Hiểm cảnh của lính Ukraine giữa gọng kìm Pokrovsk

Nga đổi chiến thuật, siết vòng vây và chặn tuyến hậu cần đến thành trì Pokrovsk, khiến các đơn vị Ukraine ở đây rơi vào tình thế nguy ngập.

Vùng kiểm soát của Ukraine quanh thành phố Pokrovsk ngày càng thu hẹp, khi quân đội Nga liên tục áp sát đô thị được ví như thành trì chiến lược án ngữ giao điểm giữa các tuyến cao tốc và đường sắt quan trọng ở tỉnh Donetsk.

Binh sĩ Ukraine phòng thủ tại Pokrovsk cho biết đối phương gần đây thay đổi chiến thuật, chuyển sang đánh tạt sườn để tạo gọng kìm bao vây thành phố, thay vì tấn công trực diện. Quân đội Nga cũng kiểm soát các cao điểm gần Pokrovsk, khiến nhiều tuyến đường tiếp vận cho thành phố nằm trong tầm hỏa lực.

Sương mù dày đặc những ngày qua cũng khiến quân nhân Ukraine khó triển khai thiết bị bay không người lái (drone) để trinh sát và tập kích đối phương, cho phép Nga giành thêm lãnh thổ và củng cố nhiều vị trí. Các chỉ huy Ukraine cũng thừa nhận không có đủ lực lượng dự bị để duy trì phòng tuyến, còn những đơn vị bộ binh mới chưa đủ sức làm nhiệm vụ.

"Hậu cần sẽ quyết định bên nào chiến thắng. Không có hậu cần thì cũng không có bộ binh, bởi không có cách nào tiếp vận và bổ sung lực lượng. Nga đã học được điều này và họ đang làm rất tốt", Afer, phó chỉ huy Tiểu đoàn Cơ giới Độc lập số 108 Ukraine, cho biết.

Binh sĩ Ukraine huấn luyện gần mặt trận Pokrovsk, tỉnh Donetsk ngày 29/1. Ảnh: AP

Một chỉ huy Ukraine khác trên mặt trận Pokrovsk nhận định tình hình tại đây hiện không khác Velyka Novosilka, thị trấn chiến lược trong phòng tuyến của Ukraine ở mặt trận tây nam Donetsk, trước khi đô thị này thất thủ hôm 26/1.

"Sương mù dày đặc khiến drone trinh sát gần như không thể hoạt động, trong khi các hệ thống trinh sát tầm trung và xa bị vô hiệu hóa hoàn toàn. Đối phương tận dụng điều kiện thời tiết để tập trung quân, chiếm giữ các vị trí và đào hào. Họ rất giỏi việc đó", người này cho hay.

Ba tuyến tiếp vận chủ chốt cho Velyka Novosilka đều bị Nga chặn đứng hoặc đe dọa bằng hỏa lực pháo binh và drone. Khi thời cơ chín muồi, lực lượng Nga phát động cuộc tấn công quy mô lớn với 10 đoàn tăng thiết giáp, mỗi đoàn gồm khoảng 10 phương tiện, tiến về phía Velyka Novosilka từ nhiều hướng.

Đợt tấn công cắt đôi vùng Ukraine kiểm soát tại Velyka Novosilka vào ngày 24/1, khiến nhóm quân đóng ở phía nam thị trấn bị bao vây hoàn toàn. Ba ngày sau, Nga tuyên bố giành được Velyka Novosilka, đánh dấu thất bại lớn nhất của quân đội Ukraine ở tỉnh Donetsk kể từ khi để mất thành phố chiến lược Kurakhovo hồi đầu tháng 1.

Diễn biến tương tự cũng đang xảy ra quanh Pokrovsk. Quân đội Nga đang mở hai mũi tiến công để tạo gọng kìm quanh thành phố, khiến những tuyến hậu cần trọng yếu của Ukraine, sử dụng đường cao tốc và đường trải nhựa, đều bị pháo binh và drone Nga đe dọa.

Kiểm soát các cao điểm chủ chốt quanh Pokrovsk cũng cho phép drone Nga tập kích ở những khu vực sâu tới 30 km trong hậu phương Ukraine.

Vị trí một số đô thị tại tỉnh Donetsk. Đồ họa: RYV

"Đối phương chỉ cách cao tốc Pokrovsk-Pavlograd-Dnipro chưa đầy 4 km, hiện nó đang nằm trong tầm tập kích của drone và chỉ hoạt động với 10% công suất trước đây. Tuyến đường nối Pokrovsk với Mirnograd và Konstantinovka cũng đang bị Nga bắn phá", một chỉ huy Ukraine tiết lộ.

Điều này khiến những phương tiện quân sự Ukraine, trong đó có xe tăng chủ lực, thiết giáp chở quân và xe bán tải, phải di chuyển băng đồng trong thời tiết xấu để tiếp tế nhiên liệu, thực phẩm, đạn dược và sơ tán thương binh.

Marik, lính quân y Ukraine ở trạm sơ cứu gần Pokrovsk, cho biết quá trình đưa thương binh về hậu phương giờ mất vài ngày thay vì vài giờ như trước. "Drone Nga có thể nhìn thấy mọi thứ, tình hình trở nên rất khó khăn", anh nói.

Các đơn vị Ukraine tại Pokrovsk đang rơi vào tình trạng thiếu hụt nhân sự tới mức thảm khốc, thách thức càng thêm trầm trọng khi những đơn vị bộ binh mới thành lập được huấn luyện sơ sài và thiếu kinh nghiệm. Điều này làm tăng áp lực cho các lữ đoàn dày dặn kinh nghiệm khi họ phải liên tục ra mặt trận để ổn định phòng tuyến.

Afer, phó chỉ huy Tiểu đoàn 108, phàn nàn rằng các tân binh luôn bỏ vị trí. "Tân binh không chỉ yếu kém về năng lực, mà hoàn toàn không được chuẩn bị cho tác chiến hiện đại. Chúng tôi phải làm hầu hết công việc thay họ. Khu vực mà mỗi tiểu đoàn phụ trách đã mở rộng từ 2 km lên đến 8-9 km", anh nói.

Phó chỉ huy nói rằng Tiểu đoàn 108 chỉ nhận được nửa số drone cần thiết, gần như không có quân dự bị và phải bám trụ tiền tuyến suốt nhiều tuần liền. Trong khi đó, lực lượng Nga tại khu vực "có quân số gấp 20 lần" và áp đảo hoàn toàn các đơn vị phòng thủ.

Lính Ukraine đứng trên pháo tự hành gần tiền tuyến ở tỉnh Donetsk ngày 25/1. Ảnh: AP

Pokrovsk là trung tâm hậu cần quan trọng và một trong những thành trì cuối cùng do Ukraine kiểm soát tại tỉnh Donetsk. Nếu giành được thành phố này, quân đội Nga sẽ làm suy yếu đáng kể tuyến phòng thủ và năng lực tiếp tế của đối phương, tiến gần hơn mục tiêu kiểm soát toàn bộ tỉnh Donétk.

Deep State, nhóm phân tích tình báo có liên hệ với Bộ Quốc phòng Ukraine, hồi giữa tháng 12/2024 cho biết các đơn vị Nga chỉ còn cách thành phố Pokrovsk khoảng 3 km.

Một số blogger quân sự Nga trước đó tiết lộ các nhóm trinh sát đặc nhiệm nước này đã xâm nhập ngoại ô phía nam Pokrovsk, trong khi drone thuộc Lữ đoàn Bộ binh cơ giới số 55 cũng bắt đầu triển khai ở mặt trận này.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 26/1 thông báo bổ nhiệm tư lệnh lục quân Ukraine Mykhailo Drapatyi làm chỉ huy nhóm tác chiến - chiến lược Khortytsia. Đây là đơn vị phụ trách phần lớn mặt trận Donbass, gồm tỉnh Donetsk và Lugansk, có nhiệm vụ bảo vệ thành phố chiến lược Pokrovsk.

Quyết định đánh dấu lần thứ ba ông Zelensky thay chỉ huy nhóm tác chiến - chiến lược Khortytsia trong vòng chưa đầy một năm.

Nguyễn Tiến (Theo AP, AFP, Reuters)