thác IUU.