Hiệu quả từ mô hình 'tiếng loa biên phòng' trong chống khai thác IUU

Loa của các chiến sỹ biên phòng thường xuyên nhắc nhở bà con ngư dân phải chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ, thủ tục trước khi vươn khơi; tàu cá khi ra khơi phải luôn bật giám sát hành trình.

Các chiến sỹ biên phòng cùng với xe gắn máy và chiếc loa kéo mini di chuyển khắp các cảng cá, bến bãi, khu dân cư để tuyên truyền pháp luật. (Ảnh: TTXVN phát)

Thời gian qua, cùng với các địa phương ven biển, lực lượng Biên phòng tỉnh Quảng Ngãi đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, nỗ lực quyết liệt trong đợt cao điểm chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Điển hình như mô hình “Tiếng loa biên phòng;" lắp đặt camera giám sát hoạt động ra vào cửa biển của tàu thuyền.

Để ngư dân tuân thủ pháp luật, chung tay cùng với cả nước gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC), Bộ đội Biên phòng Quảng Ngãi đã triển khai mô hình “Tiếng loa biên phòng." Theo đó, để phổ biến pháp luật, các chiến sỹ biên phòng tại các đồn biên phòng đã sử dụng xe gắn máy cùng với chiếc loa kéo mini để di chuyển khắp các cảng cá, bến bãi, khu dân cư. Các nội dung phát được lựa chọn rất kỹ càng, đảm bảo đầy đủ nhưng gần gũi, dễ hiểu nhất cho bà con ngư dân.

“Loa của các chiến sỹ biên phòng thường xuyên nhắc nhở bà con ngư dân phải chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ, thủ tục trước khi vươn khơi; tàu cá khi ra khơi phải luôn bật giám sát hành trình; các chế tài xử phạt của Việt Nam cũng như nước ngoài nếu tàu cá xâm phạm vùng biển nước ngoài... Nghe mãi mình cũng thuộc, nên về tuyên truyền lại cho chồng con," chị Đỗ Thị Như, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn cho biết.

Camera được lắp đặt tại các cửa biển. (Ảnh: TTXVN phát)

Sau một năm triển khai, mô hình “Tiếng loa biên phòng” đã thực sự góp phần thay đổi rõ rệt nếp nghĩ, cách làm của ngư dân vùng biển.

Thượng úy Phan Đại Dương, Trạm trưởng Trạm Kiểm soát Biên phòng Sa Huỳnh, cho hay trước đây Sa Huỳnh từng là điểm nóng về tàu cá vi phạm IUU ở tỉnh Quảng Ngãi. Do đó, trạm đã tập trung đẩy mạnh tuyên truyền đến từng khu dân cư, từng hộ dân các quy định của pháp luật. Nhờ đó tỷ lệ tàu cá vi phạm tại đây đã giảm rất nhiều.

Song song với mô hình “Tiếng loa biên phòng," thời gian gần đây một số Trạm Kiểm soát Biên phòng trên địa bàn tỉnh cũng đã lắp đặt hệ thống camera giám sát tàu cá ra vào cửa biển, nhằm kịp thời phát hiện, xử lý triệt để những hành vi khai thác, thu mua hải sản không có nguồn gốc. Việc lắp đặt camera giám sát được thực hiện công khai tại các cửa biển đã nâng cao ý thức chấp hành các quy định của pháp luật và cảnh báo, răn đe các chủ tàu, thuyền trưởng không vi phạm các quy định.

Theo dõi, kiểm soát tàu cá thông qua camera. (Ảnh: TTXVN phát)

Việc lắp đặt camera đã giúp các chiến sỹ không cần trực tiếp có mặt tại khu vực cửa biển vẫn có thể phát hiện và lập biên bản xử lý tàu cá vi phạm. Đồng thời đáp ứng được yêu cầu hiện đại hóa công tác tuần tra, kiểm soát, giảm bớt sự có mặt thường xuyên của lực lượng biên phòng trên biển nhưng vẫn đảm bảo kiểm soát chặt chẽ tàu thuyền.

Ngư dân Thái Thuần Nguyên, thuyền trưởng tàu cá QNg 94568-TS cho biết, khi trở về thấy có camera ngay cửa biển nên ông cho tàu giảm tốc độ, đi đúng luồng lạch; vào đến cảng thì neo tàu nghiêm chỉnh, xuất trình giấy tờ, báo cáo với các chiến sỹ biên phòng.

Nhờ đẩy mạnh tuyên truyền nên ngư dân Quảng Ngãi chấp hành khá tốt các quy định về chống khai thác IUU, đặc biệt là quản lý, giám sát đội tàu. Việc theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá thông qua thiết bị giám sát hành trình (VMS) và kiểm soát tàu cá tại cảng, kiểm tra, giám sát tàu cá, sản lượng bốc dỡ qua cảng phục vụ xác nhận, chứng nhận nguồn gốc thuỷ sản khai thác được tăng cường.

Đại tá Trần Tuấn Anh, Chỉ huy trưởng, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng Quảng Ngãi, cho biết nhằm ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá Quảng Ngãi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, Bộ đội biên phòng Quảng Ngãi tăng cường tuyên truyền để ngư dân hiểu được việc khai thác IUU là gì. Hình thức tuyên truyền có thể phát tờ rơi; gặp từng ngư dân tuyên truyền, giải thích; lắp đặt camera tại các cửa biển; triển khai mô hình “Tiếng loa biên phòng”...

Bên cạnh đó, đơn vị cũng tăng cường thực thi pháp luật, đảm bảo việc tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển, tại các cửa biển, cảng cá để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm khai thác IUU. Kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản theo Nghị định 38/2024/NĐ-CP của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản./.