IAEA thông báo về tình hình nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu

23:30 05/06/2024

Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Ảnh: Viện Brookings

Người đứng đầu cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc Rafael Grossi cho biết, sẽ không an toàn khi khởi động lại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia do Nga kiểm soát ở Ukraina chừng nào xung đột vẫn diễn ra quanh nhà máy.

Tuần trước, lãnh đạo Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi đã tổ chức một cuộc họp với Nga về vấn đề khởi động lại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia.

6 lò phản ứng hạt nhân của nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu đã ngừng hoạt động theo khuyến nghị của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế vì lý do an toàn.

"Ý tưởng của phía Nga là khởi động nhà máy vào một thời điểm nào đó. Do đó cần phải thảo luận về việc khởi động lại nhà máy" - Reuters dẫn lời ông Grossi phát biểu trong cuộc họp báo vào ngày đầu tiên trong cuộc họp hàng quý của Hội đồng Thống đốc IAEA.

Ông Grossi cho hay, có một số bước quan trọng cần thực hiện trước khi nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu có thể khởi động lại một cách an toàn.

"Không nên có bất kỳ vụ đánh bom hay bất kỳ hoạt động nào tương tự. Sau đó, cần có sự đảm bảo ổn định hơn về nguồn điện bên ngoài. Điều này đòi hỏi phải có sửa chữa, nhất là sửa chữa các đường điện hiện có. Tuy nhiên, vào thời điểm hiện tại, do hoạt động quân sự đang diễn ra, nên rất khó dự tính trước" - ông Grossi lưu ý.

Nga và Ukraina đã đổ lỗi cho nhau về các cuộc pháo kích làm đứt đường điện của nhà máy Zaporizhzhia. Tháng trước, IAEA cho biết, nhà máy Zaporizhzhia đã bị máy bay không người lái tấn công. Đây là sự cố tồi tệ nhất kể từ tháng 11.2022 với nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu nhưng an toàn hạt nhân của nhà máy không bị ảnh hưởng.

"Các cuộc tấn công và việc thường xuyên bị ngắt kết nối với các đường dây điện bên ngoài nhà máy do hoạt động quân sự đang tạo ra tình huống nghiêm trọng" - ông Grossi nói.

Nguồn điện bên ngoài rất cần thiết trong việc ngăn chặn cuộc khủng hoảng thảm khốc có thể xảy ra tại một nhà máy điện hạt nhân như Zaporizhzhia. Nguồn điện rất cần để làm mát nhiên liệu trong các lò phản ứng hạt nhân ngay cả khi các lò phản ứng đó trong trạng thái ngừng hoạt động.

Zaporizhzhia hiện có điện từ 1 trong 4 đường dây điện chính và 1 đường dây dự phòng từ nguồn điện bên ngoài.

Kể từ khi Nga chiếm giữ nhà máy này vài tuần sau khi xung đột nổ ra tháng 2.2022, nhà máy Zaporizhzhia đã 8 lần bị mất toàn bộ nguồn điện bên ngoài, dẫn tới phải dùng máy phát điện diesel khẩn cấp.