IAEA cảnh báo hiểm họa ở nhà máy hạt nhân lớn nhất châu Âu

Nhà máy điện nhân Zaporozhizhia. Ảnh: Sputnik

Người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi cảnh báo tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc tuần trước rằng, cần phải làm nhiều việc hơn nữa để giảm thiểu nguy cơ xảy ra hiểm họa lớn tại nhà máy điện nhân Zaporozhizhia - RT đưa tin.

Zaporozhizhia - nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu - đã nằm dưới sự kiểm soát của Nga kể từ khi nổ ra xung đột với Ukraina hai năm trước. Kể từ tháng 9.2022, IAEA đã cử phái đoàn giám sát đến cơ sở này.

Trong báo cáo về công việc của IAEA nhằm đảm bảo và giám sát tình hình xung quanh các cơ sở hạt nhân ở khu vực xung đột Ukraina, ông Grossi tuyên bố “tình hình an ninh và an toàn hạt nhân tại nhà máy Zaporozhizhia tiếp tục cực kỳ mong manh”.

Tổng Giám đốc IAEA giải thích, mặc dù 6 trong số các lò phản ứng của nhà máy đã ngừng hoạt động kể từ giữa năm 2022, nhưng nguy cơ tiềm ẩn về một vụ tai nạn hạt nhân lớn “vẫn rất thực tế”.

Kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraina, Mátxcơva và Kiev thường xuyên cáo buộc nhau tấn công nhà máy điện nhân Zaporozhizhia. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Nga hồi tháng 11 lưu ý rằng, các vụ việc đã giảm đáng kể trong những tháng gần đây.

Người đứng đầu IAEA lưu ý, mặc dù nhà máy đã không bị pháo kích trong một thời gian đáng kể nhưng các hoạt động quân sự vẫn tiếp tục diễn ra trong khu vực và đôi khi ở vùng lân cận. Ông cho biết thêm, các thành viên của phái đoàn IAEA đã báo cáo về các tên lửa bay qua gần cơ sở.

Trong một báo cáo riêng vào tuần trước, IAEA cũng lưu ý rằng Nga đã cài đặt lại mìn dọc theo nhà máy. Tuy nhiên, Mátxcơva giải thích, không có gì “giật gân” về việc đặt mìn ở vùng đệm gần nhà máy, khẳng định rằng chúng chỉ gây ra mối đe dọa cho “chuột, quạ và những kẻ phá hoại tiềm năng”.

Trong khi đó, điệp viên hàng đầu của Nga, Sergey Naryshkin, tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn với RIA Novosti rằng, các cơ quan tình báo phương Tây - đặc biệt là MI6 của Anh - đã chuẩn bị cho các nhóm trinh sát Ukraina hành động khiêu khích tại các nhà máy điện hạt nhân ở Nga, bao gồm Zaporozhizhia và một cơ sở hạt nhân ở Kursk.

Vào tháng 10, một chiếc UAV của Ukraina đã đâm vào cơ sở lưu trữ chất thải hạt nhân trong một cuộc tấn công ở Vùng Kursk, miền tây nước Nga. Chính quyền địa phương cho biết vào thời điểm đó, một số máy bay không người lái khác cũng bị bắn rơi ở khu vực lân cận cơ sở Kursk trong cuộc tấn công này.

Nga cáo buộc Ukraina cố tình nhắm mục tiêu vào các cơ sở hạt nhân trong suốt cuộc xung đột, đặt ra nguy cơ dẫn đến một thảm họa hạt nhân toàn diện có thể ảnh hưởng đến toàn bộ châu Âu.